30-1-2006
Met de bestaande milieumaatregelen komen we er niet meer. Dat zegt
Jacqueline Cramer, hoogleraar duurzaam ondernemen aan het Copernicus
Instituut van de Universiteit van Utrecht, in een interview met VROM
over de Toekomstagenda Milieu, een kabinetsnota over het milieubeleid.
De Toekomstagenda moet het milieubeleid een vernieuwende impuls geven.
"De afgelopen decennia is er veel gedaan. De uitstoot van
verontreinigende stoffen door industrie en landbouw zijn sterk
verminderd. Het probleem is dat we in een wereld leven met een
groeiende bevolking en een toenemende welvaart."
Daardoor is het volgens Cramer al een hele uitdaging voor het
milieubeleid om alleen de groei bij te houden. "Juist omdat we al
zoveel hebben gedaan. Met onze bestaande maatregelen komen we er niet
meer. Nu is het moment om te kiezen. Gaan we toch weer investeren in
de bestaande technologie die eigenlijk niet verder op te krikken is?
Of gaan we innovatie inzetten als de motor voor duurzame ontwikkeling,
zodat we komen tot nieuwe, duurzamer technologieën? Ik ben voor het
laatste."
Ingrijpend
Cramer die onder andere bij Philips en AKZO Nobel heeft gewerkt, denkt
onder andere aan innovaties in productieprocessen. Bijvoorbeeld het
aantal stappen in een productieproces verminderen in de staal- en
farmaceutische industrie en de fijnchemie. "Iedere stap in zo'n proces
kost energie. Als je van tien stappen naar bijvoorbeeld vijf stappen
kunt komen, dan schiet het behoorlijk op. Maar om zo'n stappenreductie
te bereiken, moet je meestal wel het hele productieproces fundamenteel
herontwerpen. En dat kan ingrijpend zijn."
Sommige innovaties hebben steun van de overheid nodig. Vooral de
innovaties die nog nét niet rendabel zijn en even over een hobbel heen
moeten worden geholpen. "Dat is bijvoorbeeld het geval voor duurzame
energie en bepaalde zuiveringstechnieken. Tot nu toe zijn we niet in
staat gebleken dit type innovaties efficiënt te stimuleren. Dat moet
beter kunnen. En dan heb ik het niet over het lukraak strooien met
subsidiepotten, maar over maatwerk.En tot slot zijn er de innovaties
die ver in de toekomst liggen en nog lang niet rendabel zijn, maar
waar we zeker in moeten investeren, zoals bijvoorbeeld
waterstoftechnologie."
Uitdaging
Van Cramer mag de Toekomstagenda best 'prikkelender'. "We moeten met
zijn allen weer het gevoel krijgen dat we wat kunnen bereiken en dat
het een spannende uitdaging is om de volgende stap te maken. Als dat
gevoel gaat leven dan wordt het alleen maar leuker. Zowel voor
ambtenaren als voor het bedrijfsleven."
"De burger heeft ook inspiratie nodig en dat kan op veel manieren.
Maar een van de manieren is om meer ondersteuning te bieden aan lokale
burgerinitiatieven. Zoals bijvoorbeeld in Den Haag, waar allerlei
ideeën en concrete plannen naar boven komen. Plannen die overigens
betrekking hebben op een veel breder terrein dan alleen maar milieu.
Duurzaamheid is voor de burger meer dan afval en hondenpoep.
Duurzaamheid heeft ook te maken met een prettige, veilige en gezonde
wijk."
Zie ook
* Lees het hele interview
* Lees alle interviews
* Dossier Toekomstagenda Milieu
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer