Meer markt, minder armoede, maar ook duurzamer landgebruik?
30 januari 2006
Boeren in achtergebleven regio's in ontwikkelingslanden doen niet veel
meer aan erosiebestrijding als de markt waarop zij hun producten
verkopen voor hen beter bereikbaar wordt. Weliswaar verbeteren de
inkomens van de boeren, maar dit leidt niet tot substantieel meer
erosiebestrijdingsmaatregelen. Empirisch onderzoek in Benin, waarop
NWO-onderzoeker Esaïe Gandonou op 14 februari hoopt te promoveren,
heeft dit aangetoond.
Benin is een van de armste landen ter wereld. Duurzaam landgebruik is
dan des te belangrijker, zodat bijvoorbeeld bodemerosie niet voor nog
meer armoede zorgt. Hoofdvraag van het promotieonderzoek van Gandonou
was dan ook in hoeverre de landbouw op fragiele hellingen duurzamer
zou worden wanneer boeren meer mogelijkheden zouden krijgen om
producten af te zetten en productiemiddelen aan te schaffen. De studie
is gebaseerd op empirisch materiaal verzameld in 1998 en 1999 in
Boukombé in het noordwesten van Benin.
De resultaten laten zien dat in een afgelegen gebied als Boukombé de
effecten van een meer nabije markt op erosiebestrijding maar gering
zijn. Enerzijds komt dit doordat er hier al veel aan bodemconservering
wordt gedaan. Anderzijds blijven in dit gebied de inkomens van boeren
nog altijd zeer laag, ook als de markt dichtbij is. Uit Gandonou's
onderzoek is wel duidelijk geworden dat vermindering van de afstand
tot de markt geringe, maar positieve, effecten heeft op de opbrengsten
van granen en daarmee ook op de aantrekkelijkheid van
bodemconservering. Kunstmest speelt hierin een sleutelrol: voor een
succesvol gebruik hiervan mag de ondergrond niet te geërodeerd zijn en
de waterafvloeiing niet te sterk. Wie kunstmest wil gebruiken, zal dus
ook aan bodemconservering moeten doen.
Door een beter bereikbare markt ontstaan ook meer mogelijkheden voor
de huishoudens om andere, meer commerciële gewassen te verbouwen of
andere profijtelijke activiteiten te ondernemen. Investeringen in
betere infrastructuur kunnen daardoor bijdragen aan een beter
renderende landbouw waarbij de boeren bovendien meer investeren in
duurzaam gebruik van de hellingen. De mate waarin bodemconservering
ook opbrengstverhogend werkt is nog niet eerder zo duidelijk gemeten
als in het onderzoek van Gandonou.
Het proefschrift 'Sustainable Land Use and Distance to the Market.
Micro Evidence from Northern Benin' is door Esaïe Gandonou geschreven
aan de Vrije Universiteit Amsterdam en maakt deel uit van het
programma Transitie naar duurzaam landgebruik in de tropen dat
gefinancierd wordt door het NWO-Stimuleringsprogramma Milieu &
Economie.
.............................
Meer informatie bij:
* dr. C.P.J. Burger (VU, copromotor)
* t: +31 (0)20 598 6086, kburger@feweb.vu.nl
* promotie Esaïe Gandonou 14 februari, promotor prof.dr. J.W.
Gunning, co-promotor dr. C.P.J. Burger
Informatie over het NWO-Stimuleringsprogramma Milieu & Economie:
* mw. drs. M.A. Verschuur
* t: +31 (0)70 344 0957, verschuur@nwo.nl
* zie ook www.nwo.nl/me
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek