Algemene Vereniging Van Beroepsjournalisten in België
Nieuwsoverzicht
Algemene Vergadering VVJ: tussen zalven en slaan
Is de persbond een serviceclub of veeleer een pressiegroep voor
journalisten? Die vraag stond zowat centraal op de algemene
vergadering van de VVJ, zaterdag 18 februari. Aanleiding waren enkele
uitspraken van VVJ-nationaal secretaris Pol Deltour tijdens de
voorstelling van het boek Glamour en glitter, geld en macht, van Guido
Van Liefferinge, de maandag ervoor. Een ongelukkige uitschuiver, was
de teneur, maar van het opzeggen van vertrouwen was geen sprake. Een
verslag van Ivan Declercq.
In zijn boek rekent Van Liefferinge af met zijn voormalige compagnon
de route Christian Van Thillo van De Persgroep. De presentatie van het
boek had Deltour aangegrepen om te wijzen op crossmediale
belangenverstrengeling en op het belang van redactiestatuten. Pars pro
toto was de VTM-berichtgeving over Plopsaland. In de VUM-kranten liet
VTM-hoofdredacteur Stef Wauters daarna optekenen dat de VTM-redactie
haar vertrouwen in de VVJ-secretaris opzegde. Ook bij de
redactieverantwoordelijken van Het Laatste Nieuws zou het optreden van
Deltour kwaad bloed hebben gezet.
VVJ-voorzitter Marc Van de Looverbosch wilde de zaak niet uit de weg
gaan en zette die alsnog op de agenda van de algemene vergadering.
Onterecht, meende Marc Van Impe, omdat noch VTM noch HLN officieel
iets hadden laten horen. Onzin, vond Raymond De Craecker, er is wel
degelijk iets aan de hand als twee grote redacties problemen hebben
met de secretaris van hun vereniging. Hij vond het niet de taak van de
beroepsvereniging mee te werken aan de presentatie van een
controversieel boek en daardoor de indruk te wekken partij te kiezen.
Een verwittiging aan het VVJ-bestuur en zijn secretaris vond hij op
zijn plaats, maar het vertrouwen opzeggen was een brug te ver.
Dirk Coosemans, VVJ-redactieafgevaardigde bij HLN, merkte op dat het
juist moeilijker wordt om op zijn redactie te praten over een
redactiestatuut als de VVJ de mensen continu in de gordijnen jaagt.
Waarop Guido Stoffels zich afvroeg of niet veeleer de VVJ-voorzitter
naar buiten moet treden als woordvoerder in plaats van de nationaal
secretaris.
Deltours optreden werd dan weer verdedigd door Raf Custers: De VVJ is
niet louter een serviceclub. Het is een pressiegroep die optreedt in
een ingewikkeld landschap. De vereniging moet dus soms positie kiezen.
Het zou toch te gek zijn dat de woordvoerder zijn mond moet houden
over structurele aangelegenheden. Ook Frans Wauters vond dat de VVJ
het niet kon maken afwezig te zijn bij de voorstelling van zon
mediaboek. Kurt Tuerlinckx: Als de beroepsorganisatie niet meer mag
optreden omdat dit besprekingen bemoeilijkt, wat moet je dan nog doen
als organisatie?
Paul Vanlerberghe waarschuwde voor naïviteit: We moeten niet denken
dat de aangeklaagde situaties op de redacties onjuist zijn. Het
crossmediale probleem moet worden bekeken, zeker wat de invloed
betreft op ons, journalisten. Ook Luc Vanheerentals pleitte voor
onderzoek naar de beïnvloeding van journalisten.
Luc De Smet, VVJ-bestuurslid en VTM-journalist, steunde Deltour maar
meldde dat de VTM-redactie zich had gestoord aan een voorstelling als
zouden VTM-journalisten aan het handje van Van Thillo lopen. Een fout
die een lap om de oren verdient, meer niet. De VTM-redactie zegt haar
vertrouwen in de VVJ-secretaris niet op.
Deltour gaf toe dat hij een inschattingsfout had gemaakt, maar zei dat
hij nooit de bedoeling had gehad iemand te treffen, noch iemand Van
Liefferinge te steunen. Hij wees erop dat in het omstreden boek toch
de boodschap zit dat de onafhankelijkheid van redacties in het gedrang
komt. Het leek me goed om daar het redactiestatuut nog eens aan te
kaarten. De wissel aan de top van De Tijd heeft trouwwens aangetoond
dat het redactiestatuut daar niet is gerespecteerd. Op eigen
initiatief zal De Persgroep nooit het redactiestatuut aankaarten. Wij
zijn verplicht drieband te spelen, via de politiek, stelde Deltour,
die elke vooringenomenheid jegens De Persgroep ontkende.
Voorzitter Van de Looverbosch besloot dat er wat ondoordacht was
gehandeld door de VVJ en dat de raad van bestuur de rol van de
woordvoerder opnieuw zal bekijken.
