European Union



IP/06/100

Brussel, 1 februari 2006

Commissie beoordeelt stabiliteitsprogramma's van België, Luxemburg en Oostenrijk

Na onderzoek van de geactualiseerde stabiliteitsprogramma's van Oostenrijk, België en Luxemburg komt de Europese Commissie tot de bevinding dat de middellangetermijnstrategieën die de drie lidstaten voor hun overheidsfinanciën hebben uitgestippeld, gezond zijn en stroken met het herziene stabiliteits- en groeipact. Dit neemt evenwel niet weg dat Oostenrijk en Luxemburg er goed aan zouden doen hun voorgenomen consolidatiemaatregelen nader uit te werken en dat met name Luxemburg de zich op lange termijn aftekenende budgettaire gevolgen van de vergrijzing dient aan te pakken, terwijl België minder zijn toevlucht zou mogen nemen tot eenmalige maatregelen omdat dit een verdere positieve bijdrage zou leveren aan de voorbeeldige strategie van het land op het gebied van de schuldreductie.

"Alle drie de landen streven middellangetermijndoelstellingen voor hun openbare financiën na die solide zijn of stroken met het herziene stabiliteits- en groeipact. Wat de doorgevoerde aanpassing met het oog op het bereiken van deze doelstellingen betreft, voldoen de drie in grote lijnen aan de in het pact vastgelegde "benchmark" (voor lidstaten van de eurozone en ERM II) van een jaarlijkse conjunctuurgezuiverde aanpassing van 0,5 procentpunt van het BBP, ongerekend eenmalige maatregelen, al zou een snellere aanpassing in 2006 welkom zijn. Dergelijke begrotingsstrategieën resulteren niet alleen in een gedegen begrotingsbeleid over de hele economische cyclus, maar zijn ook een noodzakelijke voorwaarde voor het bewerkstelligen van een krachtiger groei in Europa," aldus de heer Joaquín Almunia, het voor economische en monetaire zaken verantwoordelijke Commissielid.

België

Op 5 december 2005 heeft België een nieuwe actualisering van zijn stabiliteitsprogramma ingediend. Deze actualisering, die betrekking heeft op de periode 2005-2009, is gebaseerd op een aannemelijk lijkend macro-economisch scenario. Met het programma wordt ernaar gestreefd de overheidsbegroting in 2006 in balans te houden en daarna een alsmaar groter wordend overschot op te bouwen.

De Belgische autoriteiten hebben voor zichzelf een middellangetermijndoelstelling vastgesteld van een structureel overschot van 0,5% van het BBP (met een "structureel saldo" wordt een conjunctuurgezuiverd saldo ongerekend eenmalige maatregelen bedoeld). Deze doelstelling is in feite ambitieuzer dan krachtens het stabiliteits- en groeipact noodzakelijk is.

De feitelijke begrotingsresultaten kunnen weliswaar minder gunstig uitvallen dan in het programma wordt gepland, maar België heeft een goede reputatie wat de verwezenlijking van sluitende begrotingen betreft. Ook al is het mogelijk dat de uitgestippelde begrotingsstrategie niet volstaat om de middellangetermijndoelstelling tegen 2007 te verwezenlijken (zoals gepland), toch garandeert hij een passende structurele begrotingssituatie en verschaft hij tevens een veiligheidsmarge die ruim genoeg is om elk jaar te voorkomen dat het tekort bij normale macro-economische fluctuaties de drempel van 3% van het BBP overschrijdt. In het licht van de ambitieuze middellangetermijndoelstelling kan het aanpassingstraject in het algemeen als adequaat worden beschouwd, behalve in 2006: in dat jaar wordt uitgegaan van een verslechtering van het structurele saldo.

De schuldquote zou in 2005 teruggelopen zijn tot 94% van het BBP en in 2009 minder dan 80% belopen. Dit is een opmerkelijke prestatie, gezien het feit dat de schuldquote in 1993 nog een hoogtepunt van bijna 140% van het BBP bereikte. Wat de houdbaarheid van de openbare financiën op lange termijn betreft, loopt België een middelgroot risico in het licht van de verwachte budgettaire lasten van de vergrijzing.

Al bij al kan de begrotingssituatie als gezond worden aangemerkt en kan de in het programma geplande voortzetting van de schuldreductie worden gezien als een voorbeeld van een beleid dat strookt met het pact. Het zou evenwel aangewezen zijn dat België zijn structurele aanpassingsinspanning in 2006 intensiveert en in de daaropvolgende jaren aanvullende structurele maatregelen uitwerkt en doorvoert om de begrotingsdoelstellingen te halen, waarbij het zo min mogelijk zijn toevlucht neemt tot eenmalige maatregelen.

