| |Nr. |2006-089 | | |Arnhem|23 februari | | |, |2006 |Arbeidsmarkt in gelderland laat tekenen van groei zien
Economiegedeputeerde René van Diessen van Gelderland benadrukt de positieve kanten van de Provinciale Werkgelegenheids Enquête, waarin de cijfers over 2005 worden gepresenteerd. 'Met somberheid redden we het niet. Hoewel in de inleiding van de PWE wordt gesproken over een achterblijvende groei van de werkgelegenheid, laat dit stuk ook zien dat sommige sectoren en regio's een behoorlijke groei van bedrijvigheid en werkgelegenheid hebben. En bovendien doen we het in Gelderland nog altijd beter dan Nederland als totaal. De enquête geeft mij en het college een extra impuls om de schouders onder Gelderland te zetten en met name de aandacht te richten op die regio's die nog wel wat steun kunnen gebruiken.'
Banen en bedrijven
De jaarlijkse Provinciale Werkgelegenheids Enquête brengt de werkgelegenheidsontwikkeling in beeld en het aantal bedrijven. Uit andere bronnen valt af te leiden dat het nationaal en regionaal product weer lijkt te groeien. Alleen vertaalt zich dat in Gelderland nog niet naar een groeiende werkgelegenheid. Het banenverlies in Gelderland bedraagt 0,4% (Nederland - 0,5). Daarmee komt de provincie voor het eerst sinds de jaren 80 onder de nullijn. Sectoren die er met een (lichte) groei uitspringen zijn de landbouw (700 extra banen tegen een daling van het aantal bedrijven met 400), zakelijke dienstverlening (+ 1.400), de computerbranche (+ 400 banen) en de gezondheidszorg en welzijnssector (+ 1800 banen). Het aantal mensen dat op uitzendbasis werkt, is het afgelopen jaar met 4,4% toegenomen. Ook blijkt dat het aandeel vrouwen in het totaal aantal banen nog steeds toeneemt (nu 41,4%).
Naast de groei is er ook sprake van daling. De cijfers laten zien dat het enorme banenverlies in de industrie gelukkig over zijn hoogtepunt heen lijkt te zijn. Was er in 2003 nog sprake van een verlies van 7.000 banen, afgelopen jaar beperkte het verlies zich tot 2.300. Ook in de bouw was er in 2005 sprake van banenverlies (- 0,8%, een verlies van 500 banen). Detailhandel (- 800), groothandel (- 700), transportsector (- 1000) maakten alle een matig jaar door.
De groei van het aantal bedrijven in de provincie zet gestaag door. Achter die groei van 20.000 tussen 1996 en 2005 zit een enorme dynamiek van starters, stoppers en verhuizers van en naar Gelderland. Jaarlijks valt ongeveer 5 tot 10% van de bedrijvenpopulatie om.
Het overgrote deel van de bedrijven is (zeer) klein. Er is sprake van een ontwikkeling waarbij in toenemende mate mensen zelf een bedrijf beginnen. Van het aantal van bijna 113.200 bedrijven in Gelderland bestaat ongeveer de helft uit eenmansbedrijven. Vooral de zakelijke dienstverlening scoort hoog.
Regio's
Rivierenland en Noord-Veluwe steken gunstig af tegen de overige regio's van Gelderland voor wat betreft de werkgelegenheid. De regio's lagen met hun groeicijfers (respectievelijk 1,1% , + 1.150 banen en 1,3%, + 1.000 banen) flink boven het Gelderse gemiddelde van - 0,4%. Rivierenland is goed voor 12% van de Gelderse werkgelegenheid. Hoewel de sectorstructuur aanzienlijk afwijkt van het Gelderse beeld, worden de verschillen wat minder. De industriële sector zwakt wat af en zakelijke dienstverlening trekt aan. Groothandel en transport zijn evenals de landbouw sterk vertegenwoordigd. Vooral Tiel, Neerijnen en Zaltbommel zijn goed voor veel nieuwe banen. Op de Noord-Veluwe zijn vooral de zakelijke dienstverlening (2.950 extra banen) en de gezondheidszorg (3.900 nieuwe banen) flink gegroeid en verantwoordelijk voor iets meer dan de helft van de totale banengroei van 13.300. Stedendriehoek, Achterhoek, Knooppunt Arnhem-Nijmegen en de Vallei hadden allemaal te kampen met banenverlies. Opvallend in de Stedendriehoek, een regio die qua structuur nauwelijks afwijkt van het Gelderse beeld, is dat veel banen verloren gingen in de zakelijke dienstverlening, een sector die juist elders een positieve groei doormaakte. De gezondheidszorgsector groeide hier wel met 500 banen. Al met al daalde in deze regio de werkgelegenheid met 0,7%. Zutphen heeft hierin het grootste aandeel met een daling van 3% van het aantal banen. De Achterhoek, waar industrie en landbouw nog relatief grote sectoren zijn, kreeg vooral klappen in de industrie (- 730 banen), gevolgd door transport (-290), groothandel (-270) en de bouwnijverheid (-260). Door de wat eenzijdige opbouw van de regio wordt er geen profijt getrokken van groeiende sectoren als gezondheidszorg en zakelijke dienstverlening. De gemeente Montferland kreeg de zwaarste klappen met een negatieve werkgelegenheidsontwikkeling van - 4,2%. Het Knooppunt Arnhem-Nijmegen, waar 35% van de Gelderse werkgelegenheid is te vinden, verloor in 2005 2.400 banen. Bijna de helft daarvan (1.100) kwam voor rekening van de industrie. Zakelijke dienstverlening is in deze regio fors in opkomst (+ 1.200). De verliezen in Westervoort steken in deze regio met kop en schouders uit boven de andere gemeenten in deze regio. De daling van 10,5% is grotendeels toe te schrijven aan de verplaatsing van een sociale werkplaats van Westervoort naar de gemeente Lingewaard. In de regio Vallei is de negatieve werkgelegenheidsontwikkeling (een daling van 1.300 banen) voor een groot deel te wijten aan het vertrek van defensie (-600). De regio is goed voor 13% van de totale Gelderse werkgelegenheid. In vergelijking met de rest van Gelderland waren de ontwikkelingen in bijna alle sectoren slechter. Opmerkelijk, omdat tot het jaar 2000 de groei op of boven het Gelderse gemiddelde lag.
De PWE wordt jaarlijks door het Bureau Economisch Onderzoek van de provincie Gelderland uitgevoerd in samenwerking met de Kamers van Koophandel Centraal Gelderland en Rivierengebied. Opdrachtgevers zijn de gemeenten Apeldoorn, Arnhem, Barneveld, Beuningen, Brummen, Culemborg, Doesburg, Druten, Duiven, Ede, Elburg, Epe, Ermelo, Hattem, Harderwijk, Heerde, Lingewaal, Nijkerk, Nijmegen, Nunspeet, Oldebroek, Overbetuwe, Putten, Renkum, Rheden, Rijnwaarden, Rozendaal, Scherpenzeel, Voorst, Wageningen, Westervoort, Zevenaar en Zutphen, het Sociaal Economisch Overleg regio Achterhoek met de gemeenten Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Groenlo, Oude IJsselstreek Montferland en Winterswijk en de provincie Gelderland.
De digitale versie van het rapport met daarin alle gegevens per sector en regio is vanaf 24 februari 2006 te vinden op www.gelderland.nl/pwe