Veilig Amsterdam


Driehoek Amsterdam - Amsterdam weer veiliger in 2005: minder criminaliteit en vooral groter veiligheidsgevoel


01/03/2006 - Driehoek presenteert veiligheidsresultaten 2005 Amsterdam weer veiliger in 2005: minder criminaliteit en vooral groter veiligheidsgevoel

Amsterdam is in 2005 veiliger geworden, zo blijkt uit de derde Amsterdamse Veiligheidsindex die de Driehoek vandaag (woensdag 1 maart) heeft gepresenteerd. Criminaliteitscijfers laten zien dat het op de meeste terreinen beter gaat. Tegelijkertijd blijkt dat Amsterdammers zich vooral ook veiliger zijn gaan voelen in hun eigen buurt. De Driehoek is verheugd dat nu al het derde jaar op rij vooruitgang is geboekt.

Uit de cijfers blijkt dat Amsterdammers het afgelopen jaar minder vaak slachtoffer zijn geworden van diefstal en inbraken. Ook de verkeersveiligheid is verbeterd, en is er lichte vooruitgang als het gaat om drugscriminaliteit. De cijfers over vandalisme zijn bijna ongewijzigd, die over overlast zijn juist gestegen. Het gaat hierbij om door de politie geconstateerde en geregistreerde incidenten en meldingen van burgers. Oorzaak ligt waarschijnlijk in de toegenomen aandacht voor overlast in buurten.

De Driehoek wil de succesvolle aanpak van veiligheid in Amsterdam voortzetten, waaronder de aanpak van de harde kern jeugd, de verslaafde veelplegers, de aanpak van huiselijk geweld en de veiligheid in het openbaar vervoer voortzetten. Ook zal de in gang gezette aanpak van jeugdoverlast een belangrijk aandachtspunt blijven. Afspraken voor 2006 over programmaonderdelen die verbeterd kunnen worden, zullen in de komende Voorjaarsdriehoek in maart worden gemaakt.

Onveiligheidsgevoelens in de eigen buurt verbeterd Minder inwoners dan voorheen mijden uit angst voor criminaliteit en geweld uitgaanscentra, sportevenementen of het openbaar vervoer.

Uit de cijfers blijkt dat vooral de gevoelens van onveiligheid in de eigen buurt zijn verbeterd. Amsterdammers voelen zich in 2005 veiliger in hun eigen buurt. In 2001 voelde bijna 36% zich wel eens onveilig, in 2005 is dat afgenomen tot 28%. Het rapportcijfer dat Amsterdammers aan hun buurt geven stijgt de laatste jaren: van 6,8 in 2003, naar 7,0 in 2004 en 7,2 in 2005. Opvallend is dat bewoners veel minder buurtproblemen ervaren en daarbij aangeven dat vooral overlast, drugs en vandalisme zijn verminderd. Op de algemene vraag of men zich wel eens onveilig voelt, geeft ruim 43% van de Amsterdammers een bevestigend antwoord. Dit is een lichte stijging in vergelijking met vorig jaar, toen ruim 40% aangaf zich wel eens onveilig te voelen.

Burgemeester Cohen: Amsterdam is het afgelopen jaar weer veiliger geworden. Er is minder criminaliteit en Amsterdammers ervaren minder overlast. En dat is het derde jaar op rij dat we vooruitgang boeken. Als Driehoek zijn we daar blij mee. De cijfers laten ook zien dat de buurtregisseurs van de politie er bovenop zitten. Dit is af te lezen uit de stijging van de geregistreerde overlast door jongeren. Tegelijkertijd zijn we er nog lang niet. Zo is de situatie in de hele binnenstad en in Zuidoost verbeterd, maar gaat het rond het Leidseplein en winkelcentrum Ganzepoort in Zuidoost juist de verkeerde kant op. Voor de Driehoek is duidelijk dat de aanpak van de criminaliteit en overlast door jongeren en veelplegers ook in de komende collegeperiode tot de prioriteiten blijft horen.

Aanpak veelplegers
In het veiligheidsbeleid van de Driehoek ligt veel nadruk op de aanpak van veelplegers, die verantwoordelijk zijn voor veel criminaliteit en overlast in de stad. De grootste aandacht van de Driehoek gaat uit naar de ruim 900 meest actieve veelplegers, die soms tientallen keren per jaar door de politie worden opgepakt. Ruim 140 ervan zitten inmiddels vast in het kader van de nieuwe ISD-maatregel (Inrichting Stelselmatige Daders). De ISD-aanpak zal komende jaren verder worden uitgebreid.