Luxemburg

Op 28 november 2005 heeft Luxemburg een nieuwe actualisering van zijn stabiliteitsprogramma ingediend. Deze actualisering, die betrekking heeft op de periode 2005-2008, is gebaseerd op een macro-economisch scenario dat als aannemelijk kan worden bestempeld, maar voor de laatste jaren toch ietwat optimistisch lijkt. Met het programma wordt beoogd uitsluitend door middel van uitgavenbeperkingen het overheidstekort terug te dringen van 2,3% van het BBP in 2005 tot 0,2% in 2008.

Luxemburg heeft voor zichzelf een middellangetermijndoelstelling vastgesteld van een structureel tekort van 0,8% van het BBP (met een "structureel saldo" wordt een conjunctuurgezuiverd saldo ongerekend eenmalige maatregelen bedoeld). Deze doelstelling strookt met de regel dat landen met een lage schuld en een goed potentieel groeicijfer zich een tekort van maximaal 1 procentpunt kunnen veroorloven.

De Commissie is van oordeel dat de geschetste begrotingsstrategie het mogelijk moet maken de middellangetermijndoelstelling tegen 2008 te verwezenlijken, op voorwaarde dat de maatregelen om dit doel te bereiken nauwkeurig worden gespecificeerd en naar behoren ten uitvoer worden gelegd.

Verwacht wordt dat de overheidsschuld op het zeer lage niveau van circa 10% van het BBP zal blijven. Dit getuigt van een voorzichtig beleid, wat ook nodig is gezien het feit dat na de zeer krachtige werkgelegenheidsgroei in de afgelopen twintig jaar het aantal gepensioneerden in de komende decennia fors zal toenemen, hetgeen hogere pensioen- en aanverwante kosten met zich zal brengen. In het licht hiervan loopt Luxemburg een middelgroot risico wat de houdbaarheid van de openbare financiën op lange termijn betreft.

Al bij al is de strategie die erop gericht is het tekort door middel van uitgavenbeperkingen terug te dringen lovenswaardig, maar dat neemt niet weg dat het aangewezen lijkt de budgettaire aanpassingsinspanning in 2006 te intensiveren en voor 2007 en 2008 de nodige maatregelen uit te werken en ten uitvoer te leggen, alsook de budgettaire gevolgen op lange termijn van de vergrijzing aan te pakken, met name door de stijging van de leeftijdsgebonden overheidsuitgaven in toom te houden.

Oostenrijk

Op 30 november 2005 heeft Oostenrijk een nieuwe actualisering van zijn stabiliteitsprogramma ingediend. Ook deze actualisering, die betrekking heeft op de periode 2005-2008, is op een aannemelijk lijkend macro-economisch scenario gebaseerd. Met het programma wordt ernaar gestreefd het overheidstekort terug te dringen van bijna 2% in 2005 tot 0% in 2008, zoals in de vorige actualisering van het programma werd aangegeven.

Op middellange termijn wordt een evenwichtig structureel begrotingssaldo nagestreefd (met een "structureel saldo" wordt een conjunctuurgezuiverd saldo ongerekend eenmalige maatregelen bedoeld). Verwacht wordt dat deze middellangetermijndoelstelling, die in feite ambitieuzer is dan krachtens het stabiliteits- en groeipact noodzakelijk is, in 2008 zal worden verwezenlijkt.

Hoewel er aan de begrotingsdoelstellingen neerwaartse risico's verbonden zijn, lijkt de strategie, mits hij onverkort ten uitvoer wordt gelegd, te volstaan om een structurele begrotingssituatie te bewerkstelligen die als passend kan worden aangemerkt. Ook het aanpassingstempo om de middellangetermijndoelstelling te bereiken, is in overeenstemming met het stabiliteits- en groeipact.

De overheidsschuld zou in 2005 63,4% van het BBP hebben belopen en daarmee de referentiewaarde van 60% van het BBP hebben overschreden, maar zal naar verwachting afnemen. Wat de houdbaarheid van de openbare financiën betreft, lijkt Oostenrijk slechts een gering risico te lopen aangezien de recente pensioenhervorming er in aanzienlijke mate toe bijdraagt dat de toekomstige stijgingen van de overheidsuitgaven binnen de perken zullen blijven.

