Gemeente Exaten


Financiering van de kosten van de herindeling

Het rijk en de provincie ondersteunen plannen voor het vormen van grotere gemeenten. Van gemeenten wordt namelijk steeds meer verwacht. Zij krijgen er meer taken bij. Kleinere gemeenten worden daardoor - ook bestuurlijk - steeds kwetsbaarder. Het ambtelijk apparaat is klein en kan moeizaam voldoen aan de eisen die nu al aan de gemeenten gesteld worden. Gemeenten met gelijksoortige opgaven dienen te worden samengevoegd om te komen tot robuuste gemeenten die goed toegerust zijn voor het takenpakket dat ze de inwoners moeten bieden.

Gezamenlijke opgaven

Na de bestuurskrachtmonitor van de provincie hebben de gemeenten Haelen, Heythuysen, Hunsel en Roggel en Neer zichzelf een spiegel voorgehouden. Ze zijn hierbij tot de conclusie gekomen dat zij voor zodanige gezamenlijke bestuurlijke en beleidsmatige opgaven staan, dat deze uitsluitend door een herindeling kunnen worden verwezenlijkt.

Een aantal inhoudelijke thema's pleit voor een samengaan van de vier plattelandsgemeenten, zoals:


* ReconstructieEen nieuwe, sterke gemeente zal de gezamenlijke opgaven op het terrein van de reconstructie van het landelijk gebied en de herstructurering van de landbouw met kracht ter hand kunnen nemen. De ontwikkeling van het platteland gaat van traditionele landbouw en landbouwgeoriënteerde industrie naar diensten, commercieel en niet-commercieel. De nieuwe gemeente zal een krachtige partner voor het bedrijfsleven zijn, met volop mogelijkheden op onder andere de bedrijventerreinen in Haelen en Ittervoort.

* Toerisme en recreatieDe nieuwe gemeente dient oog te hebben voor de mogelijkheden op toeristisch en recreatief gebied.
* Voorzieningen in de kernenOok de problematiek van de kleine kernen pleit voor een gezamenlijke aanpak in plaats van de versnipperde aanpak. Het op peil houden van het gemeenschapsleven op kernenniveau vormt daarbij een belangrijk streefpunt. Om deze taken te kunnen uitvoeren hebben de vier gemeenten het voorstel gedaan voor een vrijwillige herindeling tot de nieuwe gemeente Leudal.

De nieuwe gemeente Leudal

Door de herindeling van de vier gemeenten ontstaat er een grote plattelandsgemeente van circa 37.000 inwoners, die een functioneel sterke positie inneemt in Midden-Limburg. Een gemeente die in staat is efficiënter te werk te gaan, een groot takenpakket aan te kunnen en die tal van potenties herbergt.

Voordat het zover is, moeten er natuurlijk tal van voorbereidingen getroffen worden, die kosten met zich meebrengen. Zo hebben de vier gemeenten op dit moment allen een andere manier van werken, die op elkaar afgestemd dient te worden. Daarnaast mag er van de nieuwe, veel grotere gemeente een betere beleidsontwikkeling en -uitvoering en dienstverlening naar de burgers toe verwacht worden en zal deze gemeente efficiënter en klantgerichter moeten gaan werken.

Concreet gaat het dan om zaken als vormgeving van de dienstverlening (het 1-loket-model, het "klaar-terwijl-u-wacht principe, gebruik maken van moderne communicatiemiddelen).

Voor de gemeente als werkgever betekent dit onder andere kosten in de aanpassing van de organisatie (van vier naar één) en kosten voor een goede bemensing van de organisatie (de juiste persoon op de juiste plek). Daarnaast zullen er bijvoorbeeld kosten gemaakt moeten worden op het gebied van automatisering, huisvesting, opleidingen medewerkers, etc.

Hoe wordt dat betaald?

Om deze voorbereidingen te kunnen betalen, krijgt de nieuwe gemeente extra geld vanuit het rijk. Deze bijdrage is geraamd op EUR 7,9 mln., verdeeld over 4 jaar met ingang van 1 januari 2007.

Hierbij zal rekening gehouden moeten worden met een structureel lagere bijdrage vanuit het rijk van ca EUR 1 mln. per jaar. Alle gemeenten in Nederland ontvangen jaarlijks een bijdrage van het rijk (de algemene uitkering). Als de huidige vier gemeenten straks opgaan in één gemeente, ontvangt de nieuwe gemeente een bijdrage die lager is dan de som van de bijdragen die de afzonderlijke gemeenten nu ontvangen.

Een deel van deze structurele verlaging van de algemene uitkering kan worden opgevangen door de te verwachte vermindering van de bestuurslasten (minder raadsleden, burgemeesters en wethouders, gemeentesecretarissen). Voor het overige deel zal de nieuwe gemeente dit nadeel kunnen afdekken op grond van efficiencyvoordelen door de schaalvergroting.

Ook voor 2006 en de jaren die daarop volgen zullen er nog kosten in verband met de herindeling gemaakt moeten worden. Of dit uiteindelijk nog effect heeft op de lastendruk is nu nog niet te voorzien. Herindeling betekent niet per definitie dat dienstverlening goedkoper wordt. In de toekomstvisie voor de nieuwe gemeente is aangegeven dat er in ieder geval naar wordt gestreefd om de lastendruk zo dicht mogelijk te laten aansluiten bij een gemiddelde van de niveaus in de huidige gemeenten. De uiteindelijke invulling is aan de nieuwe gemeenteraad.

Meer informatieVoor vragen of meer informatie, kunt u altijd contact opnemen met het projectbureau herindeling Leudal, tel. 0475-499303.