Gemeente Bedum


15 maart 2006

Jaap Heres Koninklijke onderscheiding voor vertrekkend PVDA-raadslid

Het PvdA-raadslid J.R. Heres (56) ontving gisteravond, 14 maart, een Koninklijke Onderscheiding uit handen van burgemeester Wilte Everts. De uitreiking had plaats in de laatste vergadering van de oude gemeenteraad van Bedum. De heer Heres was sinds 1990 lid van die raad. Hij keert niet meer terug in de nieuwe raad die op donderdag, 16 maart, wordt geïnstalleerd.

De heer Jacob Roelof (Jaap) Heres beheerde in de 16 jaar dat hij deel uitmaakte van de gemeenteraad verschillende portefeuilles, waaronder die van volkshuisvesting en sport. Verder was en is hij op verschillende fronten maatschappelijk actief. Hij is onder meer langdurig secretaris van de Stichting Bedrijvenvoetbal Bedum; een organisatie die twee keer per jaar een groot voetbaltoernooi organiseert waaraan door tientallen bedrijven uit de gemeente wordt deelgenomen. Ook is hij langdurig betrokken bij de contacten tussen de gemeente Bedum en de partnergemeenten Amt Peitz in Duitsland en Zbaszynek in Polen. Sinds begin 2005 is hij secretaris van de werkgroep Internationale Contacten. In het verleden was de heer Heres actief binnen de KNVB, afdeling Noord.
De heer Jaap Heres is benoemd tot Lid in de Orde van Oranje Nassau. Burgemeester Wilte Everts noemt hem in zijn toespraak "Een bevlogen socialist. Een politicus met hart én ziel voor de mensen. Consequent, recht in de leer en uitermate betrokken. Een man uit één stuk."

De toespraak van Burgemeester Wilte Everts:

De kiezer heeft gesproken. Geen ontkomen aan. Dinsdag 7 maart was voor iedereen die zich ook maar enigszins interesseert in de lokale politiek een beladen dag. Voor direct betrokkenen vooral een dag van afzien; van tandenknarsen. En al peentjeszwetend de blik op de klok houden die traag trager dan anders; aanmerkelijk trager richting 9 uur tikt. Hét uur van de waarheid.
En er is wat aan vooraf gegaan. Haagse politici die over elkaar heen duikelden. Onderwijl sneren uitdelend aan een exclusieve club van gemeenten. Haagse koorts als betrof het de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Het Bos-Balkenende-Van Aartsen-Marijnissen-Halsema-cabaret. Gesouffleerd door de Nipo- en De Hond-karavaan. Geprovoceerd door Nova-, Twee Vandaag- en tal van andere media-acteurs. Op volle stoom; alles en iedereen. Bedenkelijk, als je het mij vraagt. Die focus op landelijke issues. Terwijl het toch echt om gemeentepolitiek ging, die zevende maart. Om ruim 400 lokale overheden. Om de directe vertegenwoordiging van de belangen van miljoenen Nederlanders. Het zij zo. Het zal een van de uitwassen van de tv-democratie zijn. En ik vrees dat we er mee zullen moeten leren leven. Gelukkig is de Bedumer politiek zichzelf gebleven. Aards, nuchter, Gronings. Natuurlijk: er is campagne gevoerd. Er is gefolderd. Er is gedebatteerd. Over het algemeen op een waardige, respectvolle wijze. Daar kan Den Haag nog een puntje aan zuigen.
Verkiezingen. Die merkwaardige carrousel. Dat indringende verhaal van winnaars en verliezers. Die afrekening versus schouderklop. Dat einde. Dat begin.
Wij staan vanavond stil bij het einde. Het einde van een periode van vier jaar. Een betrekkelijk bewogen periode. De eerste periode onder het regime van het dualisme. En hoewel Bedum schoorvoetend met het verschijnsel kennis maakte, wierp Elzingas geesteskind toch af en toe wel wat schaduwen vooruit. Voorbodes van de tijd die komen gaat? Wie het weet, mag het zeggen.
