Den Haag, 15 februari 2006
Bijdrage van het lid Kalsbeek (PvdA) aan het spoeddebat
over overlast en criminaliteit in steden
(Gesproken woord geldt)
Hoewel dit geen spoeddebat meer genoemd kan worden, is de aanleiding voor de oplopende spanningen in Amsterdam niet weg. Overlast is verworden tot straatterreur, mensen worden uit de buurt weggetreiterd, vrouwen geïntimideerd en joden en homo's aangevallen. Het geduld van de samenleving is op.
Maar als we eerlijk zijn, dan geven we toe dat we niet goed weten hoe we de situatie op korte termijn kunnen verbeteren. In de reacties was veel onmacht te horen. Het land uit zetten (Wilders), op een onbewoond eiland achterlaten (D66 lijststrekker Amsterdam) en straattuig direct de cel in (minister Remkes volgens de Telegraaf) zijn zo wat varianten van krachtdadigheid die de onmacht moeten verhullen.
Geen misverstand, waar jongeren over de schreef gaan moeten politie en justitie snel, vooral snel, en krachtdadig optreden. Maar we hebben het ook steeds vaker over kinderen, soms vanaf 8 jaar, steeds vaker tussen de 12 en 14 jaar. De jongere broertjes en neefjes. Kinderen met ernstige gedragstoornissen, zo vertellen ons leerkrachten en wijkagenten. Gedragsstoornissen die maken dat ze nauwelijks onder de indruk zijn van enig gezag, regel of straf. Waarbij ouders de andere kant opkijken of oprecht niet weten wat hun kinderen voor dubbelleven leiden. Onmachtige pogingen tot opvoeding van eenzame ouders in een vreemde samenleving. Leidend tot gedragsstoornissen waar we bij lange na niet voldoende behandelcapaciteit voor hebben. Mogen we het daar eens een keer over hebben?
Het is niet zo wonderlijk dat juist onder kinderen van de Marokkaanse gemeenschap de symptomen het heftigst zijn. 40% van de Marokkanen woont in een wijk waarvan minimaal de helft van de bewoners een niet -westerse afkomst heeft. Zij zijn veruit het laagst opgeleid. Ze zijn sterk oververtegenwoordigd in het praktijkonderwijs en het leerwegondersteunend onderwijs en één-op-de-zes leerlingen met een Marokkaanse achtergrond eindigt zijn schoolcarrière als drop-out. Moet ik nog doorgaan?
Zet daartegenover enkele "kabinetsprestaties":
Terwijl minister van der Hoeven drie jaar nodig heeft om de verdeelsleutel van het onderwijsachterstandengeld te veranderen, is het aantal kinderen dat in een wijk als Bos en Lommer (21 procent Marokkanen) niet mee mag doen aan de Cito-toets in een paar jaar tijd opgelopen naar 45%.
Terwijl minister Verdonk drie jaar nodig had om een wetsvoorstel Inburgering in te dienen bij de kamer nam het aantal contacten tussen " allochtoon en autochtoon" verder af.
Terwijl minister Dekker de huurmarkt liberaliseert neemt de segregatie binnen de steden nog verder toe.
Het aantal vroegtijdige schoolverlaters is onverminderd hoog (64.000 per jaar), en de werkloosheid onder jongeren en zeker onder Marokkaanse Nederlanders is nog zelden zo hoog geweest. Een enorme groep van deze kinderen groeit op in armoede en woont zoals ook de minister nu zelf heeft vast gesteld veel te krap.
Parijse voorsteden? Nee, nog niet. We hebben nog steeds de kans die situatie te voorkomen. Maar dan moet er nu wel keihard worden aangepakt.
Wat de PvdA betreft gaan we de kreet "keihard aanpakken" veel breder inzetten en van toepassing verklaren op het voortraject, voordat de jongeren compleet ontspoord zijn. Hier volgen 12 voorstellen:
- Betrek overal waar problemen ontstaan met jongeren onmiddellijk de ouders erbij. Laat hen verantwoordelijkheid nemen. Biedt hen daarbij waar nodig ondersteuning.
- Een kind kan pas onder toezicht worden gesteld wanneer "een kind ernstig wordt bedreigd in zijn ontwikkeling". Dat blijkt in de praktijk vaak te laat te zijn. De PvdA wil een lichtere kinderbeschermingsmaatregel die eerder kan worden opgelegd.
- Ouders van kinderen die voor de rechter verschijnen, moeten daarbij verplicht aanwezig zijn.
- De rechter moet, als onderdeel van straf aan minderjarigen, aan ouders verplichte opvoedingsondersteuning kunnen opleggen.
- Waar opvoeding geheel ontbreekt en kinderen maandenlang van school wegblijven en zich aan elk gezag ontrekken, moeten kinderen in een internaat worden geplaatst.
- Wachtlijsten voor behandeling van kinderen zoals in de jeugdpsychiatrie of de intensieve ambulante thuiszorg zijn niet acceptabel. De wachtlisten daar zijn met 20% toegenomen terwijl beloofd was dat ze eind van dit jaar weg zouden zijn! Keihard aanpakken die wachtlijsten!
- Hulpverleners, jongerenwerkers en leerplichtambtenaren moeten meer gelegenheid krijgen hun echte werk te doen in plaats van zich te veel bezig te houden met signaleren, indiceren, doorverwijzen en overleggen. Zoveel mogelijk met een jongere en zijn gezin bezig zijn daar gaat het om.
- De PvdA heeft al eerder voorgesteld het project De uitdaging, een defensie-beroepsopleiding voor probleemjongeren in een kazerne-internaat, voort te zetten onder de naam De Buitenschool. Jongeren worden uit hun groep in de stad gehaald en krijgen discipline en een ambacht geleerd. Het kabinet heeft, ondanks toezeggingen aan de Kamer, daar niets mee gedaan.
- De spijbelrechter zorgt dat jongeren die spijbelen en hun ouders heel snel een rechterlijk vonnis te horen krijgen en dus heel snel weer terug op school zijn.
- Ook discriminatie gaan we " keihard aanpakken". De papieren afspraken met het OM dat aan klachten over discriminatie prioriteit wordt gegeven, moeten eindelijk betekenis krijgen. Breng enkele concrete zaken van discriminatie succesvol voor de rechter; daar zal een geweldig signaal vanuit gaan naar zowel werkgevers als de jongeren zelf.
- In elke plaats moet er een wethouder zijn die de tekorten aan stageplaatsen voor jongeren gaat aanpakken, zoals Aboutaleb dat op zich heeft genomen in Amsterdam.
- Het voorstel van Jet Bussemaker voor een no-risk-polis kan werkgevers over de streep trekken jongeren een kans te geven, zonder direct het risico van hoge premies te lopen.
Door direct op te treden tegen straatterreur en jongeren letterlijk van de straat te houden, moet dit offensief nu heel snel effect krijgen. Een ding werkt in ieder geval niet en dat is die jongeren steeds weer het signaal geven dat ze hier eigenlijk niet horen. Het gaat om in Nederland geboren en getogen jongeren. Als we echt willend dat ze zich verantwoordelijk gaan voelen voor de Nederlandse samenleving en gaan investeren in hun eigen toekomst, dan moeten ze in de eerste plaats als Nederlander worden aangesproken.
---
Met vriendelijke groet,
Chantal Linnemann
Secretaresse Voorlichting
Tweede Kamer-fractie Partij van de Arbeid
Plein 2
K 103
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
Tel: 070 318 2694
Fax: 070 318 2800
c.linnemann@tweedekamer.nl
Partij van de Arbeid