Al bij al moet de voor de programmaperiode geplande ambitieuze structurele aanpassing worden toegejuicht. Oostenrijk dient er evenwel op toe te zien dat het zijn middellangetermijndoelstelling aan het einde van de programmaperiode realiseert door maatregelen uit te werken en ten uitvoer te leggen die de voor de laatste twee jaar van de programmaperiode geplande begrotingsconsolidatie ondersteunen. Voor de door de Commissie opgestelde beoordelingen per land en een overzicht van de kerngegevens van elk programma, zie:

http://europa.eu.int/comm/economy_finance/about/activities/sgp/year/ye ar20052006_en.htm

BELGIUM

Comparison of key macroeconomic and budgetary projections

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Real GDP
(% change)

SP Dec 2005


2.6


1.4


2.2

2.1

2.3

2.2

COM Nov 2005

2.6


1.4


2.1

2.0

n.a.

n.a.

SP Dec 2004

2.4

2.5

2.5

2.1

2.0

n.a.

HICP inflation
(%)

SP Dec 2005


1.9


2.9

2.8

2.0


1.9


1.7

COM Nov 2005


1.9


2.7


2.6


1.9

n.a.

n.a.

SP Dec 2004


1.9


2.0


1.8


1.8


1.8

n.a.

Output gap
(% of potential GDP)

SP Dec 2005^1


-0.2


-0.8


-0.6


-0.6


-0.5


-0.4

COM Nov 2005^2


-0.1


-0.8


-0.8


-1.0

n.a.

n.a.

SP Dec 2004^1


-0.8


-0.5


-0.2


-0.4


-0.5

n.a.

General government balance (% of GDP)

SP Dec 2005

0.0

0.0

0.0

0.3

0.5

0.7

COM Nov 2005

0.0

0.0


-0.3


-0.5

n.a.

n.a.

SP Dec 2004

0.0

0.0

0.0

0.3

0.6

n.a.

Primary balance
(% of GDP)

SP Dec 2005


4.8


4.3


4.1


4.2


4.1


4.1

COM Nov 2005


4.8


4.4


3.8


3.4

n.a.

n.a.

SP Dec 2004


4.9


4.5

4.4

4.5

4.7

n.a.

Cyclically-adjusted balance (% of GDP)

SP Dec 2005^1

0.1

0.4

0.3

0.6

0.8

0.9

COM Nov 2005

0.1

0.4

0.1

0.0

n.a.

n.a.

SP Dec 2004^1

0.5

0.3

0.1

0.5

0.9

n.a.

Structural balance^3
(% of GDP)

SP Dec 2005^4

n.a.

0.0


-0.3

0.4

0.7

0.9

COM Nov 2005^5


-0.6

0.0


-0.4

0.0

n.a.

n.a.

SP Dec 2004

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

Government gross debt
(% of GDP)

SP Dec 2005

94.7

94.3

90.7

87.0

83.0

79.1

COM Nov 2005

96.2

94.9

91.1

88.1

n.a.

n.a.

SP Dec 2004

96.6

95.5

91.7

88.0

84.2

n.a.

Notes:

1Commission services calculations on the basis of the information in the programme

2Based on potential growth of 2.0%, 2.1%, 2.1% and 2.3% respectively in the period 2004-2007

3Cyclically-adjusted balance (as in the previous rows) excluding one-off and other temporary measures

4One-off and other temporary measures taken from the programme (0.4% of GDP in 2005 and 0.6% in 2006; all deficit-reducing). The figures for the one-off measures from 2007 onwards (0.2% in 2007, 0.1% in 2008 and 0.0% in 2009) were provided by the Belgian authorities after the submission of the programme with the caveat that they "should be considered as assumptions and do not prejudge any decision by the Belgian authorities".

5One-off and other temporary measures taken from the Commission services' autumn 2005 forecast (0.4% of GDP in 2005 and 0.5% in 2006; all deficit-reducing)
Source:
Stability programme (SP); Commission services' autumn 2005 economic forecasts (COM); Commission services' calculations

LUXEMBOURG

Comparison of key macroeconomic and budgetary projections


2004


2005


2006


2007


2008

Real GDP
(% change)

SP Dec 2005


4.4


4.0


4.4


4.9


4.9

COM Nov 2005


4.5


4.2


4.4


4.5

n.a.

SP Dec 2004


4.4


3.8


3.3


4.3

n.a.

HICP inflation
(%)

SP Dec 2005


3.2


3.7


2.6


2.0


1.8

COM Nov 2005


3.2


4.1


4.4


2.2

n.a.

SP Dec 2004


2.6


3.2


1.5


1.7

n.a.

Output gap
(% of potential GDP)

SP Dec 2005^1


-1.7


-1.7


-1.3


-0.7


-0.6

COM Nov 2005^2


-1.8


-1.6


-1.3


-1.2

n.a.

