Verschenen rapporten 2005
Europese dagvlinders verdwijnen
23 maart 2006
De dagvlinders in Europa staan onder zware druk. Dit blijkt uit een
studie die De Vlinderstichting in samenwerking met Britse collegas
heeft uitgevoerd en waarvan de gegevens net zijn gepubliceerd in
Journal of Insect Conservation. De verspreiding van dagvlinders is de
afgelopen 25 jaar in de 45 onderzochte landen meer dan 10%
achteruitgegaan. Slecht nieuws voor de Europese ministers die zich tot
doel hebben gesteld om de achteruitgang van de biodiversiteit in 2010
gestopt te hebben.
Dagvlinders zijn een van de best onderzochte insectengroepen in
Europa. Door hun korte leven en de eisen die ze stellen aan hun
leefomgeving zijn ze erg gevoelig en geven ze belangrijke informatie
over de toestand van milieu en natuur. De onderzoekers hebben de
verandering in de verspreiding van 576 soorten Europese dagvlinders in
45 landen in kaart gebracht. In België is de situatie het meest
dramatisch, met een achteruitgang van meer dan 75%. Nederland staat op
een gedeelde tweede plaats, samen met landen als Italië, Duitsland en
Groot-Brittannië. In deze landen gaat het om een achteruitgang tussen
50 en 75%. Vooral de vlinders van natte graslanden hebben sterk te
lijden. In heel Europa gaat het bij deze groep vlinders om een
achteruitgang van 19%. Voor de soorten van moerassen en bossen gaat
het om een achteruitgang van respectievelijk 15 en 14%.
De belangrijkste oorzaak van deze sterke achteruitgang is het verlies
aan leefgebied. Gebieden worden steeds intensiever gebruikt en veel
ruimte wordt benut voor menselijke activiteiten. Vooral natte
graslanden worden op grote schaal ontgonnen en ontwaterd. Dit speelt
met name in de nieuwe lidstaten in Oost-Europa, waar de vlinders van
natte graslanden tot voor kort nog veel voorkwamen. Iets wat daarmee
in tegenspraak lijkt, maar ook als belangrijke oorzaak wordt gezien,
is te extensief landgebruik. Voormalige landbouwgebieden en bossen
blijken, als het menselijk gebruik wegvalt, op den duur veel soorten
te verliezen.
De resultaten zijn alarmerend voor de politici in Europa die zich tot
doel hebben gesteld om de achteruitgang in de biodiversiteit in Europa
in 2010 tot staan gebracht te hebben. Voor de dagvlinders lijkt dit
een te ambitieuze belofte en gezien de graadmeterfunctie die de
dagvlinders hebben, zal de doelstelling ook voor veel andere groepen
moeilijk te halen zijn.
De Vlinderstichting