17.02.2006
prof.dr. G.J. Boter
aula
Faculteit der Letteren
15:45
De harde hand van Epictetus
Preken voor de klas
Hoogleraar Oudheid dr. Gerard Boter staat in zijn inaugurele rede stil bij de overeenkomsten tussen de didactische principes van de Griekse filosoof Epictetus (1e eeuw na Christus) en het moderne middelbare onderwijs.
Bij Epictetus vinden we verschillende benaderingen van leerlingen terug: de belerende aanpak, de zelf-confronterende aanpak en de verwijtende aanpak. De zelf-confronterende aanpak gaat terug op Socrates en Plato. Met deze methode raakt de leerling er door gerichte vragen van zijn leraar van overtuigd dat hij tekort schiet; hierdoor raakt hij gemotiveerd om zich open te stellen voor onderwijs. De leraar stelt slechts vragen; hij onderwijst niet, hij maakt zijn leerling geen verwijten. De gedachte hierachter is dat het uitschelden van leerlingen weinig of geen effect sorteert: de leerling laat dit van zich afglijden. Boter trekt een parallel met het moderne middelbaar onderwijs. Aan de hand van de column 'Preken' van scholiere Anna Woltz in de Volkskrant, laat hij zien dat de moderne scholier dergelijke verwijten voor kennisgeving aanneemt. Door tekstanalyse van Epictetus, waarbij ook het middeleeuwse handschrift van Epictetus onderzocht is, toont Boter aan dat ook hij (naast de belerende en de zelf-confronterende aanpak), gebruik maakte van de verwijtende aanpak. Dat Epictetus hier toch resultaten mee boekte, is te danken aan het feit dat hij zich niet boven, maar naast zijn leerlingen opstelt. Ook Anna Woltz ziet wel effect van preken van leraren die een hechte band hebben met hun klas.
Voor meer informatie over activiteiten aan de VU:
dienst Communicatie, afdeling wetenschapsvoorlichting:
T 020 59 85661
E persvoorlichting_vu@dienst.vu.nl
Voor meer informatie over Vumc:
T 020 44 43444
E communicatie@vumc.nl
Vrije Universiteit Amsterdam