Rechtvaardigen onder de Volkeren in Fryslân

Op vrijdag 24 februari 2006 om 14.30 uur zal in het Verzetsmuseum Friesland een paneel onthuld worden dat gewijd is aan de ruim vijfhonderd Friezen die geëerd zijn als Rechtvaardige onder de Volkeren.

Tevens zal de wethouder van Cultuur in Leeuwarden, de heer T. Van Mourik het museum een uniek object schenken.

De eretitel Rechtvaardige onder de Volkeren, beter bekend als de Yad Vashem onderscheiding, is de hoogste onderscheiding die de staat Israël kent. De titel wordt verleend aan degenen die in de Tweede Wereldoorlog met gevaar voor eigen leven joodse medeburgers hebben beschermd en gered.

Wereldwijd is sinds begin jaren zestig aan bijna 20.000 mensen de Yad Vashem-onderscheiding toegekend, 5000 daarvan zijn er in Nederland uitgereikt. Ruim 500 onderscheidingen zijn toegekend aan niet-joodse Friezen die hun leven hebben geriskeerd om joden te redden.

In het paneel is een originele Yad Vashem medaille opgenomen die in 2004 postuum is toegekend aan Siemen Visser en Hielkje van der Zee uit Echten. De medaille en het bijbehorende certificaat werden door de kleinkinderen in ontvangst genomen. Zij overhandigden vervolgens tijdens de plechtigheid de onderscheiding officieel aan het Verzetsmuseum Friesland.

Het Verzetsmuseum bezit meerdere exemplaren van de onderscheiding en al enkele malen is het museum de locatie geweest waar de toekenningsceremonie heeft plaatsgevonden, maar niet eerder is de onderscheiding zo direct - als onderdeel van de plechtigheid - aan het museum geschonken. Het is om die reden dat er een speciale plek in de vaste opstelling van het museum is ingericht.

Maar in de aandacht voor deze ene toekenning worden alle Rechtvaardigen onder de Volkeren in Fryslân geëerd. Het paneel zal onthuld worden door de heer L. Groenteman het destijds tienjarige joodse jongetje dat dankzij Siemen en Hielkje Visser de oorlog heeft overleefd.

Unieke aanwinst

De vervolging van de joden in bezet Europa kon op grote schaal uitgevoerd worden dankzij een perfect werkend administratief systeem dat plichtmatig werd uitgevoerd door duizenden ambtenaren op gemeentehuizen en ministeries. Zij vormen de andere kant van de Yad Vashemmedaille.

Naast de gele Jodenster was, in al z'n onschuldige eenvoud, de hoofdletter `J' die alle joden in hun persoonbewijs gestempeld kregen een meer dan symbolisch brandmerk. Voor ruim 100.000 Nederlandse joden betekende die `J' in het Persoonsbewijs het doodsvonnis van de houder.

Uitvoerig onderzoek heeft uitgewezen dat in geen van de ruim vijftig oorlogscollecties en archieven in Nederland een exemplaar van dit stempeltje aanwezig is.

Onlangs is echter een exemplaar opgedoken. Het betreffende stempeltje is afkomstig uit het stadhuis van Sneek en is al die jaren in bezit geweest van oud-verzetsman W. van Mourik, commandant van de Binnenlandsche Strijdkrachten van Achtkarspelen.

Het is dan ook niet alleen voor het Verzetsmuseum Friesland van grote betekenis als zijn zoon, de heer T. van Mourik wethouder van Cultuur in Leeuwarden, het tot nu enig bekende J-stempeltje in eigendom overdraagt aan het museum. Het vormt een wezenlijke completering van het nationale erfgoed van de Tweede Wereldoorlog.

Het stempeltje is na de overhandiging niet meteen voor het publiek te zien. Het zal voor het eerst getoond worden in de jubileumtentoonstelling Tsjoch! die in het kader van het 125-jarig jubileum van het Fries Museum is samengesteld. Tsjoch! is vanaf zaterdag 8 april toegankelijk voor het publiek.

Het Verzetsmuseum Friesland is onderdeel van het Fries Museum.


---

_________

Voor meer informatie en/of illustratiemateriaal kunt u contact opnemen met:

De heer G. Koopmans T 058 2120111

Dit persbericht is ook te vinden op: www.verzetsmuseum.nl

Openingstijden van het museum: dinsdag tot en met zondag van 11.00
- 17.00 uur.

www.yadvashem.org