BLAIR ZET MES IN BUREAUCRATIE VAN ENGELSE NATIONAL HEALTH SERVICE
De regering Blair vermindert dit jaar het aantal regionale gezondheidsbesturen van 22 naar negen. Die nieuwe negen gaan dan samenvallen met de gebieden van de negen provincies die Engeland telt. Op termijn moet dat overheidsbestuur de gezondheidszorg gaan aansturen. In de komende maanden moeten alle NHS managers van hoog tot laag solliciteren op hun eigen baan. Want niet alleen de regiobesturen worden uitgedund maar ook alle diensten zoals ambulancediensten waarvan er vroeger 22 bestonden. De ambitie van de Engelse regering is het verminderen van de bureaucratie en het aansluiten van de zorg op de provinciale democratie. Deze informatie verstrekte de Engelse hoogleraar Gezondheidsbeleid David Hunter bij de opening van een cursus over het aansturen van geïntegreerde zorg. Die cursus heet European Health Executive Program (EHEP). Hij is bestemd voor jonge beleidsmakers en managers in Europa, die in vijf modules van enkele dagen zich veel kennis en vaardigheden eigen maken op het terrein van beleid, aansturing en beïnvloeding van ketenzorg in al haar verschijningsvormen. Hunter deed de opening samen met zijn Zweedse collega Mats Brommels en met ondergetekende. De openingsmodule vond plaats van 23 tot en met 28 januari in Newcastle. Uit Nederland doen twee deelnemers mee die werkzaam bij VWS en bij de Raad voor de Volksgezondheid & Zorg. HEt is de derde keer dat de cursus draait, die 14 deelnemers telt. Hoewel David Hunter de vermindering van NHS bureaucratie toejuicht, wees hij toch op enkele bezwaren van deze volgens hem grootste reorganisatie sinds 1974. Ten eerste zijn er al sinds 1997 drie reorganisaties geweest, te weten de centrale invoering van prestatie-indicatoren (Central control geheten), het geven van meer macht aan gemeentebesturen (New localism) en de invoering van competitie (Return of the market). Hunter vreest dat NHS professionals reorganisatie moe zijn geworden. Ten tweede wijst Hunter erop dat niet bewezen is dat schaalvergroting leidt tot lagere zorgkosten: That's not evidence based. Wil je meer weten over de kennis die David hunter overdroeg? Wil jij zelf ook meedoen aan de cursus die in januari 2007 start? Neem dan contact op met cursusleider dr. Henk van der Steeg op HvdSteeg@euronet.nl
SCHAALVERGROTING IN DE ZORG HANGT NIET SAMEN MET MARKTWERKING MAAR MET ICT
De afgelopen jaren traden tal van fusies op in de Nederlandse gezondheidszorg, bijvoorbeeld bij thuiszorgorganisaties, ziekenhuizen, instellingen voor geestelijke gezondheidszorg en zorgverzekeraars. Een voor de hand liggende verklaring hiervoor lijkt de ingevoerde marktwerking, die tot monopolievorming leidt. Toch kan dat niet waar zijn. Want in Finland, Zweden en Engeland treedt dezelfde schaalvergroting op. Over de Engelse schaalvergroting gaat het bericht hierboven. In Zweden zijn vier provincies gefuseerd om de gezondheidszorg beter aan te sturen. In Finland moeten Gemeenten een fusiepartner zoeken om de zorg aan te blijven sturen. Anders worden ze opgeheven. Deze informatie kwam naar voren tijdens een van de workshops van het eerste module van het EHEP dat in Newcastle plaatsvond (zie ook het bericht hierboven). Er kwamen twee andere verklaringen voor de schaalvergroting naar voren dan het optreden van marktwerking. De eerste is de opjkomst van de moderne Informatie en Communicatie Technologie (ICT), waaruit blijkt dat vele professionals in de acute en chronische zorg een verzorgingsgebied hebben dat groter is dan één gemeente of provincie. Dan moet de aansturing ook op een grotere schaal gebeuren. De tweede verklaring is het ongewisse overheidsbeleid, dat om de paar jaar in alle landen uit nieuwe wetten, regelingen en prioriteiten bestaat. Een grote organisatie is resistenter tegen dit wisselvallige beleid. Men past de software aan, voert nieuwe begrippen in en stuurt de rekeningen voortaan naar een andere instantie. Ondergetekende is op zoek naar onderzoek naar de effecten van schaalvergroting op de kwaliteit van zorg. Wie attendeert mij op interessante studies?
IN ENGELAND GAAN HUISARTSENPOSTEN VAN START OP STATIONS
Op 24 januari zijn op het Liverpool Station in Londen en het Piccadilly station in Manchester huisartsenposten geopend voor naar schatting 150 -180 patiënten per dag. De posten vallen onder de verantwoordelijkheid van de NHS, bieden de zorg conform de geldende standaarden voor huisartsen en richten zich vooral op forensende werknemers. De centra zijn geopend van 700 -1900 uur. Ze bieden behandeling van kleine gezondheidsklachten, recepten voor geneesmiddelen en gezondheidsadviezen. Patiënten betalen de gebruikelijke tarieven voor de NHS: het consult is gratis en meestal geldt er een eigen bijdrage voor geneesmiddelen. Dit bericht las ondergetekende in de krant The Times, toen ik college gaf in Newcastle(zie het eerste bericht hierboven). De Engelse regering wil met huisartsenposten op stations en in winkelcentra de toegang tot de eerstelijn optimaal houden en arbeidsverzuim van werknemers terugdringen. Binnenkort gaan er ook huisartsenposten open op stations in Leeds, Newcastle en elders in Londen (Victoria Station en King"s Cross Station).
ACADEMISCHE ZIEKENHUIZEN IN ENGELAND HEBBEN LAGERE STERFTECIJFERS
Gecorrigeerd naar gezondheidsklacht, interventie, geslacht en leeftijd van de patiënt hebben academische ziekenhuizen in Engeland lagere sterftecijfers dan andere Engelse ziekenhuizen. Er is een verband met de hogere medische en verpleegkundige bezetting in de academische settingen. Deze gegevens zijn beschikbaar gekomen dankzij een particulier initiatief van de arts Foster, die een eigen bureau voor kwaliteitsvergelijking oprichtte. Tegenwoordig ontwikkelt en berekent hij vele prestatie-indicatoren voor de NHS. Ook heeft hij een digitale gids gemaakt voor patiënten die zelf op een verstandige manier een ziekenhuis willen kiezen. Ik kwam aan dit nieuws tijdens de eerste module van het EHEP (zie eerste bericht). Wil je precies weten hoe Foster werkt? Zijn webstek heet www.drfoster.co.uk
ZWEDEN BETAALT PREVENTIEVE INTERVENTIES IN DE EERSTELIJN ALS CONSULT
Een adviesgesprek om te stoppen met roken; een bezoek aan een diëtiste om af te vallen; een helpend gesprek bij het opvoeden van kinderen: dat zijn voorbeelden van activiteiten waarvoor Zweedse eersteijnshulpverleners een vergoeding bij de Sociale Verzekeringen mogen vragen net zoals voor een curatief consult. Dit nieuws brachten Zweedse deelnemers in tijdens het eerste module van de EHEP (zie hierover het eerste bericht in deze Nieuwsbrief). EHEP coordinator Marie Johnson van de University of Durham benadrukte hierbij dat het van belang is om GVO campagnes te combineren met deze individuele interventies. Een campagne op scholen tegen overgewicht bij kinderen vormt dan als het ware de marketing voor de individuele interventies die daarna binnen de eerstelijn volgen. De Zweedse interventies zijn nog niet op hun effectiviteit beoordeeld. Wil je meer weten over de kennis die in de EHEP wordt uitgewisseld? Wil jij zelf ook meedoen aan de cursus die in januari 2007 start? Neem dan contact op met mede-cursusleider dr. Henk van der Steeg op HvdSteeg@euronet.nl
ONDERZOEK VAN START OVER ZORGVERNIEUWING OP CHIRURGISCHE AFDELINGEN
Waarom doet de ene chirurgische afdeling meer aan zorgvernieuwing dan de andere? Om deze vraag te beantwoorden heeft Julius student Marga Haveman een vragenlijst gestuurd aan alle managers zorg van chirurgische afdelingen in Nederland. Haar vragenlijst is gebaseerd op twee algemene handboeken over de verspreiding van zorginnovaties (Rogers en Mintzberg), het boek Moderne patiëntenzorg in Nederland (Schrijvers en Oudendijk) en het advies van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (Weten wat we doen). Onder zorgvernieuwing verstaat Haveman in haar studie bijvoorbeeld het werken met mammapoli's, zorgstraten, meer dan gewoonlijk opereren in dagbehandeling en het werken met focused care (zie Public Health nieuwsbrief 200). Marga Haverman studeert af in de graad Master of Strategic Management bij de Utrecht School of Governance. Ondergetekende is daarbij haar begeleider. In het dagelijks leven is Haveman manager zorg voor de snijdende vakken in het Haven Ziekenhuis te Rotterdam. Wil je met Marga corresponderen? Haar emailadres is m.haveman@chello.nl
OP 23 EN 24 MAART DEELT ZONMW HAAR KENNIS MET HET VELD EN HET BELEID
Het landelijke congres 'Kennis Beter Delen' is na twee geslaagde edities een implementatiebegrip geworden. Daarom volgt er op 23 en 24 maart 2006 een derde tweedaagse, wederom in de Koningshof in Veldhoven. Het congresthema luidt 'Zicht op zorgvernieuwing'. Het congres zal opnieuw in het teken staan van methoden, instrumenten en randvoorwaarden om direct met implementatie aan de slag te gaan. De nadruk ligt op praktische leervormen en workshops. Er komen vier congresstraten: cure, care, preventie en GGZ. Op het methodologieplein komen de algemene en theoretische aspecten van implementeren aan bod. Ben jij beleidsmedewerker en wil je moderne zorg inkopen? Ben jij professional en wil jij moderne zorg aanbieden? Surf dan naar www.kennisbeterdelen.nl en kom op 23 en 24 maart naar Veldhoven.
HEEL PREVENTIEF NEDERLAND CONGRESSEERT OP 12 EN 13 APRIL IN ROTTERDAM
Het jaar 2006 levert belangrijke bouwstenen en mijlpalen voor de volksgezondheid. Om er een paar te noemen: de Wet op de Zorgverzekering, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, de Volksgezondheid Toekomstverkenningen, de preventienota van het Ministerie van VWS en de lokale gezondheidsnota's. Maar ook de academisering van de openbare gezondheidszorg en een toenemende internationale samenwerking en afhankelijkheid treden in 2006 op de voorgrond. Over al deze onderwerpen gaat het Nederlands Congres Volksgezondheid (NCVGZ) 2006, dat op 12 en 13 april in Rotterdam plaats vindt en de naam draagt Werk in Uitvoering. Organisatoren zijn zeg maar alle maatschappelijke organisaties en instanties die op een of andere manier volksgezondheid of preventie bevorderen. Zij hebben zich inmiddels verenigd in een stichting met de naam Stichting NCGVZ. In 2004 en 2005 namen 1500 professionals, beleidsmakers en onderzoekers deel aan dit nationale preventie congres. Je mag dit niet missen. Schrijf je in via website www.ncgvz.nl
VERANTWOORDING
Hierbij ontving je de wekelijkse nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health van het Julius Centrum. Wil je de brief niet meer ontvangen, laat dat dan weten. Wil je meer weten of een activiteit bijwonen naar aanleiding van een bericht, neem dan contact op. Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan en af door een mail te sturen naar Guus.Schrijvers@wxs.nl Bij afmelding graag vermelden welke versie (bv 200.1, 200.2, etc) je ontving.
De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan vanaf nr 65 op de internetsite www.integratedcare.nl Opsteller van deze nieuwsbrief is:
Guus Schrijvers
Hoogleraar Structuur en functioneren van de
Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen
en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel 030 250 9359