Werkjaar 2005
Eerder had de voorzitter de vergadering geopend met een overzicht van
het werkjaar 2005. Met de VVJ gaat het vrij goed, zo blijkt. De
vereniging telt 2100 leden en ruim 300 stagiairs. De nieuwe categorie,
de persmedewerkers, begint zich te melden. Gepoogd zal worden meer
vrouwen bij het bestuur van de VVJ te betrekken.
Hij wees erop dat de beroepsvereniging erin was geslaagd de wet op het
bronnengeheim erdoor te krijgen. Op bedrijfsvlak zijn vorig jaar
nieuwe CAOs afgesloten, onder meer bij de commerciële omroep. Bij de
herstructurering van De Tijd hingen diverse ontslagen in de lucht,
maar uiteindelijk is de schade beperkt gebleven.
Probleem blijven de freelancers, die zwaar onderbetaald zijn. De VVJ
blijft aandringen op een goede standaardovereenkomst tussen uitgevers
en freelancers. Tot nu toe zonder resultaat. De trend van het
inschakelen van uitzendkantoren om schijnzelfstandigheid te vermijden,
bleek zich vorig jaar door te zetten. Voorts heeft de VVJ zijn service
voor freelancers verhoogd met de aanwerving van een deeltijdse
adviseur.
Inzake deontologie wees Van de Looverbosch op het belang van goede
opleidingen en het inzetten van oudere journalisten om beginners in
het vak te begeleiden. Ook zou de perssteun moeten worden gekoppeld
aan de aanwezigheid van een redactiestatuut.
Penningmeester Frans Wauters meldde dat het vorige jaar is afgesloten
met een verlies van 39.420. Voor 2006 is een negatief saldo van 40.408
ingeschreven. De VVJ heeft weliswaar nog enige reserves maar Wauters
waarschuwde dat tegen volgend jaar besparingen en nieuwe inkomsten
nodig zijn. Hij legde ook uit dat de Nederlandstalige personeelsleden
voortaan op een eigen loonlijst van de VVJ staan, waardoor er
nauwkeuriger kan worden gebudgetteerd. Ook is een nieuwe
Nederlandstalige boekhouder aangezocht. De budgetcontrole zou hierdoor
directer en transparanter moeten zijn dan in het verleden. De
Franstalige vleugel van de AVBB is not amused door die Vlaamse actie,
en spreekt van een opheffing van de nationale solidariteit. Maar
cijfermatig werd dit ontkend.
Op vraag van Johan Van Geyte gaf Frans Wauters enige uitleg over de
manier waarop de boekhouding tot eind vorig jaar was gevoerd. Bleek
dat het meer om een kasboek dan om een echte boekhouding ging. Een
resultaatrekening ontbrak.
In de begroting voor 2006 heeft Wauters expliciet de
solidariteitsbijdrage van VVJ aan AVBB opgenomen, wat door de
Franstaligen wordt gecontesteerd. Vreemd, vindt Wauters, want
tegenover de 10 procent die de VVJ extra betaalt staat geen service
vanwege de AJP, zoals dat zou kunnen worden verwacht.
AVBB: NIEUW PROTOCOL IN DE MAAK
In 2006 zal de federale koepel AVBB werken aan een nieuw
samenwerkingsakkoord tussen VVJ en AJP, dat op de algemene vergadering
van 2007 zal worden voorgelegd. Aanleiding is de actie van de VVJ om
het eigen personeel zelf te betalen. De gemeenschappelijke kosten
beperken tot huur en onderhoudskosten holt de werking en de rol van de
AVBB als koepel uit, stelde AVBB-voorzitster Manuela Hollanders. Zij
had even tevoren haar functie als AJP-voorzitster neergelegd, zodat
het meteen ook haar laatste vergadering als AVBB-voorzitster was. Marc
Chamut zal tot het einde van het mandaat nog één jaar optreden als
waarnemend voorzitter. Hij is een 57-jarige freelance journalist die
vooral voor het magazine Solvay Business Journal werkt en reeds
ondervoorzitter was van de AJP.
Bij de voorstelling van het financieel verslag 2005 en de begroting
van 2006 gaf penningmeester Frans Wauters uitleg over de achtergrond
van de demarche van de VVJ voor meer financiële transparantie.
AJP-secretaris Martine Simonis vond het nieuwe systeem ingewikkelder
in plaats van eenvoudiger, wat door de Vlaamse bestuursleden werd
betwist. Enkele Franstalige journalisten hadden hun bedenkingen bij
het feit dat de VVJ de boekhouder had bedankt voor bewezen diensten,
maar de AVBB en de AJP wél nog met hem in zee gingen.
Tot slot stelde VVJ-secretaris Pol Deltour de nieuwe AVBB-database
online voor, die ook door derden zal kunnen worden geconsulteerd. De
betaling hiervoor zal variëren van gratis (non-profitorganisaties voor
één dag) tot 800 (jaarabonnement voor bedrijven). Hij legde er de
nadruk op dat het louter om inzagerecht gaat, de gegevens mogen niet
worden doorgegeven of geëxploiteerd. (ID)