Technische Universiteit Delft

Niet slopen maar transformeren

Gebouwen moeten demontabel en transformeerbaar worden zodat ze minder snel hoeven te worden gesloopt. Bouwkundige ir. Elma Durmisevic doet hiervoor voorstellen in haar proefschrift. Ze promoveert op maandag 6 februari aan de TU Delft.

De sloop van gebouwen belast de omgeving en het milieu zeer sterk. Demontage en transformatie van gebouwen kan dit voorkomen of uitstellen. De Delftse onderzoekster Elma Durmisevic doet in haar proefschrift voorstellen om het bestaande hiaat tussen sloop en demontage te overbruggen.

Daartoe moeten volgens de promovenda de huidige opvattingen over prestatie en technische samenstelling van gebouwen en bouwproducten worden herzien: demontage moet mogelijk worden op alle bouwniveaus, zowel qua ruimte als materiaal.

De zienswijze van Durmisevic houdt in dat huizen in hoge mate transformeerbaar moeten worden. Elk huis krijgt in feite een handleiding waarin staat hoe bepaalde elementen, zoals de badkamer, een muur of het balkon, zijn los te koppelen en te vervangen door een ander type.

De huidige bouwpraktijk staat dit transformatieconcept nog grotendeels in de weg (hoewel transformeren wel een trend aan het worden is). De visie van Durmisevic (DfD, Design for Disassembly) doorbreekt het conventionele denken over gebruik en prestatie in de bouw.

Verder verschaft de dissertatie een kennismodel voor de beoordeling van de Transformatie Capaciteit (TC) van een gebouw, inzicht in de relatie tussen de TC en de milieueffectiviteit van gebouwen en een ontwerpkader/richtlijnen voor het ontwerpen van veranderbare systemen en gebouwen.

De initiële bouwkosten van transformeerbare constructies zijn volgens Durmisevic gemiddeld 10 procent hoger dan bij traditionele gebouwen, maar de totale kosten tijdens de levenscyclus zijn volgens haar lager.