Graag bieden wij u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Koenders over Sulawesi. Deze vragen werden ingezonden op 3 februari 2006 met kenmerk 2050607460.
De Minister De Minister
van Buitenlandse Zaken, voor Ontwikkelingssamenwerking,
Dr. B.R. Bot A.M.A. van Ardenne-van der Hoeven
Antwoord van de heer Bot, minister van Buitenlandse Zaken, en mevrouw
Van Ardenne-van der Hoeven, minister voor Ontwikkelingssamenwerking, op vragen van het lid Koenders (PvdA) over Sulawesi.
Vraag 1
Bent u op de hoogte van de bomaanslag op een markt in Palu, op het eiland Sulawesi, op 31 december 2005? 1)
Antwoord
Ja.
Vraag 2
Heeft u kennis genomen van analyses waaruit blijkt dat de kern van het huidige geweld in Centraal-Sulawesi niet wordt gevormd door religieus gekleurde tegenstellingen tussen lokale bevolkingsgroepen, maar door een ander krachtenspel? Wat is in dit verband uw mening over het interview 2) met de heer Muspani, onder de titel "Indonesian military seems to be on a 'mission'"?
Antwoord
Er zijn uiteenlopende analyses over het daadwerkelijke karakter en de aanleiding van het geweld in Centraal-Sulawesi. De lezing van de heer Muspani is er één. Andere bronnen zijn van oordeel dat in gebieden als Centraal-Sulawesi een duidelijke voedingsbodem aanwezig is voor een religieus conflict. Volgens mensenrechten-organisaties in Indonesië is het conflict in Poso een samenspel van etnische, religieuze en andere factoren die elkaar versterken en beïnvloeden en die door betrokken groepen ten behoeve van een eigen agenda kunnen worden gemanipuleerd. Ook veiligheidsorganisaties spelen een rol, vanuit hun verantwoordelijkheden op het gebied van bestrijding van terrorisme en criminaliteit, maar politieke en economische belangen kunnen daarbij een rol spelen.
Tijdens een gesprek met de bupati (districtshoofd) van Poso met de ambassade te Jakarta bleek dat deze krachtige stappen wil zetten om het geweld in te dammen. Hij benadrukte daarbij de noodzaak van het beëindigen van corrupte praktijken, grotere betrokkenheid van de wijkbewoners voor de eigen veiligheid en een intensieve dialoog tussen religieuze groepen. Dit beleid had naar zijn mening de afgelopen tijd al vruchten afgeworpen, waardoor bijvoorbeeld het aantal eenheden van leger en politie zou kunnen worden verminderd. De inzet van de anti-terreureenheid 'detachment 88' zou ook al tot arrestaties van terroristen hebben geleid en in positieve zin aan kalmering van de situatie bijdragen.
Ondanks de betreurenswaardige gebeurtenissen is er vooralsnog geen sprake van een grootscheeps conflict.
Vraag 3
Heeft u nadere informatie die staaft dat terroristische groepen hun kwartier hebben in Centraal Sulawesi?
Antwoord
In diverse bronnen wordt melding gemaakt van trainingskampen voor terroristische organisaties in Sulawesi. Bevestiging uit eigen bron hebben wij echter niet.
Vraag 4
Deelt u de constatering dat de heer Muspani de indruk wekt dat de Indonesische veiligheidsdiensten falen in het blootleggen, opsporen en vervolgen van daders en netwerken die verantwoordelijk zijn voor het geweld in Centraal Sulawesi?
Antwoord
De heer Muspani wekt in het desbetreffende artikel inderdaad die indruk.
Vraag 5
Bent u op de hoogte van de ernstige kritiek in Indonesië op de huidige systemen voor wetshandhaving en -vervolging, inclusief de instelling van een Centraal Sulawesi Commando, op 6 januari 2006, en de roep vanuit de samenleving om een onafhankelijke onderzoekscommissie naar de moorden in Sulawesi?
Antwoord
Ja.
Vraag 6
Op welke wijze kunt u, daar de Nederlandse ontwikkelingsrelatie met Indonesië stabiliteit en veiligheid als uitgangspunt kent, een bijdrage leveren in het tot stand brengen en doen functioneren van een onafhankelijke onderzoekscommissie inzake de voortdurende gewelddadigheden in Centraal Sulawesi, waarbij ook de rol van de militairen, de politie, de veiligheidsdiensten en het voortbestaan van mogelijke kwartieren of kampen van terroristen(cellen) onderwerp van nader onderzoek zijn?
Antwoord
In onze brief van 14 november 2005 (TK 26049, nr. 49) hebben wij de Kamer geïnformeerd over het voornemen van de regering de bilaterale relatie met Indonesië te intensiveren. Daarin is aangegeven dat versterking van de Indonesische veiligheidssector één van de prioriteiten is. In maart zal in Jakarta een hoogambtelijk overleg (Senior Officials Meeting) met de Indonesische autoriteiten worden gehouden. In dit overleg zal worden bezien hoe de beleidsthema's kunnen worden geoperationaliseerd. De uitkomsten daarvan zullen in de Indonesië-notitie worden opgenomen die in de tweede helft van april de Kamer zal toegaan.
Vraag 7
Heeft u aan de Indonesische autoriteit kenbaar gemaakt dat Nederland zich zorgen maakt over aanslagen tegen leden van religieuze minderheden in Indonesië in het algemeen?
Antwoord
De regering vraagt in alle ontmoetingen op hoogambtelijk en politiek niveau aandacht voor vreedzame oplossingen van de conflicten in diverse gebieden in Indonesië.
Vraag 8
Heeft u al nadere informatie ontvangen van de Indonesische autoriteit over mogelijke stappen die deze ondernemen om geweld tegen religieuze minderheden in Indonesië tegen te gaan, bijvoorbeeld in het kader van het overheidsprogramma "The ideological war against terrorism"?
Antwoord
In zijn algemeenheid benadrukt de Indonesische overheid het grote belang van religieuze tolerantie en verdraagzaamheid en wordt het gebruik van geweld veroordeeld.
Vraag 9
Kunt u de Kamer informeren met wie tijdens het bezoek van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap dat van 10 tot en met 14 januari 2006 aan Indonesië heeft plaatsgevonden politieke gesprekken over religie zijn gevoerd? 3)
Antwoord
Minister Van der Hoeven heeft tijdens haar bezoek een beleefdheidsbezoek gebracht aan de Indonesische minister voor Religieuze Zaken, de heer Maftuh Basyuni. Minister Basyuni is in zijn hoedanigheid verantwoordelijk voor de religieuze aspecten in het onderwijs in Indonesië. Het gesprek richtte zich op informatie-uitwisseling op dat gebied. Voorts heeft zij een bezoek gebracht aan de Islamitische Universiteit, een zogenoemde madrasah school (primair en voortgezet onderwijs) en een gesprek gevoerd met vertegenwoordigers van de belangrijkste religieuze groeperingen in Indonesië.
) Trouw, 2 januari 2006, 'Aanslag op kraam met varkensvlees: zeven doden' (p.7).
2) De Jakarta Post d.d. 5 januari 2006
3) http://www.mocw.nl/persberichten/11956, minister Van der Hoeven naar Sri Lanka en Indonesië, 15 december 2005
-----------------------
International Crisis Group "Weakening Indonesia's Mujahidin Networks: Lessons from Maluku and Poso" - 13 oktober 2005.
---- --
Ministerie van Buitenlandse Zaken