Ministerie van Buitenlandse Zaken

Kamerbrief inzake Geannoteerde agenda van de Informele Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen ('Gymnich') 10 en 11 maart 2006 - bijlage

Fiche 1: Mededeling inzake de westelijke Balkan op weg naar de EU

Titel:
Mededeling van de Commissie De westelijke Balkan op weg naar de EU: consolidatie van stabiliteit en versterking van welvaart


Datum Raadsdocument: 30 januari 2006

Nr Raadsdocument: 5773/06

Nr. Commissiedocument: COM(2006) 27

Eerstverantwoordelijk ministerie: Buitenlandse Zaken i.o.m. FIN, EZ, JUS, VROM en BZK

Behandelingstraject in Brussel:
COWEB, Gymnich (de mededeling staat geagendeerd voor Gymnich op 10 en 11 maart 2006)

Achtergrond, korte inhoud en doelstelling van het voorstel: In de mededeling van de Commissie wordt een aantal beleidsterreinen die van belang zijn voor de relatie tussen de EU en de landen van de Westelijke Balkan, zoals vastgelegd tijdens de Top van Thessaloniki (2003), nog eens door de Commissie onder de aandacht gebracht. Het gaat hierbij om de activiteiten die de Commissie de afgelopen jaren heeft ondernomen en die zij de komende jaren wil ondernemen ter uitvoering van de gemaakte afspraken op het terrein van handel en investeringen, visa facilitatie, nadere kennismaking met de Europese agenda, regionale samenwerking, financiële ondersteuning en de dialoog met het maatschappelijk middenveld. De mededeling bevat geen nieuw beleid van de Commissie ten aanzien van de Balkan en moet onder meer gezien worden in het licht van de speciale aandacht die het Oostenrijkse Voorzitterschap van de EU wil geven aan de westelijke Balkan. De mededeling staat geagendeerd voor de informele bijeenkomst van de ministers van buitenlandse zaken van de EU op 10 en 11 maart as. (Gymnich). Tijdens deze bijeenkomst wil het Oostenrijkse voorzitterschap, mede aan de hand van deze mededeling, een discussie voeren over de Westelijke Balkan.

De mededeling bevat de volgende concrete initiatieven die de Commissie wil ondernemen:

. Het voorbereiden van een zone van landen van de westelijke Balkan die een vrijhandelsovereenkomst met de EU hebben, waarin oorsprongsregels versoepeld worden om regionale economische samenwerking te bevorderen (pan-Europese diagonale cumulatie). . Het bevorderen van het sluiten van regionale vrijhandelsakkoorden om te komen tot een regionale vrijhandelszone. . Ondersteunen van de ambitie van Bosnië en Herzegovina en van Servië en Montenegro om de WTO-status te verkrijgen. Over het verkrijgen van deze status vinden in Geneve onderhandelingen plaats. Een en ander vereist dat de landen hun handelswetgeving aanpassen en op diverse terreinen en committeringen aangaan. . Het (her)starten van activiteiten onder het Europees Handvest voor kleine ondernemingen en het financieel ondersteunen (60 meuro) van het Europese Fonds voor zuidoost-Europa (EFSE). . De doelstellingen van de Lissabon-agenda zullen worden gereflecteerd in het EU-beleid ten aanzien van de westelijke Balkan en de landen van de westelijke Balkan worden gevraagd rekening te houden met de Lissabon-agenda bij het formuleren van hun eigen beleid. . Concrete verdere voorstellen voor visa facilitatie. Reeds afgesproken maatregelen op het gebied van visa voor onderzoekers en studenten en ten aanzien van grensverkeer zullen worden uitgevoerd. De CIE blikt hierbij vooruit naar de Ministeriële JBZ-conferentie met de landen uit de Westelijke Balkan die in mei 2006 zal plaatsvinden. . Meer beurzen voor studenten en onderzoekers uit de regio en het bevorderen van deelname van personen en instellingen uit de regio aan Gemeenschaps-programma's die voor hen openstaan (o.a. Tempus en Erasmus). . Steun aan het opbouwen van instituties door het bevorderen van twinning en intensiever gebruik van de mogelijkheden van de Technical Assistance and Information Exchange Instrument (TAIEX). . De dialoog met het maatschappelijk middenveld die de Commissie voert met de kandidaat-lidstaten zal worden uitgebreid tot alle landen van de westelijke Balkan. . Implementatie van afspraken die gemaakt zijn ten aanzien van regionale samenwerking, onder meer op het terrein van terugkeer van vluchtelingen, bestrijding van georganiseerde misdaad, parlementaire samenwerking, energie en transport. . Bevordering van regionale samenwerkingsverbanden zoals SEECP, MARRI en de Sava River Commission.

