Voordracht Marjanne Sint, Nedeco 23 maart 2006.
Dames en heren,
De samenwerking tussen het bedrijfsleven en de overheid bij
internationale contractacquisitie moet en kan beter. Het moet omdat
onze economische positie in Europa in het geding is. Het moet omdat
nieuwe markten en machten zoals China en India onze mondiale
concurrentiepositie bedreigen. Het kan omdat er in Europa, maar ook in
Azië, Rusland en Latijns Amerika, kansen liggen voor het Nederlandse
bedrijfsleven. Kansen die samen met de rijksoverheid nog beter verkend
kunnen worden.
Kansen en competitie
Ik heb daarom zeer veel waardering voor het initiatief vanuit het
drietal bedrijvenclusters - Rotterdam Maritime Group, NEDECO en Sino
Netherlands Platform. Een initiatief om de samenwerking met de
overheid een extra impuls te geven. Een team samengesteld vanuit de
meer dan vijftig internationaal opererende bedrijven, heeft daartoe de
afgelopen tijd gesprekken gevoerd met de top van overheid en
bedrijfsleven
De conclusie van het team is dat de overheid een belangrijke rol kan
spelen in de fase tussen het onderkennen van een marktkans en het
moment waarop de markt daadwerkelijk open staat voor een Nederlands
aanbod. Het moment waarop u als bedrijven de concurrentie met de
wereld en elkaar aan moet. Dat is goed gezien, want daar treedt de
overheid terug.
Anders dan vroeger zijn wij er als overheid niet om bedrijven overeind
te houden die anders zouden omvallen. We zijn er ook niet om de export
van bedrijven te bevorderen die daarvoor niet goed zijn toegerust. We
zijn er wel om het Nederlandse bedrijfsleven te helpen bij het
verkrijgen van een goede uitgangspositie op een verder zo gelijk
mogelijk internationaal speelveld. We zijn er natuurlijk ook om onze
eigen doelstellingen als rijksoverheid te bevorderen. En aangezien ik
hier sta als Secretaris Generaal van het ministerie van VROM, zal ik
het ook hebben over de doelen van het VROM-beleid.
Omslag
"Doe wat overheid, neem uw verantwoordelijkheid !" Deze roep klonk in
de eerste helft van de Jaren 80 toen de Nederlandse export te lijden
had van de nasleep van de 2e oliecrisis. De noodkreet van het
bedrijfsleven leidde uiteindelijk tot de instelling van twee
overlegorganen: het Export Platform VROM en het Export Platform
Verkeer & Waterstaat. Het doel van de twee Platforms was
vergelijkbaar, namelijk het bundelen van overheids- en
bedrijfsexpertise. Om nieuwe exportkansen voor het bedrijfsleven te
creëren.
Met het aantreden van het Kabinet Balkenende in 2003 is het hele
overheidsbeleid in het teken komen te staan van het doorbreken van de
stagnatie. Een doorbreking van de stagnatie die gezien werd op
politiek, maatschappelijk en cultureel gebied, maar eerst en vooral op
economisch terrein.
Het verbeteren van de concurrentiepositie van de BV Nederland werd een
expliciet doel. Deze doelstelling is vervolgens door de verschillende
ministeries vertaald in: het verbeteren van het onderwijs, versterken
van het innovatievermogen, concurrerend houden van de arbeidskosten en
het optimaliseren van de infrastructuur.
Ook bij VROM heeft het aantreden van dit kabinet geleid tot een
cultuuromslag en nieuwe prioriteiten. Een omslag van een ministerie
dat zichzelf vooral ziet als grenzensteller en hoeder van wat behouden
moet blijven, tot een ministerie dat maatschappelijk initiatief wil
faciliteren, ruimtelijke ontwikkeling mogelijk wil maken en kansen
zoekt voor milieu en economie samen.
Dat betekent onder meer ruimte voor wonen, werken en recreëren in een
gezonde en aangename leefomgeving. Dat laatste ook met het oog op een
onderscheidend vestigingsklimaat voor internationale bedrijven in de
drukke Randstad met het Groene Hart.
Expertise & concepten
Vanuit die nieuwe oriëntatie ontwikkelen we expertise en concepten die
we kunnen inbrengen in publiek private samenwerking met het
internationaal georiënteerde bedrijfsleven. Zo bundelen we onze kennis
van de Europese Unie en de Europese regels in de nieuwe VROM Directie
Internationale Zaken die per 1 januari van start is gegaan.
Het belangrijkste doel van deze bundeling is de onderlinge afstemming
van het internationale ruimte, wonen en milieubeleid. Bundeling om
onze zaak sterk en gezamenlijk in Europa te kunnen bepleiten. Met oog
voor de specifieke omstandigheden in ons land en met oog voor de
belangen van ons bedrijfsleven.
