Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Energieprijzen, onzekerheid en energiebesparing door bedrijven

7 maart 2006

Waarom gebruiken veel bedrijven niet de energiebesparende technologieën die voor handen zijn? Promovendus Mark Koetse legde via meta-analyse verschillende empirische studies naar twee mogelijke verklaringen naast elkaar en bracht onderlinge relaties kwantitatief in beeld. Hij promoveert op 14 maart aan de Vrije Universiteit.

Meta-analyse is een methode die sinds het midden van de jaren tachtig geleidelijk aan terrein wint binnen de economische wetenschap. Het promotieonderzoek van Mark Koetse richtte zich voor een belangrijk deel op de problemen die kleven aan de methode op zichzelf. Om deze reden heeft hij in zijn dissertatie de negatieve effecten van enkele veelvoorkomende problemen met behulp van simulatietechnieken in kaart gebracht en onderzocht in hoeverre standaardmodellen in meta-analyse deze effecten kunnen ondervangen.

Om te onderzoeken of onzekerheid een positieve of negatieve invloed heeft op investeringen binnen bedrijven, analyseerde econoom Koetse de uitkomsten van empirische studies naar investeringsgedrag van ondernemers. Slechts zeer weinig van deze studies gaven een positieve en statistisch significante relatie te zien. Een nadere kwantitatieve analyse toonde aan dat de variatie in empirische uitkomsten grotendeels verklaard kan worden door verschillen tussen de onderliggende studies. Verder suggereert de meta-analyse, weliswaar op indirecte wijze, dat onzekerheid over bijvoorbeeld energieprijzen mogelijk een remmende werking heeft op investeringen in energiebesparende technologieën.

Een tweede toepassing van meta-analyse betrof de vraag in hoeverre veranderingen in energieprijzen invloed hebben op kapitaalinvesteringen. In de meta-analyse onderzocht Koetse welke factoren bijdragen aan het verklaren van de variatie in de uitkomsten van empirische studies naar dit onderwerp. De resultaten laten zien dat het zogenoemde substitutiepotentieel tussen kapitaal en energie op korte termijn relatief laag ligt, maar dat dit potentieel aanzienlijk toeneemt op langere termijn. Dit impliceert dat aanhoudend hoge energieprijzen de adoptie van energiebesparende technologieën stimuleren en leiden tot een verschuiving richting meer energie-extensieve productieprocessen.

Het promotieonderzoek is uitgevoerd aan de Vrije Universiteit Amsterdam en maakt onderdeel uit van het programma 'Stimulating the adoption of energy-efficient technologies in small and medium sized enterprises' dat wordt gefinancierd door het NWO/SenterNovem Stimuleringsprogramma Energieonderzoek. Dit programma is een gezamenlijk initiatief van SenterNovem en het NWO-gebied Maatschappij- en Gedragswetenschappen, bedoeld om bèta-/gammakennis te ontwikkelen ten behoeve van de transitie naar een duurzame energievoorziening.

............................

Meer informatie bij:

* drs. Mark Koetse (VU, Faculteit der Economische en Econometrische Wetenschappen)

* t: +31 (0)20 598 61 68, mkoetse@feweb.vu.nl
* promotie 14 maart

* promotoren prof.dr. P. Nijkamp en prof.dr. R.J.G.M. Florax, copromotor dr. H.L.F. de Groot

Meer informatie over het NWO/SenterNovem Stimuleringsprogramma Energieonderzoek bij:

* mw. drs. M.A. Verschuur (NWO), verschuur@nwo.nl, t: +31 (0)70 344 09 57

* zie ook www.nwo.nl/energieonderzoek, en www.nwo.nl/me