De ISD maatregel wordt gecombineerd met een brede zorgaanpak. Centraal staan: huisvesting, uitkeringbeheer, basiszorg met heroïneverstrekking onder toezicht). Door deze gecombineerde repressieve- en zorgaanpak verwacht de Driehoek dat de criminaliteit en overlast door deze groep de komende jaren verder zullen teruglopen. De door Amsterdammers ervaren overlast (een combinatie van onderwerpen) is in 2005 al teruggelopen van 38% (2004) naar 31%, de ervaren drugsoverlast is afgenomen van 16% naar 10%.

Het Openbaar Ministerie bekijkt momenteel of door stapeling van APV overtredingen zwaardere straffen mogelijk zijn voor extreem overlastgevende verslaafden.

Hoofdofficier De Wit: "De ketensamenwerking heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het feit dat het wederom veiliger is geworden in Amsterdam. Vorig jaar zijn, onder regie van het Openbaar Ministerie, vijf Ketenunits van start gegaan voor de aanpak van jeugdcriminaliteit en veelplegers. De partners werken op één locatie (een politiekantoor) samen, waardoor alle informatie over de jongeren en veelplegers en hun omstandigheden bij elkaar komt. Op deze manier kan snel worden ingegrepen in een ontluikende criminele loopbaan en wordt dadergericht gewerkt. Voornemen voor 2006 is om de ketensamenwerking nog gerichter in te zetten op de verschillende doelgroepen".

Aangiften en aangiftebereidheid
De regionale doelstelling van maximaal 97.500 aangiften is gehaald. Het aantal aangiften is ook in Amsterdam fors gedaald ten opzichte van 2001 met maar liefst 20% tot 86570. Maar het lijkt erop dat de daling in 2005 zich minder sterk doorzet.

Vermogenscriminaliteit zet met 76% van het totaal grotendeels de toon voor de ontwikkeling van het aantal aangiften. Vergeleken met 2001 is hier met een afname van 22% een flinke slag gemaakt. Het aantal aangiften van geweldscriminaliteit is de laatste vijf jaar licht afgenomen. Wel is de extra aandacht voor huiselijk geweld oorzaak geweest voor een stijging van het aantal aangiften in deze categorie.

De gemiddelde aangiftebereidheid binnen de regio bedroeg 23% in 2005. Het cijfer schommelt al vanaf begin jaren negentig rond de 25%. De landelijke aangiftebereidheid ligt hoger, op gemiddeld 30%. De trend in het land lijkt eerder dalend dan stijgend. De Driehoek heeft zich voor de komende jaren als doel gesteld de aangiftebereidheid te laten stijgen naar tenminste 28%. Daartoe is vorig jaar een intensieve campagne opgezet.

Hoofdcommissaris Bernard Welten: "Uit recent onderzoek blijkt dat de invoering van de internetaangifte een eerste positieve impuls geeft aan de aangiftebereidheid. Het is sinds medio september mogelijk om via internet aangifte te doen van vernieling en vermissing, van diefstal en inbraak (als daarbij geen geweld is gebruikt). En in drieënhalve maand tijd is dat maar liefst bijna vijfduizend maal gedaan. In bijna veertig procent ging het om aangifte van diefstal uit/vanaf motorvoertuigen, in bijna een kwart van de gevallen om fietsdiefstal. Internetaangifte lijkt een direct effect te hebben op de aangiftebereidheid en verklaart mogelijk ook de stabilisatie van de aangiftecijfers, in plaats van een verdere daling".

Verantwoorde meetinstrumenten
Om de resultaten van het beleid goed te kunnen volgen, hebben de driehoekspartners hun gegevens bijeengebracht en gebundeld in twee meetinstrumenten, de Regionale Veiligheidsrapportage en de Veiligheidsindex. De twee rapportages laten zien hoe het veiligheidsniveau in de loop der jaren verloopt, zowel in de hele regio als in de buurt. Dat betekent voor Amsterdam dat zowel op stedelijk als op stadsdeelniveau het beleid kan worden gevolgd en bijgestuurd.

Voor zowel de Regionale Veiligheidsrapportage als de Veiligheidsindex wordt gebruikt gemaakt van twee omvangrijke en betrouwbare bronnen: de informatiesystemen van de politie (met o.a. opgenomen aangiften, misdrijven en incidenten) en de Monitor Leefbaarheid en Veiligheid, waarvoor in het afgelopen jaar in totaal meer dan tienduizend bewoners zijn ondervraagd.

De Veiligheidsindex biedt de mogelijkheid om het veiligheidsniveau in de verschillende buurten met elkaar te vergelijken. De Regionale Veiligheidsrapportage meet in hoeverre de beleidsdoelstellingen van de Regionale Driehoek en het Veiligheidsplan Amsterdam worden gerealiseerd.

Resultaten
De belangrijkste conclusies van de rapportages:
* Het aantal veilige buurten is in 2005 verder toegenomen: 47 in 2003, 57 in 2004 en 61 in 2005. Acht buurten die in 2004 nog tot de categorie onveilig of relatief onveilig moesten worden gerekend hebben in 2005 hun positie sterk verbeterd.
* Het aantal zeer onveilige gebieden is in 2005 gedaald van 5 naar 4. Het gaat nu om Burgwallen-Oude Zijde, Nieuwmarkt/Lastage, Burgwallen-Nieuwe Zijde en Bijlmer-Oost. Oorzaak hier is de drugsproblematiek.

* Ook is het veiligheidsgevoel in 2005 sterk toegenomen. Het aantal buurten waar inwoners zich onveilig voelen is in 2005 drastisch gedaald ten opzichte van 2004: van tien naar twee.
* Voor alle ketenpartners is overlast een belangrijk aandachtspunt. Een verklaring hiervoor is de aandacht voor dit onderwerp en de vergrote inzet van politie en jongerenwerk. Voor politie en buurtregisseurs hebben incidenten jeugdoverlast extra prioriteit. Het aantal door de politie geregistreerde incidenten met jeugdoverlast is het laatste jaar gestegen met 37%.
* Burgwallen-Nieuwe Zijde en Burgwallen-Oude Zijde hebben net als in 2003 en 2004 de hoogste score op het element overlast. Het aantal buurten waar de gemelde en geregistreerde overlast is toegenomen, is gestegen van vijf naar negen. Het gaat onder andere om de Spaarndammerbuurt, Diamantbuurt, Nieuwmarkt en IJsselbuurt.
* Ook is Amsterdammers gevraagd in hoeverre problemen in hun buurt voorkomen. Zes buurten laten op dit onderdeel een opvallende verbetering zien: Bijlmer-Centrum, Burgwallen-Oude Zijde, Burgwallen-Nieuwe Zijde, Grachtengordel-West, Nieuwendam Noord en Erasmuspark.

* De verbetering van de veiligheid is net als in 2004 ook een belangrijk gevolg van de afname van vermogenscriminaliteit (inbraak en diefstal) en de verhoogde verkeersveiligheid.
* Het aantal gemelde incidenten van huiselijk geweld neemt nog altijd toe. Naast het aantal meldingen en aangiften, steeg ook het aantal door het OM afgehandelde strafzaken.
* Uit bevolkingsonderzoek blijkt dat het aantal reizigers dat slachtoffer is geworden van criminaliteit of geweld in en om het openbaar vervoer is afgenomen. Het onveiligheidgevoel in het openbaar vervoer is daarnaast op bijna alle punten gedaald.
* Het politiebeleid is er op gericht om burgers zoveel mogelijk aan te spreken op hun gedrag en bij overtreding staande te houden. Het aantal staandehoudingen bedroeg in 2005 bijna 66% van het aantal uitgedeelde bekeuringen.

* Het vermijdingsgedrag in Amsterdam neemt af. Dit geldt het sterkst in het uitgaansleven, waar het vermijdingsgedrag is gedaald van 39% in 2003 naar 32% in 2005. Het vermijdingsgedrag rond sportevenementen is eveneens gedaald.

De driehoek luistert

Kijk ook bij

> Veiligheidsindex 2003-2005 (download, 887kb) » > Regionale veiligheidsrapportage 2005 (download, 2973kb) » > Stand van zaken Veiligheidsplan februari 2006 (download, 231kb) » > Overzicht belangrijkste gegevens Veiligheidsindex en rapportage 2005 »