Erasmus MC
12-01-2006: Sterfte op wachtlijst voor
levertransplantatie te voorkomen?
Moet de ziekste patiënt op de wachtlijst voor levertransplantatie
altijd bovenaan geplaatst worden of zijn er andere criteria denkbaar?
Dit is een van de onderwerpen uit het proefschrift "Heterotopic and
orthotopic liver transplantation in man" waarop S. de Rave deze week
promoveerde aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam.
Het huidige systeem voor de verdeling van donorlevers stelt dat de
ziekste patiënt het eerst aan de beurt is, maar kent slechts twee
categorieën van ziekte-ernst. Omdat bijna altijd twee of meer
patiënten met dezelfde urgentie bovenaan de wachtlijst staan, wordt in
de praktijk de volgorde op de wachtlijst door de wachttijd bepaald.
Een nadeel van dit systeem is dat mensen gedurende de wachttijd
overlijden omdat onvoldoende rekening wordt gehouden met de ernst van
hun ziekte.
De Rave onderzoekt of een meer nauwkeurige indeling te maken is voor
ziekte-ernst. Hij baseert zich op het Amerikaanse systeem.
Op grond van bloeduitslagen worden punten toegekend. Het totaal aan
punten bepaalt hoe ziek een patiënt is en daarmee welke plaats deze
krijgt toegekend op de wachtlijst. Mocht iemand gedurende de wachttijd
ineens nog zieker worden, dan krijgt hij of zij een hoger aantal
punten en kan transplantatie met meer voorrang plaatsvinden. Zo kan de
sterfte op de wachtlijst verminderd worden. Overigens geldt deze
indeling niet voor patiënten met acuut leverfalen, die altijd
voorgaan.
De Rave kijkt in zijn onderzoek behalve naar het principe van
ziekte-ernst ook naar andere factoren en vertaalt deze in een
nuttigheids- en eerlijkheidsprincipe. Bij het nuttigheidsprincipe
wordt gestreefd naar het meest gunstige resultaat van
levertransplantaties voor de samenleving als geheel. Bij het
eerlijkheidsprincipe is het doel een gelijke verdeling van de
ziektelast, die bepaald wordt door ernst en duur van de ziekte. De
Rave concludeert dat de oplossing voor de wachtlijstproblematiek
gezocht moet worden in een combinatie van deze drie uitgangspunten.