Nederlands Centrum voor Dopingvraagstukken


Italiaanse anti-dopingwet, donkere wolk boven Spelen in Turijn?(25-01-2006)

Alhoewel alle landen en sportdisciplines met de World Anti-Doping Code dezelfde principes hanteren voor hun anti-dopingbeleid, kunnen deze op verschillende manieren geëffectueerd worden. Zo kiest de Italiaanse overheid voor specifieke anti-dopingwetgeving, daar waar de Nederlandse de voorkeur geeft aan sportregelgeving. Zo kan iemand die doping gebruikt in Italië mogelijk een gevangenisstraf tegemoet zien. Een gegeven dat vooralsnog als een donkere wolk boven de Spelen in Turijn hangt.

Italiaanse wetgeving
De Azzuri kennen een lange traditie met betrekking tot doping en wetgeving. Sinds 1950 zijn er maar liefst zes verschillende anti-dopingwetten ingevoerd. In eerdere versies, zoals die uit 1989, werd doping bestreden onder het oogmerk van sportieve fraude. Sinds december 2000 kent Italië echter specifieke wetgeving "Rules and regulations for health safeguards in sport activities and the fight against doping" met als doel :"the promotion of health for the individual and society". Op basis hiervan kunnen dopinggebruikers en - bezitters voor drie maanden tot drie jaar achter slot en grendel verdwijnen, voorzien van een pittige boete. Zo heeft wielrenner Dario Frigo 6 maanden voorwaardelijke gevangenisstraf gekregen plus een boete van EUR 12.000,- voor het bezit van het experimentele geneesmiddel RSR13 (bevordert het zuurstoftransport in het bloed) tijdens de Giro Italia in 2001. Ook de Nederlandse voetballers Edgar Davids en Jaap Stam zouden in theorie nog strafrechtelijk vervolgd kunnen worden voor eerdere overtreding van de dopingregels in Italië. Verder kan handel in doping worden bestraft met een gevangenisstraf van 2 tot 6 jaar.

Wet en Spelen
Sinds de dreiging dat de Amerikaanse ijshockeyers (die een beduidend milder anti-dopingbeleid gewend zijn) thuis zouden blijven indien zij een gevangenisstraf riskeren bij dopinggebruik tijdens de Spelen in Turijn, is het onderwerp bij voortduring in het nieuws geweest. Met als schrikbeeld de Carabinieri die in het Olympisch dorp op zoek gaat naar doping, heeft IOC-voorzitter Jacques Rogge hemel en aarde bewogen om een speciale status te verkrijgen, zodat de geduchte anti-dopingwet niet van toepassing zou zijn in Turijn tijdens de Olympische Spelen. De Italiaanse overheid wenste echter niet de Spelen boven de wet te stellen. Een tweede poging van Mario Pescante, de eindverantwoordelijke voor de Spelen namens de Italiaanse overheid, om de wet intact en van kracht te laten maar het IOC aan te wijzen als eindverantwoordelijke voor de uitvoering van dopingcontroles gedurende de Spelen van 10-26 februari, strandde eveneens. De Italiaanse Minister van Volksgezondheid, Francesco Storace, wenste niet zijn bevoegdheden over te dragen aan het IOC.

Is de storm gaan liggen?
Goed twee weken voor aanvang van de Spelen in Turijn lijkt een `oplossing' zich dan toch aan te dienen. Door het opnemen van vertegenwoordigers van het Italiaanse Ministerie van Volksgezondheid in de commissie die toeziet op de uitvoering van dopingcontroles tijdens de Olympische Spelen in Turijn, lijken de eerdere bezwaren van Francesco Storace weggenomen te zijn. Naast het IOC, WADA en vertegenwoordigers van het organisatiecomité TOROC, zal waarschijnlijk Giovanni Zotta, de voorzitter van de Ministeriële anti-dopingcommissie, hierin plaats nemen. Goedkeuring door zowel de Italiaanse Overheid als het IOC lijkt een formaliteit.

Van overheidswege
Naar Nederlandse maatstaven is een gevangenisstraf voor het overtreden van de dopingregels (m.u.v. de illegale handel in dopinggeduide middelen) buiten proportie. De Nederlandse overheid beschouwt doping als een probleem van de sport en ziet erop toe dat de sport passende maatregelen treft. Dat andere overheden hierin anders besluiten, wordt eens te meer duidelijk uit het Italiaanse voorbeeld. De Italianen staan hier niet alleen in, ook de Belgen, Fransen en Spanjaarden kennen specifieke dopingwetgeving. Dat betekent echter niet dat sporters ook in die landen, evenals in Italië, gevangenisstraf te duchten hebben.