Einde. Ik noemde het net al even. Heel letterlijk voor een aantal leden die hier vier jaar lang mede de toon hebben gezet. Een gedwongen einde, in bepaalde gevallen. Een zelfverkozen stop in een enkel geval. En daarbij wil ik even stil staan.
Ik meld overigens bij voorbaat dat ik de gloedvolle woorden voor de man die hier met afstand het langst zijn gezicht heeft laten zien en zijn stemgeluid prominent 28 jaar lang in deze ruimte heeft laten schallen nog even opzout. Tot vrijdag 7 april. Op die dag willen we op een passende wijze stil staan bij het vertrek van wethouder Peter de Graaf. De uitnodiging daarvoor volgt zeer binnenkort. De blik met uw permissie dus maar even wenden op een andere wethouder die hier vanavond voor het laatst als politicus het pluche bekleedt: Eelke de Jong. Tussenpaus Eelke de Eerste. Zijn verschijnen hier, begin 2004, was door niemand voorzien. Want het gevolg van een speling van het lot. Als opvolger van Piet Berghuis wachtte hem de zware taak in de voetsporen te treden van iemand die zich gepokt en gemazeld door het Bedumer politieke landschap bewoog. Piet Berghuis immers wás het vleesgeworden CDA. Een schat aan ervaring meetorsend. Helemaal onbevangen nam Eelke de Jong de wethouderszetel niet over; als raadslid had hij zijn sporen in voorgaande jaren natuurlijk al ruim verdiend. Eelke heeft zich in korte tijd de materie eigen gemaakt. En bewaakte zijn portefeuilles alsof hij nooit anders had gedaan. Met een degelijkheid en een precisie die hij ook in de door hem zo geliefde jacht aan de dag legt: Geschoten? Nooit mis! Eelke is nadrukkelijk Bedumer onder de Bedumers. En dat huis dat te koop staat dan? Niks aan de hand: Eelke woonde hier, Eelke woont hier. En Eelke blijft hier wonen. Een man van de Westerkwartierse zandgronden die in de Noordelijke kleistreek nadrukkelijk wortel heeft geschoten.
Twee jaar lang wethouderschap. Een periode die betrekkelijk rimpelloos is verlopen. Hoewel: het wateroppervlak deinde zo tegen het eind van die periode toch wel wat. Toen er in de kleedkamers, de personeelsruimten en het stookhok van De Beemden her en der wat lijken uit de kast vielen. Eelke wist ze gewend als hij is om kadavers die plek te geven die ze verdienen: de braadpan! kundig weg te moffelen. Het zijn eigenlijk de enige rimpelingen die die twee jaar te zien hebben gegeven. Voor de rest laveerde Eelke kundig om allerlei mogelijke klippen heen. En zette ondertussen ook nog het een en ander uit het stro. Wat te denken bijvoorbeeld van die buitengemeen succesvolle actie om onze 50-plussers in beweging te krijgen? Op het conto van de tussenpaus! Een sport-minded tussenpaus. Achter de schermen opereren. Dat is ontegenzeglijk één van de grootste kwaliteiten van de scheidende wethouder. Een stiel die hij vooral opdeed bij zijn toenmalige werkgever: de Grontmij. Netwerken, contacten leggen en onderhouden, het informele circuit afwandelen. Dat werk. Dat lag en dat ligt Eelke voortreffelijk. En dat kwam het gemeentebestuur niet zelden prima van pas. Toen er bijvoorbeeld op het nog aan te leggen bedrijvenpark een kikkersoort werd ontdekt die wel eens langdurig een stok tussen de spaken van Bedums economische ontwikkeling zou kunnen gaan steken. Eelke kwaakte even met wat kennissen bij Landbouw, Natuurbeheer en Visserij en zie daar: Bedum kon en mocht weer verder.
En op de VNG-congressen kwam je nauwelijks vooruit. Dag Eelke, lang niet gezien!. Zo kerel, hoe is het met jou!? Eelke de Jong???!!! Je raakte bijkans in het netwerk, zijn netwerk, verstrikt Eelke legt zijn functie neer. Ik denk met toch wat gemengde gevoelens. Energiek als hij is, zal er iets in hem hebben geknaagd. Toch nog doorgaan? Ik denk dat zijn echtgenote Thea hem met enige regelmaat terug op aarde heeft gezet. Punt er achter, Eelke. Tijd van komen; tijd van gaan.
Eelke de Jong. Ik wil je uit naam van de Bedumer gemeenschap hartelijk dank zeggen voor de kundige en gedreven wijze waarop jij de afgelopen twee jaar hebt geopereerd. Ik durf te stellen dat je Piet Berghuis meer dan waardig bent opgevolgd. Eelke: bedankt. En Eelke: het was een genoegen om met je samen te werken. En ach: we treffen elkaar ongetwijfeld nog wel eens onder het genot van een hazenbout en een goed glas rode wijn!
Ladies First. Dat motto moet maar opgeld doen bij het uitzwaaien vier raadsleden. En die lady lijkt voorlopig ook de last die we gedag zeggen. Slachtoffer van de Zalm-norm? Gehakblokt door het Wiegel-effect? Gewiegeld door het hakblok? Of gewoon meegezogen in de negatieve trend waarmee regeringspartijen bijna per definitie te maken krijgen bij tussentijdse verkiezingen? Ik heb geen idee. Maar feit is dat de fractie van de VVD met ingang van de nieuwe raadsperiode gehalveerd zal zijn. En dat er afscheid zal moeten worden genomen van de enige vrouw in de Bedumer gemeenteraad: Sietske Journee. Het blijft toch een merkwaardige figuur. Bijna 11.000 inwoners. Iets meer dan de helft daarvan van de vrouwelijke kunne. En een volksvertegenwoordiging die voor de volle honderd procent uit mannen bestaat. Raar. Wat ik zeg: merkwaardig. En dus helemaal niet representatief. De wereld feitelijk op de kop. Dat er onder het vrouwelijke deel van het Bedumer electoraat wel degelijk behoefte bestaat aan een stem op een vrouw is op 7 maart andermaal bewezen. Het aantal stemmen dat op Sietske Journee is uitgebracht, benaderde dat van haar fractievoorzitter. En dat was vier geleden al niet anders. Het verschijnsel doet én deed zich overigens ook bij de andere lijsten voor. Een oproep aan de plaatselijke partijen om over een jaar of vier de lijst toch eens kritisch tegen het licht te houden, lijkt mij niet meer dan op zijn plaats. En een oproep in het algemeen om als betrokken Bedumse toch ook eens naar dat boeiende vak van raadslid te kijken, lijkt mij evenmin overbodig.
Om eens te kijken waar de vrouwelijke pendant van Abraham de mosterd dient te halen, kan er een beroep worden gedaan op Sietske Journee. Die heeft vier jaar gemeentepolitieke ervaring in de rugzak. Wat meer zelfs, want als lid van de schaduwfractie van de VVD kon ze natuurlijk nadrukkelijk aan het echte werk ruiken.
Sietske Journee. Dan denk ik toch onwillekeurig aan de schaduw en das een tamelijk forse van fractieleider Klaas Hoekzema. Die bepaalde voornamelijk de toon van het liberale geluid in deze raad. Dat die toon mede werd bepaald door Sietske Journee, dat lijdt geen twijfel. Zij vormde de stille kracht achter het liberale smaldeel. Een gewaardeerde kracht die als gevolg van de grillen van de kiezer het veld zal moeten ruimen. Jammer. In die vier jaar heeft Sietske Journee zich laten gelden als een betrokken raadslid. Eén die erg to the point was. En één die constructief en coöperatief de belangen van de gemeente Bedum hoog hield.
Een vrouwelijk geluid; dat zullen we de komende vier jaar missen in de raad.
