Erasmus MC
21-03-2006: Onderzoek naar vaccin tegen
baarmoederhalskanker
Het Erasmus MC, het VU medisch centrum en de Reinier de Graaf Groep
starten op woensdag 22 maart 2006 een onderzoek naar de werkzaamheid
van een nieuw vaccin tegen baarmoederhalskanker. Het vaccin moet een
aanhoudende infectie met het humaan papillomavirus (HPV) voorkomen, en
daarmee baarmoederhalskanker. Het betreft een nieuw vaccin tegen 'hoog
risico' HPV type 16 en type 18, samen verantwoordelijk voor meer dan
70% van alle gevallen van baarmoederhalskanker.
Het nieuwe, experimentele vaccin, ontwikkeld door GlaxoSmithKline
Biologicals, bevat alleen delen van het lege kapsel van het HPV 16 en
HPV 18. Hierin bevinden zich geen oncogene virusdeeltjes. Tevens bevat
het vaccin een medium (AS04), dat speciaal ontwikkeld is om reactie
van het immuunsysteem op het vaccin te verhogen.
De onderzoekers hopen 360 vrouwen in het onderzoek te betrekken, van
wie de helft het vaccin ontvangt. Het onderzoek is gericht op vrouwen
van 26 jaar en ouder. Deze internationale, dubbelblind gerandomiseerde
studie wordt in 12 landen uitgevoerd.
Recent onderzoek heeft aangetoond dat een infectie met HPV kan leiden
tot de ontwikkeling van baarmoederhalskanker. Bij 99.7% van de
patiënten met baarmoederhalskanker wordt DNA van een humaan
papillomavirus aangetroffen in de tumor. Hiermee is de associatie
tussen HPV en baarmoederhalskanker groter dan tussen roken en
longkanker. Hoewel er meer dan 100 verschillende typen HPV bestaan,
zijn slechts twee typen, namelijk type 16 en type 18, wereldwijd
verantwoordelijk voor ongeveer 70% van alle gevallen van
baarmoederhalskanker. Dit zijn dus de belangrijkste, zogenaamde hoog
risico of oncogene HPV typen.
Minstens 80% van alle vrouwen wordt ooit geïnfecteerd met HPV, meestal
vlak na het begin van het seksuele leven. HPV infecties zijn over het
algemeen voorbijgaand en verdwijnen binnen enige maanden. Meestal
veroorzaken ze geen symptomen. Echter, sommige infecties houden aan en
deze kunnen leiden tot de ontwikkeling van baarmoederhalskanker.
Baarmoederhalskanker is wereldwijd een groot gezondheidsprobleem. Na
borstkanker is het de tweede doodsoorzaak onder vrouwen aan kanker.
Elk jaar zijn er ongeveer 510.000 vrouwen die baarmoederhalskanker
krijgen en van hen overlijden er 250.000. In Nederland worden er
jaarlijks ca. 700 nieuwe gevallen van baarmoederhalskanker vastgesteld
en sterven er ieder jaar ongeveer 250 vrouwen aan deze vorm van
kanker. De leeftijdsverdeling van vrouwen die baarmoederhalskanker
krijgen laat een piek zien bij 48 jaar, maar kent een grote spreiding
(21-67 jaar).
De onderzoeksgroep bestaat uit prof. dr. René Verheijen, gynaecoloog,
prof. dr. Chris Meijer, klinisch patholoog, dr. Peter Snijders,
moleculair bioloog, allen van het VUmc in Amsterdam, dr. Bram ter
Harmsel, gynaecoloog Reinier de Graaf Groep in Delft, dr. Wim Quint,
moleculair bioloog DDL Diagnostics Laboratory en prof. dr. Theo
Helmerhorst, gynaecoloog Erasmus MC in Rotterdam. De dames Jacqueline
Louwers, arts en Mariëlle Kocken, arts zijn als onderzoekers op dit
project aangesteld. Bovengenoemde personen zijn verenigd onder de naam
'HumaVac'.
www.humavac.nl