Raad van State


Lunchpauzeconcert
Al vijftien jaar organiseert de Raad van State op de tweede en vierde woensdag van de maand gratis lunchpauze-concerten voor het publiek van Den Haag en omstreken. De lunchpauze-concerten beginnen om 12.45 uur precies en eindigen om 13.15 uur.
Ingang Gotische zaal: Paleisstraat 1 (tegenover Paleis Noordeinde). De toegang is gratis.

De concerten staan onder leiding van de organist bij de Raad van State, dr. Gert Oost. Uitvoerenden zijn behalve Oost, jonge organisten, leerlingen van verschillende conservatoria in Nederland.

Gert Oost(orgel)

"Mozart in Den Haag"

Programma Lunchpauzeconcert

Johann Andrea Colizzi (1742-1808)

- Concert in Bes gr.t.
Allegro
Adagio
Presto

Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791)

- Sieben Variationen über das holländische Lied Willem van Nassau (KV 25)

Albertus Groneman (1710-1778)

- Sonata in e kl.t.
Andante
Largo
Allegro

Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791)

- Tirolerlied mit Variationen Wenn ich in der Früh auf steh

Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791)

- Symfonie in Bes gr.t. KV 22
Allegro
Andante
Allegro

Toelichting:
Mozart - het is langzamerhand voldoende bekend - arriveerde tijdens zijn reis als wonderkind door Europa eind september 1765 in Den Haag, oud acht jaar en acht maanden. Zijn verblijf duurde door ziekte van zus Nannerl, en later van Wolfgang zelf, langer dan gepland. Gelukkig wist de hofarts Thomas Schwenke beiden weer op de been te krijgen, maar toen was het inmiddels wel eind januari 1766. Door deze omstandigheden maakte de familie Mozart ook de
inhuldigingsplechtigheid van stadhouder Willem V mee die op 8 maart 1766 achttien jaar werd, oud genoeg om zijn ambt te aanvaarden. De band met het Haagse hof blijkt uit Mozarts composities die hij hier schreef, o.a. variaties op het lied Laat ons juichen, Batavieren van hofcomponist Christian Ernst Graf en op de melodie van Willem van Nassau, de toen gangbare melodie van het Wilhelmus(waarop hij ook een orkestfuga schreef) en tenslotte een Concertaria en 6 Vioolsonates, opgedragen aan prinses Carolina, de zus van Willem V. Het pauzeconcert plaatst de jonge Mozart tussen enkele musici die hij in Den Haag ontmoette. Albertus Groneman was de organist van de Grote of St. Jacobskerk, Johann A. Colizzi was de muziekleraar van Willem V. De duur van het programma laat niet toe ook nog werk van hofkapelmeester Graf(f) en van Johann August Just, die enige jaren later aan het hof kwam als muziekleraar van prinses Wilhelmina te laten horen. Al deze Haagse musici kwamen oorspronkelijk uit Duitsland: Groneman(n), inmiddels op leeftijd, verwijst meer naar de lutherse Duitse traditie, Colizzi met zijn Boheemse achtergrond meer naar de katholieke; hij staat dus veel dichter bij de stijl van Mozart. Er is zelfs opvallend veel stijlovereenkomst te horen in zijn Concerto in Bes en Mozarts prille Haagse Symfonie in dezelfde toonsoort. Het blijft natuurlijk onbegrijpelijk dat een kind van acht jaar zon werk kan schrijven. Evenals de Wilhelmusvariaties is het een volkomen gave compositie, uiteraard zonder de diepgang van de late werken die u twee weken geleden hoorde.
Ik kondigde u toen aan vandaag de reeks variaties te zullen spelen op een jodelliedje uit Tirol, teruggevonden op de cilinder van een Nederlands salondraaiorgeltje uit 1819. De cilinder vindt u op het programma afgebeeld. In 1980 ontcijferde ik het werk door de rol millimeter voor millimeter uit te tekenen en speelde vervolgens het werk op een bijeenkomst van de Nederlandse Mozart Vereniging. De Hoge Raad van dit college was diep geschokt. Het kón geen Mozart zijn, ik viel voor goed in ongenade (achteraf is gebleken dat het ook geen Mozart was, zijn tijdgenoot Adalbert Gyrowetz blijkt het frivole nummer op zijn geweten te hebben). Een wel heel curieuze Mozart in Nederland dus.

Datum: woensdag 8 februari 2006