De Voorzitter van de Eerste Kamer Postbus 90801
der Staten-Generaal 2509 LV Den Haag
Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 22 Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA S GRAVENHAGE Fax (070) 333 40 33
www.szw.nl
2513AA22
Uw brief 27 januari 2006
Ons kenmerk SV/V&V/06/9312
Datum 24 maart 2006
Onderwerp Overgangsrecht beëindiging toeslagen op
grond van de TW binnen de EU
In de hierboven aangehaalde brief geeft de vaste Commissie van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid van uw Kamer, onder verwijzing naar artikel 18, tweede lid, van de Wet op
de Raad van State, de regering in overweging om de Raad van State te verzoeken haar van
voorlichting te dienen over de vraag of het hierboven vermelde wetsvoorstel verenigbaar is
met het Europese coördinatierecht, waaronder begrepen de op grond van dit recht
geformuleerde uitgangspunten voor overgangsrecht. Het wetsvoorstel voorziet in een regeling
van overgangsrecht voor de beëindiging van het recht op een uitkering op grond van de
Toeslagenwet binnen de EU/EER/Zwitserland (EU). Met de totstandkoming van Verordening
(EU) 647/2005 tot wijziging van Verordening (EEG) nr. 1408/71 waarin de Toeslagenwet
wordt geplaatst op een bijlage bij die Verordening (EEG) nr. 1408/71, worden de uitkeringen
op grond van de Toeslagenwet niet meer geëxporteerd naar de landen van de EU. De vaste
Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in haar brief een aantal
overwegingen genoemd op grond waarvan de Commissie zich afvraagt of in plaats van het in
het wetsvoorstel opgenomen overgangsrecht niet gekozen had moeten worden voor
eerbiedigend overgangsrecht.
Gelet op het belang van een voorspoedige behandeling van het wetsvoorstel en een
zorgvuldige beoordeling van uw verzoek, meld ik u dat ik na ampele beraadslagingen tot de
volgende reactie ben gekomen.
De vaste Commissie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verwijst in haar brief naar artikel
18, tweede lid, van de Wet op de Raad van State. Dit artikel is bedoeld voor adviesaanvragen
die niet samenhangen met wetsvoorstellen en heeft betrekking op het raadplegen van
(afdelingen van) de Raad van State voorafgaande aan het formeel in procedure brengen van
een wetsvoorstel (bijvoorbeeld over een aspect van een voorontwerp). Dit artikel kan daarom
geen grondslag bieden voor een verzoek om een nader advies aan de Raad van State.
Ik heb ook onderzocht of artikel 15, tweede lid, van de Wet op de Raad van State grond biedt
om aan het verzoek van de vaste commissie tegemoet te kunnen komen. Bij de parlementaire
Ons kenmerk SV/V&V/06/9312
behandeling van de wijziging van de Wet op de Raad van State (Wijziging van de Wet op de
Raad van State ter aanpassing aan de Grondwet, Stb. 1989, 293) is bij dit artikel het horen van
de Raad van State tijdens de parlementaire behandeling in situaties waarin twijfel bestaat aan
de grondwettelijkheid van het voorstel aan de orde geweest.
Opgemerkt is destijds dat het weinig zinvol is om de Raad van State tijdens de parlementaire
behandeling te horen over de grondwettelijkheid van een wetsvoorstel, als dit wetsvoorstel
(nagenoeg) ongewijzigd is gebleven, omdat de grondwettelijkheid van een regeringsvoorstel al
een belangrijk toetsingspunt is bij de advisering door de Raad van State. De regering heeft toen
toegezegd op verzoek van de Kamer bereid te zijn advies te vragen aan de Raad van State
mocht er in het parlement gerede twijfel over de grondwettelijkheid van een wijziging in het
wetsvoorstel ontstaan (memorie van antwoord II, Kamerstukken 19 890). De vraagstelling in
de brief van de vaste Commissie spitst zich toe op de toetsing van het wetsvoorstel aan het
Europese recht. Deze vragen zijn bij de totstandkoming van het wetsvoorstel en tijdens de
parlementaire behandeling, zowel in de Tweede Kamer als in uw Kamer, aan de orde gekomen
en hebben in de Tweede Kamer niet geleid tot wijziging van het wetsvoorstel. Het verzoek van
de vaste Commissie impliceert dan ook dat de Raad van State om advies zou moeten worden
gevraagd over een wetsvoorstel waarover de Raad van State al heeft geadviseerd.
Indien de regering toch nader advies vraagt aan de Raad van State, dan zou dat moeten worden
ingegeven door later ontstane twijfel over de verenigbaarheid van het wetsvoorstel met het
Europese recht. Zoals eerder tijdens de schriftelijke behandeling van het wetsvoorstel is
aangegeven bestaat die twijfel niet. Nadere advisering door de Raad van State ligt daarom niet
in de rede.
Daarbij merk ik op dat er, in tegenstelling tot hetgeen de vaste Commissie voor Sociale Zaken
en Werkgelegenheid vaststelt, geen nieuwe feiten en omstandigheden zijn. De vaste
Commissie verwijst in dit verband naar het besluit om de rechten van uitkeringsgerechtigden
die voor 1 januari 2000 buiten Nederland woonden en met wier woonland tot op heden geen
handhavingsverdrag gesloten kon worden, te eerbiedigen (brief van 28 november 2005,
Tweede Kamer, vergaderjaar 2005-2006, 29 382, nr. 13). Zowel dit besluit als de
handhavingsverdragen hebben echter geen betrekking op de Toeslagenwet. Daarom zijn er
geen raakvlakken met het wetsvoorstel dat hier in het geding is.
Tevens verwijst de Commissie naar een drietal rechterlijke uitspraken op basis waarvan de
betaling van toeslagen is hervat naar diverse landen buiten de EU. Deze uitspraken dateren van
2003, dus ruim voordat de Raad van State advies heeft uitgebracht. Er zijn naar mijn mening
geen nieuwe feiten en omstandigheden die de inhoud van het wetsvoorstel in een ander
daglicht plaatsen en een heroverweging van het wetsvoorstel zouden rechtvaardigen.
---
Ons kenmerk SV/V&V/06/9312
Op grond van deze overwegingen acht ik geen gronden aanwezig om de Raad van State
opnieuw om advies te vragen.
De beantwoording van uw verzoek heeft enige tijd op zich laten wachten gelet op de
zorgvuldigheid die ik daarbij heb willen betrachten. Met het oog op de voorgenomen,
gefaseerde afbouw van de toeslagen per 1 juni a.s. en de daarvoor door het UWV te treffen
voorbereidingen, verzoek ik uw Kamer de behandeling van het wetsvoorstel in de loop van
april a.s. af te ronden.
De Staatssecretaris van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(H.A.L. van Hoof)
---
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid