Gemeente Vlaardingen


Gouden Vlinder voor Ben van As

Een bekende Nederlander in het ecologische wereldje

BenvanAs bespeurt een zeldzame micro in een kaardebol Ben van As, heemfloramedewerker van de Gemeente Vlaardingen, heeft zaterdag 11 maart de Gouden Vlinder ontvangen van De Vlinderstichting. Hij kreeg de prijs tijdens de Landelijke Vlinderdag in Ede voor zijn bijzondere inzet voor vlinders in Nederland. Zijn collega Ton Tobé had Ben van As voor de prijs voorgedragen.

Wandelende natuurencyclopedie
Ben is volgens zijn collega een enthousiasteling; een man die soms gemaand moet worden om te stoppen met vertellen. Hij gaat maar door. Hij weet ook zó ontzettend veel. Ik heb hem nog nooit kunnen betrappen op iets dat hij niet wist. Een wandelende natuurencyclopedie.

Het notitieboekje... De heemfloramedewerker is niet alleen een gepassioneerde vlinderkenner, reisleider van vlinderreizen en een veelgevraagd deskundige door auteurs van vlinderboeken. Hij is bijvoorbeeld ook lid van de vleermuizenwerkgroep en de vogelwerkgroep Waterweg Noord. Hij is gek op alles in de natuur. Vogels, vlinders, planten, de bodem of het Carboontijdperk. Je kunt het zo gek niet bedenken, of Ben weet er veel van.
Op zoek naar microvlinders
Liefde voor vlinders
Wie is Ben van As en hoe groot is zijn liefde voor vlinders? Zijn collega weet er alles van, doordat hij dagelijks met hem samenwerkt. Ongeveer sinds hij in het Holypark rondloopt, is Ben begonnen met het tellen van vlinders, vertelt Ton Tobé. Ben van As werkt sinds 1977 bij de Gemeente Vlaardingen. Hij ging aan de slag in het Holypark, waar toendertijd alleen maar acacias stonden. Ben van As heeft het gebied omgedoopt in een ecologisch park.

Ben wordt gek als hij denkt zijn zelfgemaakte notitieboekje niet bij zich te hebben. Hij noteert alles. Vorig jaar in het Sweibergerbos in Zuid-Limburg zagen we een Grote Vos, een vlinder die op de rode lijst staat. Natuurlijk had ik net die dag geen camera bij me, vertelt Ton, een fervent fotograaf. Ben heeft de vlinder nagetekend in zijn boekje en thuis alles nageplozen. Hij moet er helemaal zeker van zijn, voordat hij de melding aan de Vlinderstichting doorgeeft.

Internet/DCO/Pics/Nieuws/2006/BenvanAs en z'n notitieboekje Ben van As ontdekt eind februari een voor de Heemtuin nieuwe soort microvlinder in de kaardebollen: rupsen van de zeldzame Endothenia Gentianaeana (behoort tot de Tortricidea, oftewel familie van de 'Bladrollers').

Gedrevenheid
Hoe gaat Ben van As te werk? Ton Tobé moet om de vraag lachen. Zijn gedrevenheid is enorm. Zijn spulletjes voor nachtvlinderonderzoek staan altijd klaar bij de deur: een wit laken, appelstroop, lampje, petje, netje, potje, notitieboekje. Op zwoele avonden gaat Ben op sjouw. Midden in de nacht van elf uur tot een uur of vier soms wel. Dan gaat hij naar onder andere Het Holypark, spreidt het laken uit en zet het licht aan. Vlinders tellen.

Bij twijfel doet Ben van As de vlinder in het potje. Het dier gaat mee naar huis, even de koelkast in, zodat de vlinder daarna goed bekeken kan worden. Dat kan geen kwaad, daar zorgt Ben wel voor, vertelt Ton Tobé. Binnen een minuut of vijf moet de vlinder gedetermineerd zijn, want anders vliegt ie weg. Lukt het niet, dan stuurt Ben van As de vlinder op naar een andere specialist van de Vlinderstichting. Maar dit gebeurt zelden, want zijn kennis over vlinders is ontzettend groot. t Is eerder zo dat híj om advies wordt gevraagd. Overal kennen ze hem. In het ecologische wereldje is Ben een bekende Nederlander. Ben van As speurt de stam van een boom af
Ook speurt Ben van As overal in Vlaardingen en Nederland de stam van een boom af. Hup, brilletje op, loep uit de jaszak en per vierkante centimeter de boom afspeuren Elke boom is goed, als er maar alg op zit, legt Ton uit. Bijvoorbeeld op zoek naar zakdragers, microvlinders die in een kleine cocon met alleen het kopje eruit over de stam lopen. Overal en altijd is Ben op zoek.

Bijzondere soorten lokken
Ben van As is niet alleen in zijn vrije tijd een vlinderliefhebber. Ook in de Heemtuin en Holypark streven Ben en Ton ernaar om het aantal soorten vlinders dat de tuinen bezoekt uit te breiden. Inmiddels zijn in de Heemtuin diverse landschappen gecreëerd en staan er allerlei soorten planten om bijzondere vlindersoorten naar Vlaardingen te lokken. Ben haalt de plantjes overal vandaan. Die worden niet zomaar meegenomen. Eerst telt hij of er genoeg planten staan en als dat zo is, neemt hij alleen die mee die net naast het pad staan. In het Holypark staan dankzij het werk van Ben niet alleen acacias meer. Er staan anno 2006 650 soorten planten en bomen. Als natuurpark geniet het Holypark landelijke bekendheid. Ben heeft inmiddels al 501 soorten vlinders in het park geteld.

Wilt u meer weten over het dagelijkse werk van Ben van As en Ton Tobé? Lees hun maandelijkse columns op deze website:
www.vlaardingen.nl/groen (zie rechterkolom).

Fotografie: Ton Tobé.