Voor Sietske Journee past natuurlijk ook een hartelijk woord van dank. Voor haar inbreng, haar enthousiasme, haar degelijkheid, haar eigen geluid.
Bromsnor. Het jongere broertje van die vermaarde televisiefiguur. Zo paradeerde Piet Oosterbeek vier geleden de gemeenteraad binnen. Dat harige attribuut onder de neusvleugels is inmiddels geofferd aan het scheerapparaat; die associatie met die veldwachter uit het zwart/wit-tijdperk, die blijft toch enigszins. Piet Oosterbeek is in het dagelijks leven werkzaam bij de bereden politie; dat hij dat vak met enthousiasme en liefde beoefent, daarvan waren we hier in de raadzaal toch ook met enige regelmaat getuige. En dat komt natuurlijk prima van pas. Praktische kennis van de diender in de straat tegenover de beleidsplannen, actiepunten, visies, monitors en weet ik veel wat die hier vanuit het Regiopolitiebastion Uithuizen op beeldschermen werd gebeamerd. Daar tegenover past wel wat nuchterheid. Dan misstaan de beide voeten degelijk in de klei niet. Piet Oosterbeek bracht die broodnodige nuchterheid en relativering.
Gemeentebelangen Bedum. De partij die een stormachtige start kende. In 1998. De partij die in 2002 een vierde raadszetel ten deel viel. De partij die in de achterliggende raadsperiode niet verschoond bleef van wat interne strubbelingen. Het hoort er kennelijk bij. Ik hou het op groeistuipen. Desondanks: GB leverde vorige week dinsdag weliswaar een zetel in; er zijn talloze andere gemeenten waar de lokalen beduidend slechter presteerden. En dat is een compliment aan het adres van Gemeentebelangen Bedum waard. Aan die toch betrekkelijk stabiele kiezersgunst heeft Piet Oosterbeek de afgelopen vier jaar zijn bijdrage geleverd. Hoewel het natuurlijk niet altijd rozengeur en maneschijn kon zijn: Piets pogingen om de weekmarkt van het Kerkplein naar de Grotestraat verplaatst te krijgen, leden schipbreuk. Dat kan gebeuren. Dat soort zaken horen thuis in een democratie. Piet Oosterbeek legde er zich manmoedig bij neer. Zoals het hoort. Wie Piet Oosterbeek zegt, zegt ook een beetje regels. Dat is natuurlijk inherent aan het vak wat hij dagelijks uitoefent. Recht in de leer. Wettisch, zoals alleen een al dan niet besnorde diender kan zijn. Ingebakken. Genen-kwestie, waarschijnlijk. Ook dat verschijnsel manifesteerde zich wel eens in deze zaal. En niet alleen hier: in de stad Groningen sprak hij hoog op een politieknol gezeten eens een bekende uit Bedum op barse, typische politietoon aan: Zo meneer, en wat moet dat hier?!. De argeloze wandelaar in kwestie kwam er pas later achter dat die man op het paard ene Piet Oosterbeek uit Bedum was. Zo zat het toch in elkaar, Peter de Graaf? Piet Oosterbeek blaast de aftocht. Of dat op een muzikale wijze gebeurt hij stond immers aan de wieg van het inmiddels ter ziele gegane Jachthoornkorps Bedum dat staat nog even te bezien. Feit is dat de noten die hij in deze zaal kraakte, gemist zullen worden. En dat diens toon nog even zal blijven nagalmen.
Moi! Kernachtig Gronings. Bij een begroeting. En bij een afscheid. Moi is ook de kreet waarvan raadslid Henk van der Velde zich in de dagelijkse, commerciële praktijk bediende. En niet alleen van die typisch Groningse kreet. Ook anderszins was Groningen aan hem en aan zijn nering verbonden. Even los van het raadswerk dat hij vier jaar lang voor Gemeentebelangen heeft verricht; aan de herwaardering van het Groningerland en typisch Groningse producten heeft hij de afgelopen jaren een flinke bijdrage geleverd. Alleen dat is al een compliment waard.
Dat het uitventen van zijn Groningen en zijn Groninger producten wel eens gelijke tred hield met het uitventen van zichzelf, dat zullen we hem bij deze maar vergeven Als Aristo in de krant verscheen en dat gebeurde, dat weet u, regelmatig dan liet de chef van die onderneming zich ook bepaald niet onbetuigd. Aldus directeur Henk van der Velde, die zin vond je steevast in de, ik vermoed door hemzelf opgestelde persberichten.
De kunst om de media te bespelen. Het belang daarvan wordt voor de politicus in de 21e eeuw groter en groter. Henk van der Velde bezit die gave. Meer dan dat. En juist dat gegeven lijkt hem toch wat noodlottig te zijn geworden. Hij marcheerde, onder eigenhandig geschreven, volzwarte krantenkoppen, wel eens wat op de troepen vooruit. En dat bleek uiteindelijk voor zijn kompanen binnen de gelederen van de partij die hijzelf mede had helpen oprichten nét een brug te ver. Goed, dat kan gebeuren.
Vier jaar leerschool in de gemeenteraad. Ik heb geen idee met welk soort gevoelens Henk van der Velde daarop terug kijkt. Ik weet wel dat hij de taak van voorzitter van de raadscommissie VROM gedreven, betrokken en met veel enthousiasme volvoerde. En dat de politiek hem naar meer smaakte, dat is zo klaar als een klontje. Hij had aan die vier jaar nog graag een vergelijkbare periode vastgeknoopt. En dan in de hoedanigheid van wethouder. Maakt niet uit voor welke partij; maak niet voor welke gemeente, zo lazen we nog niet zo heel lang geleden in de pers. Ik ben benieuwd hoe dat balletje gaat rollen. Dat we in de toekomst nog van Henk van der Velde gaan horen, dat staat wat mij betreft als een paal boven water. Het vertrekkend raadslid is geen man voor een rol in de luwte. Zijn gedrevenheid en zijn betrokkenheid bij de plaatselijke samenleving én de provincie waarin die samenleving is gelegen, die zorgen er ongetwijfeld voor dat we in de toekomst nog van ene Henk van der Velde uit Bedum zullen lezen en horen.
Ik wens hem met de invulling van die toekomst alle mogelijke succes. Henk van der Velde: hartelijk dank! En: MOI!
8 Maart Internationale Vrouwendag. 7 maart Wouter Bosdag. Zoveel was zeker. Het zal Jaap Heres goed hebben gedaan; het eclatante succes waarmee zijn partij uit de gemeenteraadsverkiezingen kwam. Die vierde zetel die de sociaal-democraten in Bedum bij elkaar snoepten, zal het rode hart helemaal sneller hebben laten kloppen. En dat hij kind van dat van oorsprong van calvinisme doordesemde dorp het nog mag meemaken dat zijn partij als grootste uit de stembusstrijd rolde; dat zal hem op een prettige manier hebben verbaasd.
Jaap Heres. Een bevlogen socialist. Eén uit het juiste hout gesneden. Hout van een rode beuk, waarschijnlijk. Een type sociaal-democraat dat een beetje aan het uitsterven is. Eén die de woorden van de Internationale nog feilloos weet op te dreunen. Een politicus met hart én ziel voor mensen. Er niet naast staan. Zeker niet erboven. Gewoon: er tussenin. Het blijkt uit de talloze nevenactiviteiten die Jaap Heres aan de dag legt en in het verleden aan de dag heeft gelegd. Secretaris van de club die twee keer per jaar honderden Bedumers aan het voetballen en het feesten krijgt, bijvoorbeeld: de Stichting Bedrijvenvoetbal Bedum. Meer dan betrokken bij het wel en wee van de bevolking in onze twee partnergemeenten: Amt Peitz en Zbaszynek. Een nauwgezet, betrouwbaar werkpaard. Eén die weinig woorden nodig heeft. En desondanks uitblinkt in helderheid. Consequent, recht in de leer en uitermate betrokken. Een man uit één stuk.
