Universiteit van Tilburg 15 maart 2006
Monnik onderzoekt 'verzwegen' vloekpsalm
Bisschop Ernst-scriptieprijs
Embargo tot woensdag 15 maart, 16.30 uur
De Bisschop Ernst-scriptieprijs 2005 is gewonnen door drs. Cornelis
van Marle, monnik bij de cisterciënzerabdij Maria Toevlucht te
Zundert. Hij onderzocht psalm 109, een vloekpsalm, die in zijn abdij
gedeeltelijk overgeslagen wordt vanwege de grove verwensingen.
Van Marle's winnende scriptie 'Korte metten met psalm 109?' handelt
over vloekpsalm 109, waarin harde verwensingen worden geuit. Om die
reden wordt de psalm in het nachtofficie (de "metten") van de abdij
waar Van Marle monnik is gedeeltelijk overgeslagen. Van Marle vond dit
een tamelijk rigoureuze benaderingswijze en zag er een onderwerp in
voor nader onderzoek. Zijn onderzoek leverde allereerst op dat de
gewraakte verzen eigenlijk niet van de psalmist zelf komen, maar een
citaat zijn van wat zijn tegenstanders over hem zeggen. Uit
syntactisch en semantisch onderzoek blijkt dat de psalm twee
perspectieven mogelijk maakt: zowel dat de psalmist zelf aan het
vloeken is, als dat hij zijn tegenstanders citeert. Deze dubbele
interpretatie helpt meteen bij de beantwoording van de vraag naar de
ethische bezwaren. De dubbele interpretatie nodigt immers uit tot
perspectiefwisseling, waarbij mensen zich realiseren dat ze niet enkel
slachtoffer maar ook dader kunnen zijn. De bezwaren van medebroeders
tegen de psalm blijven echter bestaan.
Reflectie
De jury heeft unaniem geoordeeld dat deze scriptie de Bisschop
Ernst-scriptieprijs verdient, de jaarlijkse prijs voor de beste
afstudeerscriptie aan de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen.
De scriptie voldoet ten volle aan de drie beoordelingscriteria: hoog
wetenschappelijk gehalte, passend in het perspectief van de spanning
tussen continuïteit en vernieuwing van theologie en kerk, en een
belangrijke bedrage leverend aan de actuele discussie over het
onderwerp. "Van Marle verheldert dat anno 2005 bijbelverklaring niet
langer het voorrecht is van een elitaire groep, maar dat
democratisering van bijbellezing mogelijk is en daardoor diverse
dimensies aan de oppervlakte kunnen komen. "Op zeer creatieve
wijze gaat de scribent om met de realiteit -- de concrete praktijk in
een concrete geloofsgemeenschap --, neemt daarbij de visies van zijn
medebroeders mee in zijn denkproces zodat ook zij subject van
theologische reflectie worden ".
Drs. Cornelis van Marle (1967) trad in 1993 in de cisterciënzerabdij
Maria Toevlucht te Zundert. Vandaaruit kreeg hij in 1996 de
gelegenheid om een deeltijdstudie te gaan volgen aan de Theologische
Faculteit Tilburg, alwaar hij in augustus 2005 afstudeerde in de
specialisatie Exegese Oude Testament. Als monnik van Maria Toevlucht
is hij tevens verantwoordelijk voor de ecologische boerderij van de
abdij.
Noot voor de pers
De uitreiking van de Bisschop Ernst-scriptieprijs vindt plaats op
woensdag 15 maart in Gebouw Dante, zaal YZ2, Universiteit van Tilburg,
Warandelaan 2 te Tilburg, aanvang 16.30 uur. Persvertegenwoordigers
zijn van harte welkom. Na de bekendmaking van de winnaar door dr.
Veerle Draulans, de voorzitter van de jury, en de uitreiking van de
prijs (een geldbedrag van EUR 500) door de decaan, prof. dr. Wim
Weren, zal prijswinnaar Cornelis van Marle een korte presentatie
houden over zijn scriptie getiteld 'Korte metten met psalm 109?
Lezingen van een vloekpsalm in het getijdengebed'. De winnende
scriptie kwam tot stand onder begeleiding van prof. dr. Ellen van
Wolde. Cornelis van Marle is bereikbaar via e-mail:
vanmarle_cornelis@hotmail.com. Nadere informatie: drs. A.M. Tan,
voorlichter faculteit Theologie en Religiewetenschappen, tel: 013 466
2596/2580, e-mail: a.m.tan@uvt.nl.
UvT Persbericht