Socialistische Partij
Splitsing energiebedrijven kost huishoudens 100 euro per jaar
14-02-2006 * Het splitsen van de Nederlandse energiebedrijven (zoals
NUON, Essent, ENECO en Delta) in een netbeheerder en een
productiebedrijf zal de rekening voor de huishoudens waarschijnlijk
met 100 euro per jaar verhogen. Dat hebben CDA en SP betoogd in het
debat over het wetsvoorstel van minister Brinkhorst (D66).
Tweede-Kamerlid Ewout Irrgang vatte in zijn betoog nog eens samen hoe
de SP aankijkt tegen de toekomst van de energiesector.
Irrgang Energie is een basisproduct, zowel voor de consument als voor
de Nederlandse bedrijven. Energie is wereldwijd ook een product dat
steeds vaker wordt gebruikt als politiek en economisch instrument.
Daarmee is het belang om voldoende publieke zeggenschap te houden over
de energiesector alleen maar groter geworden.
De SP is voorstander van energiebedrijven die verantwoordelijk zijn
voor zowel de productie, de netwerken als de verkoop van energie. Die
bedrijven moeten voor 100% in handen blijven van de overheid. Zo mogen
niet speelbal worden van de vrije markt of buitenlandse machten. Ze
moeten er ook voor zorgen dat Nederland zelfvoorzienend is voor wat
betreft elektriciteitsproductie, dus niet afhankelijk van de import
van stroom.
De liberalisering die vijftien jaar geleden is ingezet vanuit de
Europese Unie is een ondermijning van deze structuur. Inmiddels is
ongeveer de helft van de Nederlandse elektriciteitsproductiecapaciteit
in privé-handen. Het eigendom van de netwerken, formeel nog in handen
van provincies en gemeenten, is medio jaren negentig al uitgehold via
`Cross Border Lease' constructies. Daarbij zijn de netwerken verkocht
aan Amerikaanse beleggers en vervolgens teruggeleased. Deze
ontwikkelingen zijn vooral mogelijk gemaakt door de kabinetten Paars I
en II, dus door PvdA, VVD en D66 en deels ook door het CDA. De aanname
van de splitsingswet zou een volgende stap zijn in de uitverkoop van
de Nederlandse energiesector. Deze uitverkoop heeft er mede aan
bijgedragen dat in de afgelopen vijf jaar de stroom 40% en gas 85%
duurder is geworden.
PvdA-woordvoerder Crone, die zich onder paars graag afficheerde als
`marktsocialist' zat bij het debat in een lastig parket. In wezen is
het wetsvoorstel een logisch vervolg op het beleid dat hij altijd
bepleit heeft, maar de onaangename gevolgen voor consument en
personeel worden steeds duidelijker. Een flinke meerderheid van de
bevolking is tégen de splitsing. Crone legde daarom de nadruk dat de
PvdA wél wil splitsen maar ná splitsing noch de netwerken noch de
handels- en productiepoot wil verkopen. Daarover nader ondervraagd
bleek dat de netwerken toch wel voor een deel verkocht mogen worden,
mits aan institutionele beleggers. En de verkoop van de handels- en
productieactiviteiten vindt Crone weliswaar ongewenst, maar juridisch
is deze lastig tegen te houden.
Naar verwachting wordt de afhandeling van dit gevoelige wetsvoorstel
over de gemeenteraadsverkiezingen heen getild, omdat door meerdere
partijen om een nader onderzoek is gevraagd naar de kosteneffecten
waar de SP voor waarschuwt.
Zie ook:
* Splitsing leidt tot hogere energierekening en groot banenverlies