Nationale conventie zet politiek onder druk
Ministerie bzk
http://www.minbzk.nl
Nationale conventie zet politiek onder druk
Tijdens de eerste bijeenkomst van de Nationale conventie heeft voorzitter Rein Jan
Hoekstra de politiek gewaarschuwd dat zijn college geen doekje voor het bloeden is voor
politici die het al decennia niet eens kunnen worden over bestuurlijke vernieuwing.
'Het kabinet heeft ingestemd met deze conventie. Dat schept ook verplichtingen. Aan het
eind van onze werkzaamheden dienen alle bureaulades gesloten te blijven en alle
prullenbakken verwijderd. De conventie is geen vrijblijvende zaak. De politiek is moreel
verplicht het resultaat van onze werkzaamheden voortvarend aan te pakken.'
Nadat minister de Graaf was afgetreden, besloot het kabinet de bestuurlijke vernieuwing op
een heel andere wijze aan te pakken. Er werd een Nationale conventie ingesteld. Een
onafhankelijke groep mensen bestaande uit wetenschappers, politici en opiniemakers. Zij
dienen voor 1 oktober met voorstellen te komen die de vermeende kloof tussen burgers en
overheid moet verkleinen.
De afgelopen dagen kwamen de leden en adviseurs voor het eerst bijeen om te bepalen
waarmee zij zich de komende maanden gaan bezighouden.
Tijdens de bijeenkomst zei minister Pechtold (bestuurlijke vernieuwing), dat de huidige
spelers in de politiek al jaren verdeeld zijn als het om bestuurlijke vernieuwing gaat .
Pechtold heeft veel vertrouwen in de conventie. 'Het is niet reëel om in september
een recept voor de ideale democratie te verwachten. Maar dan moet wel iets in beweging
zijn gezet waar Den Haag niet omheen kan.' De minister riep de conventie op niet te
blijven hangen in analyses. 'Die hebben we al meer dan genoeg. Liever één
werkbare oplossing, dan veertig constateringen. Wees praktisch. Verbaas ons.'
Hoekstra vindt de conventie geslaagd wanneer het eindrapport een belangrijke rol gaat
spelen in de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen en tijdens de kabinetsformatie.
'Onze werkzaamheden vormen een nieuwe en verfrissende start van een broodnodige
discussie.'
De conventie heeft besloten zich o.a.te buigen over de verhouding tussen de regering en
het parlement. Hoekstra: 'We moeten eens goed kijken naar de rol van het regeerakkoord.
Het is vreemd dat dit gesloten wordt tussen fractievoorzitters en niet door ministers.
Het parlement is daardoor veel te gebonden. Het versterkt dat kamerleden zich gaan
gedragen als bestuurders in plaats van volksvertegenwoordigers. Als
volksvertegenwoordiger kan men ook actief op zoek gaan naar knelpunten in de samenleving.
Daarvoor kan het enquêterecht gebruikt worden.' Ook gaat de conventie kijken naar de
rol van politieke partijen. 'Zij spelen niet meer zo'n bepalende rol als in de jaren
vijftig. Is de rol van de partijen min of meer over, of vormen zij nog steeds een
onmisbare rol in de representatieve democratie? Je kunt op z'n minst constateren dat
politieke partijen worstelen met hun rol. Steeds minder kiezers voelen zich betrokken.'
De leden van de conventie zullen ook de rol van de grondwet in onze samenleving
bestuderen. Hoekstra: 'De grondwet zou een belangrijke rol kunnen spelen als bindend
element. Nu is dat absoluut niet het geval. De grondwet is voor de meeste mensen
volstrekt onbegrijpelijk en heeft daardoor voor velen nauwelijks betekenis.' De conventie
kijkt ook naar de manier waarop in ons land wordt omgegaan met de besluitvorming binnen
Europa. 'De uitkomst van het referendum over de Europese grondwet dwingt de politiek om
kritisch te kijken naar haar eigen rol. De indruk bestaat dat ze die taak de afgelopen
jaren heeft verwaarloosd.'
Hoekstra hoopt dat de conventie er in zal slagen de politiek een spiegel voor te houden.
'De conventie bestaat uit relatieve buitenstaanders met veel ervaring in het publieke
domein. Ik hoop dat het lukt de politiek weer in beweging te krijgen. Verwacht van ons
geen drastische voorstellen tot verandering van het bestel. We streven naar vernieuwingen
die redelijk en realistisch zijn. Dat er iets moet gebeuren is wel duidelijk. De burgers
verwachten dat de politiek de signalen van onvrede oppikt. Niets doen zou op termijn wel
eens dodelijk kunnen zijn. En daarvoor is het stelsel van de representatieve democratie
te zeer de moeite waard. Het moet echter wel meer betekenis krijgen.'
---
Noot voor de redactie,
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties