Ministerie van Buitenlandse Zaken

Graag bieden wij u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door de leden Koenders en Tjon-A-Ten over de lobby van het Vaticaan in verband met seksuele en reproductieve rechten. Deze vragen werden ingezonden op 10 februari 2006 met kenmerk 2050607730.

De Minister De Minister
van Buitenlandse Zaken, voor Ontwikkelingssamenwerking,

Dr. B.R. Bot A.M.A. van Ardenne-van der Hoeven

Vragen van de leden Koenders en Tjon-A-Ten (beiden PvdA) aan de ministers van Buitenlandse Zaken en voor Ontwikkelingssamenwerking over de lobby van het Vaticaan in verband met seksuele en reproductieve rechten.

Vraag 1
Hebt u kennisgenomen van de wijze waarop het Vaticaan, onder meer door het uitoefenen van druk op Europarlementariërs, in de richting van verschillende Europese landen een sterke lobby voert die beoogt seksuele en reproductieve rechten te beperken? 1) 2)

Antwoord
Ja.

Vraag 2
Wat is uw oordeel over deze wijze van optreden door het Vaticaan? Wat acht u de grens tussen geoorloofde lobby en lobby die inbreuk maakt op de individuele mensenrechten?

Antwoord
In algemene zin zijn wij van oordeel, dat indien er geen sprake is van ongeoorloofde praktijken, zoals omkoping, het eenieder vrij staat zijn of haar opvatting uit te dragen. Dit recht komt toe aan particulieren, non-gouvernementele organisaties en aan vertegenwoordigers van staten die immers ook dagelijks bij andere staten lobbyen voor de belangen van de eigen staat. In beginsel maakt het niet uit waarvoor men de lobby opzet, mits er geen sprake is van lobbyen voor illegale praktijken. Het is bekend dat Nederland op het gebied van seksuele en reproductieve rechten van mening verschilt met De Heilige Stoel. In onze contacten met bisschoppen en andere vertegenwoordigers van De Heilige Stoel voeren wij hier een openhartige discussie over. Net zo goed als wij daartoe het recht hebben, heeft De Heilige Stoel het recht de eigen opvattingen terzake uit te dragen.

Vraag 3
Onderschrijft u de conclusies van het EU-Network of Independent Experts on Fundamental Rights, die luiden dat een dergelijke bemoeienis de scheiding tussen kerk en staat ondermijnt? Zo neen, waarom niet? Zo ja, brengt u uw standpunt naar voren bij het Vaticaan en de betrokken lidstaten?

Antwoord
Er bestaan geen internationaalrechtelijke regels die de scheiding van kerk en staat voorschrijven. Wel verplichten de internationale mensenrechtenverdragen de Verdragspartijen ertoe niet te discrimineren tussen verschillende godsdiensten. Indien regeringen de opvattingen van De Heilige Stoel op het gebied van seksuele en reproductieve rechten overnemen, betreuren wij dat, omdat het indruist tegen het Nederlandse beleid. Ook in dergelijke gevallen behoeft er echter geen sprake te zijn van ondermijning van de scheiding van kerk en staat, mits de besluitvorming op democratische wijze tot stand komt en de betrokken regering de opvattingen van de eigen bevolking, zoals tot uitdrukking komend in de visie van het nationale parlement, uitdraagt.


1) Democratic stand against Catholic Bishop's abuse of power - The Lithuanian Parliament says no, http://www.eurongos.org/Files/Filer/EuroNGOs
2) Row over pill may see pro-life activists in Italy's abortion clinics http://www.guardian.co.uk/print/0,3858,5334252-111093,00.html
3) OPINION N° 4-2005 van het EU Network of Independent Experts on Fundamental Rights: The Right to Conscientious Objection and the Conclusion by EU member states of concords with the Holy See, p. 28-32.


---- --