De Nederlandse Bank


DNB publiceert Kwartaalbericht maart 2006
Persbericht

Datum 15 maart 2006
Organisatie leeg DNB

Het Kwartaalbericht opent zoals gebruikelijk met rapportages over economische ontwikkelingen, prudentieel toezicht op de financiële sector, betalingsverkeer en financiële stabiliteit.

Daarnaast komen de volgende onderwerpen aan bod.
* Grieppandemie: potentiële bedreiging voor economie en financieel systeem

* Starre Europese prijzen in kaart gebracht
* Naar een cashless society?

* Risicobeheersing door geldtransactie- en trustkantoren
* Het spaargedrag van Nederlandse huishoudens
* De risico´s van consumptief krediet

Grieppandemie: potentiële bedreiging voor economie en financieel systeem
De negatieve invloed van een eventuele grieppandemie voor de economie en het financiële systeem kan groter zijn dan bij normale economische schokken. Dat blijkt uit een tentatieve verkenning van de mogelijke gevolgen van een grieppandemie. Oorzaak is dat verschillende sectoren en regio´s in de wereld gelijktijdig of kort op elkaar worden getroffen. De Nederlandse economie is daarbij extra kwetsbaar vanwege het open karakter en de samenstelling van de export. In de financiële sector krijgen verzekeraars te maken met extra claims als gevolg van ziekte en sterfte, en worden banken geconfronteerd met meer faillissementen van debiteuren, met hogere kredietrisico´s en met een lagere vraag naar krediet.

Starre Europese prijzen in kaart gebracht
Prijzen in Europa zijn duidelijk minder flexibel dan in de Verenigde Staten. Dit blijkt uit een onderzoek van centrale banken in het Europees Stelsel van Centrale Banken (ESCB). Vooral in de Europese dienstensector worden prijzen met grote tussenpozen van een jaar of langer herzien, en komen prijsdalingen weinig voor. De prijsstelling in de Europese industrie, de detail- en groothandel steekt daar positief bij af. Prijsdalingen komen in deze sectoren grosso modo even vaak voor als prijsstijgingen, maar ook hier toont het Amerikaanse bedrijfsleven zich meer flexibel.

Naar een cashless society?
Hoewel contante betalingen waarschijnlijk nooit helemaal zullen verdwijnen, zal een verdere verschuiving van toonbankbetalingen in de richting van pinpas en chipknip de maatschappelijke efficiëntie verder doen toenemen. Begin jaren negentig werd nog driekwart van de omzet aan de toonbank in contanten afgerekend, terwijl dat in 2004 nog maar de helft was en de andere helft van de omzet werd afgerekend met elektronische betaalmiddelen. Als in 2004 nog in dezelfde verhoudingen betaald zou zijn als in 1990, dan waren de maatschappelijke kosten van het betalingsverkeer bijna EUR 200 miljoen hoger geweest.

Risicobeheersing door geldtransactie- en trustkantoren De nieuwe regelgeving van de afgelopen jaren in het toezicht op geldtransactie- en trustkantoren heeft resultaten opgeleverd. De door de wetgever beoogde sanering van de in Nederland actieve geldtransactiekantoren is doorgevoerd. Het trusttoezicht heeft tot consolidatie binnen de trustsector geleid en heeft voor een cultuuromslag gezorgd. De voorgeschreven beheersing door de kantoren van de integriteitsrisico´s zal er echter niet toe leiden dat zij nooit bij incidenten op integriteitsgebied betrokken kunnen raken.

Het spaargedrag van Nederlandse huishoudens
De afgelopen jaren liepen aan de ene kant de spaartegoeden aanzienlijk op, terwijl aan de andere kant de huishoudens vaker rood bleken te staan en meer uitgaven dan ze verdienden. Deze spaarparadox kan deels verklaard worden doordat actieve besparingen sterk blijken te reageren op ontwikkelingen op de financiële markten. Onderzoek laat zien dat er meer gespaard wordt als de aandelenkoersen dalen, terwijl bij stijgende aandelenkoersen de besparingen weer dalen, zij het in mindere mate. Dit verklaart mede waarom de spaartegoeden zo sterk opliepen na het kelderen van de aandelenkoersen in de eerste jaren van dit millennium. Ook wordt duidelijk dat het ontsparen in recente jaren verband houdt met het herstel van de aandelenkoersen en de aanhoudende stijging van de huizenprijzen.

De risico´s van consumptief krediet
De risico´s van de sterke groei van het consumptief krediet de afgelopen jaren concentreren zich voor een belangrijk deel bij de groep huishoudens met een laag inkomen. Een goede inschatting van de financiële huishouding van de kredietnemer vraagt dan ook, zeker in het licht van de huidige ruime beschikbaarheid van middelen, om een verantwoordelijke opstelling van zowel de verstrekker van het krediet als de consument.

Verder in dit Kwartaalbericht

* Gemeenschappelijke Europese betaalruimte (SEPA) per 1 januari 2008 in zicht

* Dekkingsgraad 75 grootste pensioenfondsen nadert evenwichtswaarde van 130%

* Groei van elektronisch betalingsverkeer zet verder door
* Aantal Eurobiljetten in omloop stijgt naar 10,4 miljard

Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Tobias Oudejans (tel. 020-524 3100, 06-524 96 961) en Herman Lutke Schipholt (020-524 2712, 06- 524 96 900).