Rechtsbasis van het voorstel: n.v.t., betreft een mededeling.

Besluitvormingsprocedure en rol Europees Parlement: n.v.t., betreft een mededeling.

Instelling nieuw Comitologie-comité: n.v.t.

Subsidiariteit en proportionaliteit:

Subsidiariteit:
strikt genomen niet van toepassing want het betreft een mededeling. Voor zover tot een beoordeling over dient te worden gegaan luidt het oordeel: positief. De mededeling betreft geen aankondiging van nieuw beleid, maar een opsomming van voor de westelijke Balkan relevante initiatieven op EG niveau die al ondernomen worden. Het in onderling verband bezien van deze initiatieven vanuit oogpunt westelijke Balkan kan het best op EG niveau worden verzorgd.

Proportionaliteit:
strikt genomen niet van toepassing want het betreft een mededeling. Voor zover tot een beoordeling over dient te worden gegaan luidt het oordeel: positief. Een mededeling is een geschikt instrument om het overzicht te bieden. De in de mededeling opgesomde maatregelen zijn niet nieuw.

Consequenties voor de EU-begroting:
Aangezien het voorliggende document een mededeling is en geen concrete voorstellen bevat, zijn er vooralsnog geen consequenties voor de EU-begroting.

Financiële, personele en administratieve consequenties voor de rijksoverheid, decentrale overheden en/of bedrijfsleven en burger: n.v.t.

Consequenties voor nationale en decentrale regelgeving/beleid, (informatie over het inschakelen van nationale agentschappen / zelfstandige bestuursorganen e.d., implementatie en uitvoering, notificatie en handhaving en/of sanctionering): n.v.t.

Voorgestelde implementatietermijn (bij richtlijnen) dan wel voorgestelde datum inwerking treding (bij verordeningen en beschikkingen) met commentaar t.a.v. haalbaarheid: n.v.t.

Consequenties voor ontwikkelingslanden: geen.

Nederlandse belangen en eerste algemene standpuntbepaling: Nederland kan instemmen met de mededeling die een aantal nuttige voorstellen bevat om het EU-perspectief van de landen in de westelijke Balkan verder te ondersteunen. De Commissie heeft daarbij voor een realistische aanpak gekozen. De mededeling bevat echter geen nieuw beleid, het is vooral uitwerking van reeds bestaand beleid. Voor Nederland biedt het document goede aanknopingspunten: zo probeerde Nederland tijdens het afgelopen EU-voorzitterschap de discussie over visa-facilitatie vlot te trekken door middel van een brief van minister Bot en zijn Luxemburgse ambtgenoot aan Commissaris Frattini. Nederland ondersteunt de zienswijze dat dergelijke tastbare maatregelen van groot belang zijn voor de regio, maar noteert daarbij anderzijds dat van de zijde van de EU herhaaldelijk is aangegeven welke voorwaarden hieraan verbonden zijn (Terug- en overname Overeenkomst, voortgang op het gebied van de strijd tegen georganiseerde misdaad, corruptie en illegale migratie en verbetering van de administratieve capaciteit van de douane en van de veiligheid van reisdocumenten). Dit wordt door de Commissie overigens in de mededeling onderschreven. Nederland is desalniettemin verheugd dat de Commissie op dit terrein concrete maatregelen wil ondernemen, toegespitst op mogelijkheden voor studenten en onderzoekers en op het grensverkeer tussen de landen van de westelijke Balkan en de EU. In algemene zin sluiten de voorstellen van de Commissie aan bij de Nederlandse prioriteiten binnen de eigen regionale Balkan-beleid (bv. bevordering van handel en investeringen, regionale samenwerking).

---- --