Vanuit die nieuwe oriëntatie ontwikkelen we ook kennis en ervaring
rond gebiedsgerichte ontwikkeling. Een concept dat steeds meer
exportwaarde krijgt voor landen met een onstuimige groei, maar waar
ruimtelijke en milieubeperkingen zich tegelijkertijd doen gelden.
En op het terrein van innovatief milieubeleid hebben we aan de wieg
gestaan van het idee: Clean, Clever en Competitive. Een benadering
waarin kansen voor economie en milieu niet tegenover elkaar staan.
Denk aan de ontwikkeling van marktanaloge instrumenten als de
emissiehandel voor broeikasgassen of de vermindering van politieke en
economische energieafhankelijkheid door de ontwikkeling van
energiezuinige technieken en duurzame energie.
Wat doet VROM voor PPS?
Het VROM Platform Internationaal heeft zich de afgelopen jaren vooral
geconcentreerd op Midden- en Oost Europa. De keuze voor deze regio was
ingegeven door de behoefte aan integratie van deze landen in de
Europese Unie en de kansen voor ons bedrijfsleven. De beschikbare
geldmiddelen vanuit Den Haag en Brussel hebben daarbij een
inspirerende rol gespeeld.
Ik geef u enkele voorbeelden van succesvolle activiteiten die daar met
het bedrijfsleven zijn uitgevoerd: een presentatie over architectuur,
woningbouw en stedelijke ontwikkeling in Hongarije, een seminar over
het management van het stedelijk afvalbeleid in Bulgarije, een seminar
over inspraak in Tsjechië, een seminar over duurzaam bouwen in
Roemenië en workshops over geïntegreerde ontwikkeling van de Zwarte
Zeekustzone in Bulgarije.
Bij al deze evenementen werd ingehaakt op een specifiek urgent
probleem in Midden-Europese landen. Tijdens de seminars vond een
intensieve uitwisseling van kennis en ervaring plaats tussen
Nederlandse - en buitenlandse experts over concrete oplossingen voor
lokale problemen en uitdagingen. Heel vaak leiden dergelijke
evenementen, waaraan ook experts uit het bedrijfsleven deelnemen, tot
concrete opdrachten voor projecten, onderzoeken of investeringen.
Ook de komende jaren zullen wij als VROM in Midden- en Oost Europa
actief zijn. Veel voormalige Oostbloklanden zijn in 2004 tot de EU
toegetreden of zullen dat waarschijnlijk in 2007 doen. Dat betekent
dat hun wet- en regelgeving nagenoeg volledig in lijn is gebracht met
de EU-regelgeving. Dat betekent echter niet dat daarmee de problemen
zijn opgelost.
Er blijkt een enorme behoefte aan praktische kennis over de concrete
aanpak van de renovatie en het beheer van hoogbouwflats, het opzetten
van de verwerking van stedelijk afval, hergebruik en recycling en
energiebesparingsmaatregelen.
Maar er is ook grote nieuwsgierigheid naar preventie- en aanpak van
overstromingen of de toepassing van bijvoorbeeld Europese
aanbestedingsregels, normering van bouwproducten, verbetering van
arbeidsomstandigheden, naleving, stimuleringsinstrumenten van
woningbouw e.d. Dat biedt goede kansen voor het bedrijfsleven!
Naast Oost Europa staan er verschillende acties op stapel in China
tijdens de reis van Minister Dekker en Staatssecretaris Van Geel in
het najaar. Wij willen in overleg met het bedrijfsleven thematische
clusters formeren zoals afval, bodem, water, architectuur, duurzaam
bouwen e.d. De bedrijven die deelnemen aan deze clusters zullen zich
kunnen presenteren aan de Chinese doelgroep als oplossers van een
concreet probleem ter plaatse. Wij zijn van plan op verschillende
plaatsen in China bijv. tentoonstellingen te organiseren en seminars
te houden over actuele Chinese problemen. Wij zijn ook van plan
middelen en overheidsexpertise te mobiliseren voor training en
kennisuitwisseling op de eerder genoemde themaclusters.
Slot
Het is evident dat onze oplossingen voor ruimte-, wonen-, en
milieuproblemen op een steeds grotere belangstelling in het buitenland
mogen rekenen. In Midden- en Oost Europa waar de rommel van een
failliet maatschappelijk systeem moet worden opgeruimd. Om met onze
steun werkelijk deel te worden van het nieuwe Europa. Maar ook in Azië
en Latijns Amerika waar de groei, maar ook de keerzijde van onstuimige
groei kansen biedt voor Hollandse expertise en ondernemingszin.
Ik dank u wel
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer