Universiteit Utrecht

Persbericht van de Universiteit Utrecht

Faculteit Diergeneeskunde

4 januari 2006

Mogelijk ook preventief effect op allergie en astma

'Bacterieteam' effectief tegen bloedvergiftiging

Wanneer ratten met een ontstoken alvleesklier een combinatie krijgen van zes, speciaal hiervoor geselecteerde melkzuurbacteriën, hebben ze minder kans op een bloedvergiftiging, en zijn ze ook minder ziek. Volgens ir. Harro Timmerman kunnen melkzuurbacteriën bij patiënten met acute alvleesklierontsteking zo ook bloedvergiftiging voorkomen. De promovendus heeft daarnaast de effectiviteit van deze zogeheten multispecies probiotica aangetoond in kalveren en kuikens. En een ander probioticum wordt nu gebruikt in een klinisch onderzoek naar de preventie van allergie en astma. Timmerman promoveert op 12 januari bij de faculteit Diergeneeskunde.

Bij een acute alvleesklierontsteking treedt gemakkelijk bloedvergiftiging op, omdat bij deze patiënten de darmflora en darmbarrière verstoord zijn. Dat maakt dat potentieel schadelijke darmbacteriën kunnen gaan woekeren, en in het bloed kunnen belanden. Reden voor Utrechtse onderzoekers om te zoeken naar 'nuttige' darmbacteriën die de verstoorde darmflora zouden kunnen herstellen.

Samenstelling 'bacterieteam'
Timmerman bracht 69 melkzuurbacteriesoorten in een kunstmatig maagdarmkanaal model, waarin de omstandigheden leken op de maag en darmen. De veertien bacteriesoorten die dit gesimuleerde maagdarm kanaal het best overleefden, onderwierp hij aan allerlei andere testen. Zo kwam de promovendus tot zes bacteriesoorten, die hij mengde tot een ziektespecifiek probioticum. Vervolgens testte hij dit probioticum bij ratten met een ontstoken alvleesklier. 21 ratten kregen een placebo, 17 ratten kregen het probioticum. Behandeling met het probioticum resulteerde in een 100-voudige reductie van bacteriële overgroei in de twaalfvingerige darm, en in verminderde lek van darmbacteriën naar het bloed. Met als gevolg dat deze ratten beter scoorden op algemene gezondheid en mortaliteit. Moleculair microbiologisch onderzoek leerde dat het nieuwe probioticum een nog onbekende, waarschijnlijk nuttige darmbacterie stimuleert. Mogelijk verklaart dit de beschermende werking ervan.

Combinatie
Volgens Timmerman werkt een combinatie van bacteriesoorten beter dan probiotica met slechts één bacteriesoort. Meerdere soorten kunnen immers elkaars werking en groei versterken. De promovendus toonde de effectiviteit van de zogeheten multispecies probiotica ook aan in kalveren en kuikens. Ook in deze dieren bleken de combinaties die hij ontworp, van respectievelijk zes kalfspecifieke en zes kippenspecifieke darmbacteriën, de gezondheid te bevorderen. Tegen astma en allergie werd een vierde probioticum ontworpen, bestaande uit drie melkzuurbacteriën. Dit probioticum wordt nu gebruikt in een klinisch onderzoek (de PANDA studie, www.pandastudie.nl) naar het effect van probiotica op de preventie van allergie en astma.

Meer informatie
12 januari 2006, 14:30 uur, Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht. Promotie Harro Timmerman, Diergeneeskunde
Proefschrift: Multispecies Probiotics - Composition and Functionality Promotores: Prof.dr.ir. A.C. Beynen, prof.dr.ir. F.M. Rombouts en prof.dr. L.M.A. Akkermans Copromotor: Dr.ir. G.T. Rijkers

Voorlichter Roy Meijer (030) 253 3705/9300, r.e.t.meijer@uu.nl