Jaap Heres neemt vandaag, na een periode van maar liefst 16 jaar, afscheid als raadslid. Dat zal hem hem kennende zwaar vallen. Even afgezien van zijn geestverwant, de scheidend wethouder Peter de Graaf en CDA-chef Henri te Velde; Jaap Heres is met afstand het langst zittende raadslid. Vier volle periodes. 16 jaar lang meevormen, meekneden en meedenken. Met liefde, met passie, met een door en door integere drive. Een drive die gevoed wordt door zijn eerlijke, oprechte betrokkenheid.
Die betrokkenheid, die integriteit, die oprechtheid behoeft een beloning. Er wacht hem, net als de overige drie raadsleden die vandaag worden uitgezwaaid én die wethouder, tusenpaus Eelke de Eerste, zo dadelijk nog een passend afscheidscadeau. Maar voor Jaap Heres hebben we net even iets meer in petto.
Ik kan met enige trots melden dat bij Koninklijk Besluit van 7 maart jongstleden het Hare Majesteit heeft behaagd om de heer J.R. Heres te benoemen tot Lid in de Orde van Oranje Nassau. Zijn 16-jarig lidmaatschap van de Bedumer gemeenteraad ligt daaraan ten grondslag; zijn verdiensten voor de plaatselijke samenleving wat mij betreft niet minder.
Mag ik het kersverse lid even naar voren hebben?

(uitreiking K.O,.)

Raadslid zijn. De plaatselijke samenleving representeren. Opkomen voor het algemeen belang; voor iedereen dus uiteindelijk. Jong. Oud. Arm. Rijk. Man. Vrouw. Links. Midden. Rechts. Groot. Klein. Gezond. Gehandicapt. Wie Bedum zegt, zegt ook bijna automatisch Opmaat. Samen met de scheve toren en de nYe en de Gele Klap is dat instituut mede beeldbepalend voor Bedum. Schoolvoorbeeld van geslaagde integratie. Van respect voor iedereen.
Beeldbepalend, dus. In meerdere opzichten. Veel van de bewoners van die instelling zijn niet onverdienstelijke amateurkunstenaars. Het kwam het gemeentebestuur dan ook passend voor om het afscheidscadeau voor de vier scheidende raadsleden juist uit de ateliers van die instelling te betrekken. Voor elk van de vier heb ik hier een schilderij. Gemaakt door een Bedumer die woonachtig is in die zorginstelling. En: bij de selectie van de vier werken is nadrukkelijk gekeken naar het kleurgebruik. Dat zou eigenlijk zoveel mogelijk in overeenstemming moeten zijn met de kleur of de kleuren van de partij die ze hier in deze zaal hebben vertegenwoordigd. We zijn daarin aardig geslaagd, meen we. Ik hoop dat u dat kunt bevestigen. En blijft bevestigen als u zo op gezette tijden thuis eens een blik op het werk werpt. Een werk dat symbool staat voor de Bedumer samenleving. Kleurrijk. Gevarieerd. Dynamisch. Een werk dat blijvend herinnert aan de dynamiek die u in uw hoedanigheid als raadslid mede teweeg heeft gebracht!

En dan nog even de blik op tussenpaus Eelke de Eerste. Wat schaf je in de vrede voor hem aan? Die vraag die begon toch wel wat te knellen toen zijn afscheid steeds nadrukkelijker in beeld kwam. Tja, wat doe je dan? Dan consulteer je een naaste. De meest naaste. Vrouw Thea dus. En die kwam met een al even puntige als scherpe suggestie. Een suggestie die spoorslags is vertaald in daden. Niks meer en niks minder dan een motorzaag!
Die wil ik hem bij deze overhandigen. Met daarbij wel een voorbehoud. De zaag wisselt dadelijk van eigenaar, onder voorwaarde dat Eelke de Jong plechtig belooft dat het apparaat ver, heel ver weg blijft van de poten van de stoel van CDA-wethouderskandidaat Henri te Velde!