SP Dec 2004^1


-1.2


-2.2


-3.8


-5.0

n.a.

General government balance (% of GDP)

SP Dec 2005


-1.2


-2.3


-1.8


-1.0


-0.2

COM Nov 2005


-1.2


-2.3


-2.0


-2.2

n.a.

SP Dec 2004


-1.4


-1.0


-0.9


-1.0

n.a.

Primary balance
(% of GDP)

SP Dec 2005


-0.9


-2.1


-1.7


-0.7

0.1

COM Nov 2005


-0.9


-2.1


-1.8


-2.0

n.a.

SP Dec 2004


-1.2


-0.9


-0.8


-0.9

n.a.

Cyclically-adjusted balance= Structural balance^3 (% of GDP)

SP Dec 2005^1


-0.3


-1.5


-1.2


-0.6

0.1

COM Nov 2005


-0.4


-1.5


-1.4


-1.6

n.a.

SP Dec 2004^1


-0.7

0.3


1.4


2.0

n.a.

Government gross debt
(% of GDP)

SP Dec 2005


6.6

6.4

9.6

9.9

10.2

COM Nov 2005

6.6

6.8


7.1

7.3

n.a.

SP Dec 2004


5.0

5.0

4.6

4.5

n.a.

Notes:

1Commission services calculations on the basis of the information in the programme.

2Based on estimated potential growth of 4.1% 4.0%, 4.1% and 4.3% respectively in the period 2004-2007.

3Since there are no one-off and other temporary measures specified in the programme, the cyclically-adjusted balance and the structural balance are identical.
Source:
Stability programme (SP); Commission services' autumn 2005 economic forecasts (COM); Commission services' calculations

AUSTRIA

Comparison of key macroeconomic and budgetary projections


2004


2005


2006


2007


2008

Real GDP
(% change)

SP Dec 2005


4.4


4.0


4.4


4.9


4.9

COM Nov 2005


4.5


4.2


4.4


4.5

n.a.

SP Dec 2004


4.4


3.8


3.3


4.3

n.a.

HICP inflation
(%)

SP Dec 2005


3.2


3.7


2.6


2.0


1.8

COM Nov 2005


3.2


4.1


4.4


2.2

n.a.

SP Dec 2004


2.6


3.2


1.5


1.7

n.a.

Output gap
(% of potential GDP)

SP Dec 2005^1


-1.7


-1.7


-1.3


-0.7


-0.6

COM Nov 2005^2


-1.8


-1.6


-1.3


-1.2

n.a.

SP Dec 2004^1


-1.2


-2.2


-3.8


-5.0

n.a.

General government balance (% of GDP)

SP Dec 2005


-1.2


-2.3


-1.8


-1.0


-0.2

COM Nov 2005


-1.2


-2.3


-2.0


-2.2

n.a.

SP Dec 2004


-1.4


-1.0


-0.9


-1.0

n.a.

Primary balance
(% of GDP)

SP Dec 2005


-0.9


-2.1


-1.7


-0.7

0.1

COM Nov 2005


-0.9


-2.1


-1.8


-2.0

n.a.

SP Dec 2004


-1.2


-0.9


-0.8


-0.9

n.a.

Cyclically-adjusted balance= Structural balance^3 (% of GDP)

SP Dec 2005^1


-0.3


-1.5


-1.2


-0.6

0.1

COM Nov 2005


-0.4


-1.5


-1.4


-1.6

n.a.

SP Dec 2004^1


-0.7

0.3


1.4


2.0

n.a.

Government gross debt
(% of GDP)

SP Dec 2005


6.6


6.4


9.6


9.9


10.2

COM Nov 2005


6.6


6.8


7.1


7.3

n.a.

SP Dec 2004


5.0


5.0


4.6


4.5

n.a.

Notes:

1Commission services calculations on the basis of the information in the programme.

2Based on estimated potential growth of 4.1% 4.0%, 4.1% and 4.3% respectively in the period 2004-2007.

3Since there are no one-off and other temporary measures specified in the programme, the cyclically-adjusted balance and the structural balance are identical.
Source:
Stability programme (SP); Commission services' autumn 2005 economic forecasts (COM); Commission services' calculations
---

Overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1466/97 van de Raad over versterking van het toezicht op begrotingssituaties en het toezicht op en de coördinatie van het economisch beleid (gewijzigd bij Verordening (EG) nr. 1055/2005) moeten lidstaten die de euro hebben aangenomen, jaarlijkse actualiseringen van hun stabiliteitsprogramma's indienen, terwijl lidstaten die de euro nog niet hebben aangenomen, convergentieprogramma's indienen.