Algemene Vereniging Van Beroepsjournalisten in België
Nieuwsoverzicht
Thema's in de werkgroep zelfstandigen
Zelfstandige journalisten van zowel de
schrijvende als de audiovisuele media beschikken over een elektronisch
platform, waar ze gedachten kunnen uitwisselen:
zelfstandigenvvj@yahoogroups.com. Aan de vooravond van de jaarlijkse
algemene vergadering van de VVJ/AVBB (18 februari) wordt hieronder een
overzicht gegeven van de themas die in de werkgroep zelfstandigen aan
bod zijn gekomen.
1.Verzekering beroepsaansprakelijkheid
Sinds een tweetal jaren biedt de VVJ geen goedkope verzekering voor
beroepsaansprakelijkheid meer aan voor haar leden. Vroeger was dat het
wel geval, maar de verzekeraar heeft de verzekering opgezegd wegens
niet rendabel. De VVJ is sinds enige tijd aan het onderhandelen met
een andere verzekeraar en het ziet er naar uit dat nog dit voorjaar
een polis kan worden aangeboden tegen een competitieve prijs.
Het probleem is evenwel dat bijna alleen de zelfstandigen interesse
tonen voor een dergelijke aansprakelijkheidsverzekering.
Loontrekkenden voelen zich gedekt via hun werkgever.
Wij, van de werkgroep zelfstandigen, zouden het liefst zien dat de VVJ
de verzekering verplicht maakt voor elk lid en een deel van de premie
zelf betaalt. Loontrekkenden zijn hier echter niet mee eens, omdat ze
de noodzaak niet inzien. Daarom zou een enquête moeten worden gedaan
onder de zelfstandigen, om te peilen naar de interesse voor een
beroepsaansprakelijkheidsverzekering, en tegen welke prijs.
2.Onderhandelingen met de Vlaamse Dagbladuitgevers (VDU) over een
standaard-aannemeningsovereenkomst voor zelfstandigen
Een kleine historiek:
- debat van 6 mei 2004 in de Residence Palace in Brussel:
VDU-voorzitter en uitgever van De Tijd Hans Maertens engageert zich om
met zijn collega s over de problemen van de freelancers te gaan
praten;
- 10 juni 2004: een eerste bijeenkomst met Pol Deltour (nationaal
secretaris VVJ), Hans Maertens, Alex Fordijn (VDU) en Luc
Vanheerentals (VVJ-Zelfstandigen). Wij stellen een concept van
standaardaannemingsovereenkomst voor en de uitgevers beloven om zich
erover te beraden;
- 15 november 2004: de VDU reageert positief. Onderzocht zal worden
hoe tot een standaard-aannemingsovereenkomst voor de kwalitatieve
aspecten kan worden gekomen. Elementen als tarifering en
prijzenpolitiek moeten op bedrijfsniveau worden besproken. Ook de
auteursrechten wil men buiten de overeenkomst houden;
- Bij de zelfstandigen in de e-groep is er nog weinig animo om verder
te praten, omdat de uitgevers niet wilenl praten over betalingen. De
raad van bestuur van de VVJ besluit toch een nieuw gesprek aan te
vragen;
- februari 2005: nieuw gesprek met Maertens en Fordijn. Nog steeds
geen bereidheid om concrete tarieven en auteursrechten op te nemen in
de aannemingsovereenkomst. Wat de tarieven betreft, wil men wel een
aantal "aanbevelingen doen. Over tal van andere punten zoals
opzeggingsvergoeding, klachtenprocedure, geen wijzigingen aan teksten
zonder toestemming van de auteur en andere voor ons gevoelige punten
is er wel toenadering;
- deze vergadering leidt tot een nieuwe tekst waarover de uitgevers
zich willen beraden. Tot nog toe wachten we, ondanks aanmaningen in De
Journalist, nog altijd op antwoord.
3. Financiële thema's
a) De werkgroep blijft vragen dat uitgevers voor zelfstandigen een
identieke inspanning doen op het vlak van pensioenen als ze leveren
voor het aanvullend pensioen voor loontrekkenden;
b) Zelfstandigen willen ook de voordelen die Belgacom nu aan
loontrekkenden aanbiedt.
4. Erkenningscommissie
Eind dit jaar moeten alle journalisten die erkend zijn als
beroepsjournalist opnieuw een erkenningsaanvraag indienen. We vragen
dat geen enkel onderscheid wordt gemaakt in de behandeling tussen
zelfstandigen en loontrekkenden. Als zelfstandigen volledig worden
gecontroleerd op alle inkomsten, dan moet dat ook gebeuren met de
loontrekkenden. Dat veronderstelt dus bij hen een inzage in de
belastingsaangifte.
Een erkenning als journalist kan wettelijk gezien niet als de
betrokkene ook commerciële activiteiten uitoefent. We vragen dat de
commissie dat principe soepel toepast en enkel rekening houdt met die
commerciële activiteiten die de journalistieke onafhankelijkheid in
het gedrang brengen.
We willen ook dat de erkenningsaanvraag deze keer niet gepaard gaat
met een immense paperasserij en dat het aan zelfstandigen zelf wordt
overgelaten hoe zij het overtuigende bewijs leveren dat ze journalist
in hoofdberoep zijn en geen commerciële activiteiten uitoefenen.
Eind vorig jaar is er een vergadering geweest van de VVJ met de
erkenningscommissie over die problemen. Er was vanuit de commissie
toenadering wat "paperrasserij" betreft. Wij zullen oordelen wanneer
de commissie eind dit jaar bekendmaakt wat er nodig is om de erkenning
te bekomen!
5. Dienstverlening
Sinds september heeft de VVJ een deeltijdse adviseur voor de
freelancers in dienst. Ivan Declercq heeft ondertussen een enquête
gehouden onder de zelfstandigen, hij bemiddelt in enkele conflicten
tussen freelancers en hun opdrachtgevers, zal het vademecum voor
zelfstandige journalisten updaten, levert geregeld individuele
adviezen en beantwoordt vragen van allerlei aard van (aspirant)leden
van de VVJ.
6. Ons manifest
Enkele jaren terug hebben ruim 150 freelancers een manifest
ondertekend in verband met de situatie van de zelfstandigen. De
voornaamste eisen:
- een uurloon van minimaal 30 euro voor beginnende journalisten en 50
euro voor wie aan het einde van de loopbaan is (na 40 jaar);
- voor elk hergebruik van het journalistieke product 50 procent van de
oorspronkelijke vergoeding;
- betaling binnen de maand na publicatie;
- wanneer een prestatie - in opdracht geleverd - niet of slechts
gedeeltelijk gebruikt wordt, heeft de zelfstandige recht op de
vergoeding zoals afgesproken;
- in het kader van de CAO-besprekingen moet er ook aandacht zijn voor
de situatie van de zelfstandigen;
- freelancers hebben recht op het behoud van hun bijdrage.
Inhoudelijke wijzigingen zonder toestemming van de auteur kunnen
slechts in situaties van extreme tijdsnood;
- er moet een ombudsdienst worden opgericht voor zelfstandige
journalisten, die bemiddelt bij conflicten;
- wie geregeld opdrachten vervult voor een opdrachtgever heeft recht
op een redelijke opzegtermijn als die laatste de samenwerking wil
verbreken;
- zelfstandigen die werken voor een opdrachtgever moeten de kans
krijgen minstens één keer per jaar samen te vergaderen. (foto: Vincent
Kalut, Photo News)
Luc Vanheerentals