ChristenUnie


Bijdrage debat Toetreding Bulgarije en Roemenië tot EU woensdag 1 februari 2006 - 09:50

Tineke Huizinga-Heringa:

Voorzitter. In de memorie van toelichting bij het goedkeuringsvoorstel wordt gesteld dat met de toetreding van Bulgarije en Roemenië tot de Europese Unie de vijfde uitbreidingsronde wordt voltooid. Op 1 mei 2004 traden al tien nieuwe lidsteden toe maar Bulgarije en Roemenië waren daar destijds nog niet klaar voor en moesten nog even in de wachtkamer plaatsnemen. Nu ligt het wetsvoorstel ter goedkeuring voor zodat ook voor Bulgarije en Roemenië het sein op groen gaat. De ChristenUnie-fractie is altijd voorstander geweest van uitbreiding van de EU met landen uit Midden- en Oost-Europa. Het zou goed zijn als ook Bulgarije en Roemenië kunnen profiteren van de Europese samenwerking die de afgelopen vijftig jaar vrede, welvaart en stabiliteit heeft gebracht op het Europese continent. Met Bulgarije en Roemenië is afgesproken dat zij kunnen toetreden op 1 januari 2007 wanneer zij hebben voldaan aan de voorwaarden. Het zijn geen openeindeonderhandelingen zoals met Turkije het geval is.

Het feit dat er een datum is afgesproken is voor mijn fractie geen reden om van goedkeuring op dit moment een automatisme te maken. Het betekent wel dat wij rekening willen houden met gewekte verwachtingen en daar niet lichtvaardig mee om willen springen. Bulgarije en Roemenië hebben de afgelopen jaren veel inspanningen verricht om aan de toetredingseisen te voldoen. Uit de voortgangsrapportages van de Europese Commissie blijkt dat over het geheel genomen flinke vorderingen zijn gemaakt; de inspanningen hebben op een aantal terreinen echter nog niet de gewenste resultaten opgeleverd en er zijn met name problemen op het gebied van corruptiebestrijding en godsdienstvrijheid. Op het gebied van corruptiebestrijding zijn zowel in Bulgarije als Roemenië vorderingen gemaakt. Die zijn echter niet toereikend om de problemen daadwerkelijk op te lossen; daarvoor is naar verwachting veel meer tijd nodig. Heeft de regering de indruk dat het gebruik van de uitstelclausule van één jaar voldoende soelaas biedt?

Jubilee Campaign Nederland bestrijdt op het punt van godsdienstvrijheid het standpunt van de Europese Commissie en de regering dat Roemenië en Bulgarije voldoen aan de politieke Kopenhagen-critera. De kritiek van Jubilee Campaign richt zich met name op de discriminatoire wetgeving en registratieverplichtingen voor religieuze groeperingen. Dit zijn ernstige aantijgingen en de regering legt die naar mijn oordeel wel erg gemakkelijk naast zich neer door deze alleen maar als "zorgpunten" aan te merken. Ik hoor graag een reactie van de minister.

Dat op een later moment wordt besloten over de toetreding van Bulgarije en Roemenië tot de EU mag geen reden zijn om hen fundamenteel anders te behandelen dan de tien lidstaten die in 2004 zijn toegetreden. Ook de lidstaten die anderhalf jaar geleden het lidmaatschap hebben verworven voldeden en voldoen nog niet op alle punten aan de toetredingsvoorwaarden bijvoorbeeld op het gebied van minderhedenbeleid, milieuwetgeving en corruptiebestrijding. Met die problemen hebben ook Bulgarije en Roemenië te kampen. Het zou niet "fair" zijn om van Bulgarije en Roemenië nu te verlangen dat zij voor deze zaken veel meer vooruitgang boeken dan de andere tien voordat hun verdrag geratificeerd wordt. Deze landen voldoen nog niet op alle punten aan de toetredingsvoorwaarden maar zijn inmiddels al wel zover gevorderd dat er voldoende basis is voor toetreding volgens de voortgangsrapportage.

In het toetredingsverdrag is een uitstelclausule opgenomen waardoor het mogelijk is om op bepaalde punten meer tijd te nemen. Daarnaast bevat het toetredingsverdrag een aantal overgangsregelingen en vrijwaringsclausules. Op basis van die overwegingen staat mijn fractie positief tegenover het wetsvoorstel. Ik hoop dat de antwoorden van de regering mijn fractie sterken in deze houding.

---