Ingezonden persbericht


Persbericht
FatherCare Kenniscentrum i.o. i.s.m.
Stichting Kind en Omgangsrecht

België voert verblijfsco-ouderschap in en gooit in Europa het roer geheel om bij de zorg voor kinderen na scheiding

Waarom gedeelde zorg voor de kinderen na scheiding noodzakelijk is

Gisteren 21 maart 2006 heeft de Belgische Kamercommissie voor Justitie het wetsvoorstel op het verblijfsco-ouderschap goedgekeurd. Volgende week vindt de plenaire stemming over dit belangrijke wetsvoorstel in het Belgische Parlement plaats. De verwachting is dat het wetsvoorstel zal worden aangenomen. Daarmee gooit België het roer bij de verdeling van de ouderlijke zorg voor scheidingskinderen volledig om. Waar tot nu toe evenals in Nederland de Belgische rechtbanken de kinderen alleen aan hun moeders toewezen, wordt met de nieuwe wet de gedeelde zorg en het verblijfsco-ouderschap het uitgangspunt. Alleen op zwaarwegende materiële gronden (onvoldoende huisvestingsmogelijkheden van een der beide ouders; de beide ouders wonen te ver uit elkaar zodat de schoolgang van de kinderen bij hun school in gevaar komt door gedeelde zorg) mogen rechtbanken mits goed en deugdelijk gemotiveerd nog afzien van het gelijk verdelen van de zorg voor de kinderen over de beide ouders. België loopt daarmee in Europa voorop, zoals het eerder al voorop liep bij de instelling van het gezagsco-ouderschap 10 jaar geleden. Inmiddels hebben 99% van de Belgische gescheiden ouders het gezamenlijk gezag over hun kinderen en het is de bedoeling dat binnen een vergelijkbare periode een dergelijk percentage van de Belgische gescheiden ouders ook de dagelijkse zorg voor de kinderen zal delen. België kiest daar niet zomaar voor. Het gaat niet goed met scheidingskinderen. Uit grootschalig Zweeds bevolkingsonderzoek over de periode 1991-1998 , gepubliceerd bij het gezaghebbende internationale medische vakblad The Lancet uitgegeven bij Elsevier, komt naar voren dat kinderen vaderloos opgroeiend in eenoudergezinnen meer depressieklachten hebben, eerder drugs gebruiken, meer ongelukken krijgen en vaker zelfmoord plegen dan kinderen uit tweeoudergezinnen. En in haar metastudie 'Experiments in living: the fatherless family' komt onderzoekster Rebecca O'Neill van Civitas, het Engelse Instituut voor Samenlevingsstudies, op grond van ruim 75 onderliggende onderzoeken en databronnen in september 2002 tot de volgende conclusies over de gevolgen van het vaderloos opgroeien voor onze kinderen, tieners en adolescenten:


- Kinderen (0-12) opgroeiend in vaderloze gezinnen lopen meer risico om in armoede te leven, lopen meer risico op fysiek, emotioneel en seksueel misbruik, lopen eerder van huis weg, lopen meer risico op gezondheidsklachten en hebben meer problemen op school en in de omgang met anderen.


- Tieners opgroeiend in vaderloze gezinnen lopen meer kans op tienerzwangerschap, in de criminaliteit te belanden, te roken, alcohol en drugs te gebruiken, te spijbelen, geschorst te worden, op jonge leeftijd school te verlaten en aanpassingsproblemen te hebben.


- Jong volwassenen opgegroeid/opgroeiend in vaderloze gezinnen hebben meer moeite opleidingen af te maken, werk te vinden, hebben vaker een laag inkomen en een uitkering, lopen meer risico dak- en thuisloos te raken, lopen meer risico in de criminaliteit te belanden, hebben eerder chronisch emotionele en psychische problemen, ontwikkelen vaker gezondheidsklachten, gaan sneller relaties aan waar ze ook sneller mee gaan samenwonen, en gaan eerder scheiden en hebben vaker buitenechtelijke kinderen.

Rebecca O'Neill concludeert daarnaast dat de afwezige vader ook voor de algehele samenleving geen goede zaak is: geweld en criminaliteit nemen toe, de sociale cohesie neemt af, de scheidingscultuur neemt toe, de vaderloosheid wordt een vicieuze cirkel en er wordt een groter beroep op sociale voorzieningen gedaan.

Wezenlijk is dat kinderen na een scheiding van beide ouders moeten mogen blijven houden zegt de Nederlandse familietherapeute Else Marie van den Eerenbeemt hierover. Op de Eerste Europese Vaderconferentie, in september 2004 gehouden in Wenen, bleek uit daar gepresenteerd Duits ontwikkelingspsychologisch onderzoek (zgn. "Triadenforschung") verder dat vaders in de driehoeksverhouding vader-moeder-kind voor hun kinderen onmisbaar zijn voor een gezonde ontwikkelingsgang naar zelfstandigheid, met name ook waar het er om gaat zich in hun ontwikkeling naar zelfstandigheid en autonomie goed los te kunnen maken van hun moeders. Kinderen die vaderloos opgroeien ontwikkelen zich onvoldoende tot zelfstandige en autonome volwassenen.

Kinderen zelf willen ook niets liever dan hun beide ouders na een scheiding behouden en geven zelf aan de afwezigheid van hun vaders een enorm gemis te vinden. Zo blijkt uit een surveyonderzoek in 2004 door het tienerblad Bliss onder 2000 Britse tienermeisjes dat zij zich gestresst en overbelast voelden door de scheidingsproblemen van hun ouders en vooral door het beroep dat op hen gedaan wordt door de verzorgende ouder, in 90% van de gevallen de moeder, voor steun in de gevoerde strijd over de kinderen met de andere ouder na een scheiding.

Kinderen uit nog intacte tweeoudergezinnen doen het erg veel beter dan kinderen van gescheiden ouders, zo is uit talloze onderzoeken inmiddels klip en klaar gebleken. Scheiden gaat dus per definitie ten koste van onze kinderen. Uit de metastudie "Child Adjustment in Joint-Custody Versus Sole-Custody: A Meta-Analytic Review" van psycholoog Robert Bauserman, gepubliceerd door de American Psychological Association (APA), bleek echter dat kinderen, die na de scheiding opgroeien in co-ouderschapsarrangementen, het wel veel beter deden qua ontwikkeling en aanpassing aan de nieuwe situatie, dan kinderen opgegroeid in eenoudergezinnen. Zoveel beter, dat door het co-ouderschap de ideale situatie van een tweeoudergezin nog het best benaderd werd.

De kinderen opgroeiend in co-ouderschapsarrangementen bleken emotioneel en qua gedragsproblemen veel beter en meer positief aangepast zowel aan de scheidingssituatie zelf als meer in het algemeen, zij hadden meer zelfvertrouwen en konden makkelijker en beter relaties aangaan en onderhouden zowel binnen de familie als daarbuiten. Daarnaast bleken er in co-ouderschapsarrangementen ook veel minder conflicten voor de kinderen te bestaan dan in de nu dominante alleenzorgarrangementen met alleen de moeder als zorgouder.

Co-ouderschap en gedeelde zorg tussen beide ouders na de scheiding blijkt dus voor het welzijn van kinderen na een scheiding van groot belang. In tegenstelling tot boven aangehaald onderzoek wordt in Nederland echter ten onrechte en tegen het belang van scheidingskinderen in, in slechts een schamele 3% van de scheidingen daadwerkelijk gedeeld co-ouderschap door de rechtbanken aan de beide ouders toegewezen: In verreweg het merendeel van de scheidingsbeschikkingen worden de kinderen door de rechtbank toewezen aan de alleenzorg van een van de ouders, meestal de moeder. En het toch al geringe aantal co-ouders wordt vervolgens door gebrek aan beleidsmatige ondersteuning en zelfs regelrechte tegenwerking van instanties en overheden het co-ouderschap vervolgens nog weer praktisch bijna onmogelijk gemaakt in plaats dat het in het belang van de ontwikkeling van kinderen wordt ondersteund en bevorderd.

Als gevolg van de huidige scheidingspraktijk bij Nederlandse familierechtbanken waarbij de kinderen aan de alleenzorg van alleen de moeder worden toegewezen, groeien in Nederland nu ca. twee op elke vijf kinderen op zonder betrokkenheid van een vader. Men spreekt hierbij inmiddels van eenouder-ghetto's waarin honderdduizenden Nederlandse kinderen moeten opgroeien. Door een volstrekt falende bescherming van het omgangsrecht van kinderen met hun door de rechtbank buiten spel gezette vader, is in Nederland daarnaast de noodlottige situatie voor kinderen ontstaan dat een op elk vijfde kind als gevolg van een scheiding van de ouders zelfs helemaal geen contact meer heeft met vader en zijn helft van de familie.

Het gaat hierbij om grote aantallen, geschat wordt dat in Nederland nu ca. 560.000 kinderen geheel vaderloos opgroeien, terwijl nog eens ca. 560.000 Nederlandse scheidingskinderen slechts sporadisch contact hebben met vader in het kader van een zogenaamde omgangsregeling. De Nederlandse overheid heeft echter tot nu toe systematisch geweigerd om deze noodlottige rechtspraktijk die door Professor G.P. Hoefnagels eens "de misdaad van de eeuw" werd genoemd en de gevolgen daarvan voor onze kinderen voor de Nederlandse situatie deugdelijk en onafhankelijk te laten onderzoeken en documenteren. Dat wordt de hoogste tijd.

Meer inlichtingen bij:
drs. Peter A.N. Tromp (pedagoog): Tel: 06-1829 3397 // 030 - 238 3636

Voetnoten en bronnen:
Co-ouderschap wordt de norm in België
België; VRT Nieuws.net - di 21/03/06

Zweeds bevolkingsonderzoek naar de gevolgen van eenoudergezinnen voor kinderen: Mortality, severe morbidity, and injury in children living with single parents in Sweden: a population-based study Gunilla Ringbäck Weitoft, Anders Hjern, Bengt Haglund, Mans Rosén, The Lancet, Elsevier, Volume 361, Number 9354, 25, January 2003

Metastudie naar de gevolgen voor kinderen wanneer zij vaderloos opgroeien: Experiments in Living: The Fatherless Family, A Meta-analytic study Rebecca O'Neill, Civitas Institute for the Study of Civil Society, September 2002 Meta-studie op grond van 75 onderliggende onderzoeken.

Bliss Survey 2005: Girls take strain of parents' split The Times and The Sunday Times Online - Britain, UK news, By Alexandra Frean, Social Affairs Correspondent; February 24, 2005

Metastudie naar voor- en nadelen van co-ouderschap en gedeelde zorg: Child Adjustment in Joint-Custody Versus Sole-Custody: A Meta-Analytic Review Robert Bauserman, Journal of Family Psychology by the American Psychological Association, Inc.2002, Vol. 16, No. 1, 91-102


---- --