IP/05/1673
Brussel, 21 december 2005
Nieuwe afvalstrategie: Europa als recyclingmaatschappij
De Europese Commissie heeft vandaag een nieuwe strategie inzake
afvalpreventie en afvalrecycling voorgesteld. Met deze
langetermijnstrategie wordt getracht van Europa een
recyclingmaatschappij te maken, die afval tracht te voorkomen en afval
als hulpbron gebruikt. Uitgangspunt daarbij vormt de kennis die
voortkomt uit de thematische strategie inzake hulpbronnen, die
eveneens vandaag is vastgesteld. Als eerste stap stelt de Commissie
voor de kaderrichtlijn afval uit 1975 te herzien om recyclingnormen
vast te stellen en er voor de lidstaten de verplichting tot het
ontwikkelen van nationale afvalpreventieprogramma's in op te nemen.
Bij de herziening zal ook wetgeving worden samengevoegd, gestroomlijnd
en verhelderd om bij te dragen tot betere regelgeving. De strategieën
inzake afval en hulpbronnen zijn twee van de zeven `thematische'
strategieën die zijn voorgeschreven in het zesde Milieuactieprogramma
(2002-2012).
Milieucommissaris Stavros Dimas verklaarde: "Het afvalvolume is
buitenproportioneel toegenomen, zelfs sneller dan de economische
groei. De productie, verwijdering en recycling van afval is voor ons
allen van belang: voor personen, ondernemingen en overheidsinstanties.
Het moment is daar om onze aanpak te moderniseren en meer en betere
recycling te bevorderen. Dat is precies, wat onze strategie
realiseert."
Meer afval dan ooit
De milieuwetgeving van de EU heeft bijgedragen tot een verbetering van
de manier waarop wij met afval omgaan en specifieke afvalstromen
recyclen, zoals stedelijk afval, verpakkingen, auto's en elektrische
en elektronische apparatuur. Afvalbeheer heeft het imago van vieze,
vervuilende sector ver achter zich gelaten. Er bestaan strenge normen
voor het storten van afval en voor vuilverbrandingsovens. De industrie
probeert nu afval te gebruiken, in plaats van het te dumpen.
Naar schatting komt er in de EU echter per jaar meer dan 1,3 miljard
ton afval vrij, en neemt deze hoeveelheid toe naar rato van de
economische groei. Tussen 1995 en 2003 bijvoorbeeld zijn zowel het BBP
als het stedelijk afval met 19% toegenomen. Één gevolg van deze groei
is dat het storten van afval - voor het milieu de meest problematische
manier om zich van afval te ontdoen - ondanks een sterkte toename van
recycling slechts langzaam afneemt.
Afvalbeleid moet leiden tot een verbetering van de manier waarop wij
hulpbronnen gebruiken
Waar het nu om gaat, is het afvalbeleid van de EU te moderniseren en
te verruimen in het licht van nieuwe kennis. Ondernemingen en bevoegde
autoriteiten moeten een levenscyclusbenadering hanteren die zich niet
beperkt tot door afval veroorzaakte verontreiniging. Er moet ook
rekening worden gehouden met de wijze waarop het afvalbeleid negatieve
milieueffecten, die verband houden met het gebruik van hulpbronnen, zo
efficiënt mogelijk kan tegengaan door het voorkomen, recyclen en
terugwinnen van afval.
Om deze doelstelling te bereiken moet de afvalwetgeving van de EU een
geschikt regelgevingsklimaat scheppen zodat recyclingactiviteiten zich
kunnen ontwikkelen.
In de strategie voorgestelde maatregelen
De strategie vormt een pakket. Ze omvat een voorstel tot wetgeving om
de kaderrichtlijn afval uit 1975 te moderniseren.
De belangrijkste aspecten van de voorgestelde herziening van de
kaderrichtlijn afval zijn:
* concentratie van het afvalbeleid op het verbeteren van de manier
waarop we hulpbronnen gebruiken;
* verplichte nationale afvalpreventieprogramma's waarin rekening
wordt gehouden met de verschillende omstandigheden op nationaal,
regionaal en lokaal niveau, die drie jaar na de inwerkingtreding
van de richtlijn moeten worden afgerond;
* verbetering van de recyclingmarkt door het vaststellen van
milieunormen waarin wordt gespecificeerd onder welke
omstandigheden bepaalde vormen van gerecycleerd afval niet meer
als afval worden beschouwd;
* vereenvoudiging van de afvalwetgeving door definities toe te
lichten, bepalingen te stroomlijnen en de richtlijnen betreffende
gevaarlijke afvalstoffen (91/689/EEG) en inzake de verwijdering
van afgewerkte olie (75/439/EEG) samen te voegen, waarbij de
laatste meer gericht was op het inzamelen van afval dan op het
hergebruik ervan, hetgeen uit ecologisch oogpunt niet langer kan
worden gerechtvaardigd.
Verdere maatregelen om recycling te bevorderen en een beter
regelgevingsklimaat voor recyclingactiviteiten te scheppen, zijn voor
de komende vijf jaar geprogrammeerd. Aan de strategie is een
effectbeoordeling toegevoegd.
Thematische strategieën
De andere vijf thematische strategieën die de Commissie in het kader
van het zesde Milieuactieprogramma van de EU ontwikkelt, hebben
betrekking op luchtverontreiniging (gepresenteerd op 21 september
2005) en het maritieme milieu (20 oktober 2005), evenals de bodem,
pesticiden en stedelijk milieu, die later volgen.
Thematische strategieën zijn een moderne manier van besluitvorming. Ze
zijn gebaseerd op uitgebreid onderzoek en op overleg met
belanghebbenden, pakken de kwestie op een algemene manier aan, waarbij
rekening wordt gehouden met verbanden met andere problemen en
beleidsterreinen, en bevorderen betere regelgeving.
Voor nadere bijzonderheden over deze strategie zie MEMO/05/496
De complete strategie is te raadplegen op:
http://europa.eu.int/comm/environment/waste/strategy.htm
Videomateriaal over de strategieën inzake hulpbronnen en afval is voor
televisieomroepen en -zenders gratis beschikbaar op:
http://www.tvlink.org
European Union