Erasmus MC


30-11-2005: Intensieve screening borstkanker is effectief

Rotterdam, 30 november 2005 - Intensief screenen op borstkanker bij vrouwen bij wie deze ziekte vaak in de familie voorkomt of vrouwen met een bewezen genetische aanleg, leidt bij deze groep naar verwachting tot 40% minder sterfgevallen. Bij vrouwen uit de allerhoogste risicocategorie neemt daarmee de sterfte aan borstkanker naar schatting zelfs met 50% af. Voor die groep is screenen met MRI bovendien een kosteneffectieve aanpak. Dit concludeert Rian Rijnsburger, van het Erasmus MC, in haar proefschrift waarop zij op 1 december hoopt te promoveren.

Jaarlijks krijgen 11.000 vrouwen in Nederland borstkanker. Vermoedelijk gaat het in 5 tot 10% van die gevallen om vrouwen bij wie borstkanker vaak in de familie voorkomt of vrouwen met een bewezen genetische aanleg. Om de kans op het krijgen van borstkanker te verminderen, kunnen vrouwen uit deze risicogroepen preventief hun borsten en/of eierstokken laten verwijderen of een preventieve behandeling met hormonen krijgen. Nu blijkt ook vroegtijdige ontdekking van borstkanker door intensieve screening een effectief risicoverlagend alternatief.

Intensief screenen betekent een halfjaarlijks palpatieonderzoek (met de hand controleren van de borsten op afwijkingen) door de arts en jaarlijks een mammografie en een MRI-scan. In haar proefschrift 'Effecten en kosten van borstkankerscreening bij vrouwen met een familiaire of genetische predispositie' maakt Rijnsburger onderscheid in vier risicogroepen: gemiddeld risico (8-10% kans op borstkanker), matig risico (15-30% kans), hoog risico (30-50% kans) en de allerhoogste risicocategorie (50-85% kans), dat zijn vrouwen met een verandering in het zogenoemde BRCA1 of BRCA2 gen. Rijnsburger spitste haar onderzoek toe op de laatste drie risicogroepen. De eerstgenoemde risicogroep zijn vrouwen die in aanmerking komen voor het algemene bevolkingsonderzoek naar borstkanker.

Rijnsburger onderzocht ook of intensief screenen met MRI een kosteneffectieve strategie is. Dit geldt wel voor de allerhoogste risicogroep, waarbij de screening 4.300 per gewonnen levensjaar kost. Dit is minstens zo kosteneffectief als het algemene bevolkingsonderzoek naar borstkanker. Voor de groep met een matig risico op borstkanker is screening met MRI minder kosteneffectief. In die groep moet 10.000 tot 16.000 worden geinvesteerd om 1 levensjaar te winnen. Om de kosteneffectiviteit te kunnen berekenen voor de groep vrouwen met een hoog risico is een langere studieduur nodig en koppeling aan andere studies. Rijnsburger verwacht over een jaar of drie met die resultaten te kunnen komen. De studie is gefinancierd door het College voor Zorgverzekeringen en uitgevoerd in samenwerking met de beide kankercentra en vier academische ziekenhuizen.