Gemeente Doetinchem

Ketelhuis en schoorsteen Saronix-terrein op monumentenlijst


-15 maart 2006-
Het ketelhuis met schoorsteen op het voormalige Saronix-complex wordt op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst. Dat heeft het college van burgemeester en wethouders gisteren besloten.

Het Saronix-terrein ligt op de hoek van de Keppelseweg en de IJsselstraat. Het complex is in de jaren vijftig gebouwd in opdracht van Philips. Jarenlang produceerde Philips op deze locatie kristallen en elektronische onderdelen voor onder meer video's. In 1994 verkocht Philips zijn Doetinchemse productiebedrijf aan het Amerikaanse Saronix. In september 2002 werd Saronix failliet verklaard. 88 Werknemers verloren daardoor hun baan. Na het faillissement is de fabriek in 2004 gesloopt. Alleen het ketelhuis, de schoorsteen en de portierswoning staan nog overeind.

Beschermenswaardig
In 2003 heeft het Gelders Genootschap op verzoek van de gemeentelijke monumentencommissie onderzoek gedaan naar de cultuurhistorische, stedenbouwkundige en architectonische waarden van het Saronix-complex. Het genootschap oordeelde dat het terrein en enkele gebouwen `beschermenswaardig' zijn. Op basis van de onderzoeken en aanbevelingen van het Gelders Genootschap adviseerde de monumentencommissie het college het ketelhuis en de schoorsteen als industrieel erfgoed voor het nageslacht te behouden. Het ketelhuis en de schoorsteen zijn goede voorbeelden van de eerste fabrieksgebouwen, die direct na de Tweede Wereldoorlog in Doetinchem zijn gebouwd. Door de bijdrage die de gebouwen hebben geleverd aan de economie van Doetinchem, worden de objecten als cultuurhistorisch waardevol gezien. De gebouwen zijn bovendien architectuurhistorisch waardevol door de esthetische kwaliteiten van het ontwerp (wederopbouwarchitectuur) en de geringe aantasting van het oorspronkelijke ontwerp.
Ook in stedenbouwkundig opzicht zijn beide elementen waardevol: de bouwwerken hebben een functionele relatie en vormen samen één geheel. De schoorsteen is bovendien een markant herkenningspunt in de omgeving.
Al deze kwaliteiten zijn voor het college aanleiding geweest het ketelhuis en de schoorsteen op de gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen. Die beschermde status krijgt de voormalige portierswoning niet. Door de sloop van de fabriek is de stedenbouwkundige waarde van het fabriekscomplex minder herkenbaar geworden. Als afzonderlijk object is de portierswoning niet bijzonder genoeg om te worden opgenomen in de gemeentelijke monumentenlijst.

Plan Heelweg
De monumentale status van het ketelhuis en de schoorsteen betekenen dat de huidige eigenaar van het Saronix-terrein, Goldewijk Projectontwikkeling B.V., beide gebouwen moet inpassen bij de nieuwe inrichting van het terrein.
De ontwikkeling van het Saronix-terrein staat niet op zichzelf, maar maakt deel uit van het plan Heelweg, dat wordt begrensd door de Keppelseweg, de IJsselstraat, het Zaagmolenpad en de Energieweg. In dit gebied van ruim 14 hectare groot worden de komende jaren circa 200 woningen gebouwd.