Weinig residuen bestrijdingsmiddelen op druiven
23 januari 2006 - nieuwsbericht
De Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) onderzoekt groenten en fruit op
residuen van bestrijdingsmiddelen ter controle van de wet en ter
bescherming van de volksgezondheid. Net als de afgelopen jaren heeft
de VWA de afgelopen maanden extra aandacht gegeven aan druiven. De
afgelopen jaren zijn veel overschrijdingen van maximum residulimieten
(MRLs) gevonden. Dit heeft geleid tot acties van het bedrijfsleven om
dit probleem aan te pakken.
De resultaten van het onderzoek van residuen van bestrijdingsmiddelen
op druiven van de maanden september tot en met november 2005 zijn
vergeleken met die van de overeenkomstige maanden van de jaren 2002
tot en met 2004 (tabel).
De duidelijke afname van het aantal overschrijdingen in 2004 heeft
zich in 2005 niet voortgezet. Veel overschrijdingen blijven voorkomen
door het niet voldoende rekening houden met de normen in de landen
waar producten heen worden verhandeld (nl. naar Nederland). Dit geldt
met name voor druiven uit Italië en Turkije. Uit Griekenland komen
nauwelijks overschrijdingen, terwijl in het verleden juist Griekse
druiven niet voldeden. Het valt op dat elk jaar andere middelen voor
overschrijdingen zorgen. De gevonden bestrijdingsmiddelen zijn voor
een groot deel schimmelwerende middelen. Deze zijn voor mensen en
dieren in de lage aangetroffen concentraties niet giftig.
Bestrijdingsmiddelen van het type organofosfaat kunnen echter wel een
gezondheidsrisico vormen. Dat is afhankelijk van de concentratie. Van
de 2100 gevonden bestrijdingsmiddelresiduen behoort 10 % tot de groep
van organofosfaten. Deze worden meestal als insecticiden gebruikt. In
2004 en 2005 is niet één overschrijding meer voor deze stoffen
gevonden.
Onderzochte monsters met gevonden bestrijdingsmiddel en
organofosforesters
Jaar Monsters Zonder B.M. residu maatregel % maatregel aantal OP OP >
norm
2002
141
10
71
50,4
81
12
2003
98
5
28
28,6
69
5
2004
73
3
5
6,8
50
0
2005
51
0
4
7,8
40
0
Maatregel: Schriftelijke Waarschuwing of Bestuurlijke boete
B.M.: bestrijdingsmiddelen
% MTR: percentage van de monsters met maatregel
OP: bestrijdingsmiddel van het type organofosfaat
Overschrijdingen van residulimieten
Het voorkomen van residuen van bestrijdingmiddelen hoeft niet te
betekenen dat er gevaar voor de gezondheid is, zelfs bij
overschrijdingen van de residulimiet (MRL).
Dat geldt ook voor residuen van in Nederland niet toegelaten
bestrijdingsmiddelen. In veel gevallen mag het middel namelijk wel
gebruikt worden in het land van herkomst. Omdat dit bestrijdingsmiddel
niet in Nederland op veiligheid getoetst is, geldt uit voorzorg dat
residuen van deze middelen niet aangetroffen mogen worden. De
producenten van deze bestrijdingsmiddelen kunnen in zo'n geval een
importtolerantie aanvragen bij het College voor de Toelating van
Bestrijdingsmiddelen (CTB). De afgelopen jaren is dat gebeurd voor een
aantal middelen die veel gebruikt worden in de teelt van druiven.
Daardoor is het aantal overschrijdingen fors afgenomen. Ook bestaat er
een procedure die landen kunnen gebruiken voor het opheffen van
handelsproblemen. Daarvan is echter nog weinig gebruik gemaakt.
Maximale residu limiet
De maximale residu limiet (MRL) komt tot stand op basis van twee
overwegingen: bescherming volksgezondheid en goed landbouwkundig
gebruik. Dit betekent dat vele MRLs op een lager niveau liggen dan
toxicologisch nog aanvaardbaar zou zijn. Uit berekeningen van de VWA
blijkt ook dat indien er sprake is van een overtreding van een MRL, de
acceptabele inname op één dag (ARfD) niet vaak wordt overschreden.
De afgelopen jaren zijn veel overschrijdingen van MRLs gevonden. Dit
heeft geleid tot acties van het bedrijfsleven om dit probleem aan te
pakken. Een belangrijke bijdrage daaraan is het vaststellen van
zogenaamde import-MRLs (die door het bedrijfsleven kunnen worden
aangevraagd voor middelen die in Nederland niet worden toegepast) voor
een aantal veel gebruikte middelen.
Ook is recent wettelijk geregeld dat residuen van middelen die volgens
moderne inzichten in andere EU-landen zijn toegelaten ook in Nederland
worden geaccepteerd.
Meer informatie:
* dossier bestrijdingsmiddelen
Voedsel en Waren Autoriteit