138 - Steun leidinggevende leidt niet tot korter ziekteverzuim
Datum: 8 november 2005
Werknemers die veel steun van hun leidinggevenden ervaren, hervatten minder
snel hun werk. Steun van rechtstreekse collega's zorgt wel voor een snellere
terugkeer. Dit concludeert Maaike Post van het Universitair Medisch Centrum
Groningen in haar proefschrift over werkhervatting door werknemers die onder
de Wet verbetering poortwachter vallen. Zij promoveert op 23 november 2005
op haar onderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen.
In april 2002 is de Wet verbetering poortwachter geïntroduceerd. De
belangrijkste doelen van de wet zijn het stimuleren van reïntegratie
in het eerste ziektejaar en het versterken van de verantwoordelijkheid
van zowel werkgever als werknemer. In de wet staan termijnen
aangegeven waarbinnen een probleemanalyse van het verzuim en een plan
van aanpak voor de reïntegratie moeten zijn gemaakt. Ook dienen
arbodienst, werkgever en werknemer het reïntegratieproces te bewaken.
Post onderzocht de werkhervatting door werknemers die onder de Wet
verbetering poortwachter vallen. Voor haar onderzoek volgde zij bijna
duizend werknemers tot tien maanden na hun ziektemelding.
Bepalende factoren voor werkhervatting
Post concludeert dat zowel factoren die met het werk te maken hebben
als het type klacht van een werknemer, bepalen wanneer een langdurig
zieke werknemer zijn werk weer hervat. De werkgerelateerde factoren
zijn de sector waar de betrokkene werkt, de steun van zijn
leidinggevende en de steun van zijn collega's. Het type klacht is te
onderscheiden in klachten aan het houding- en bewegingsapparaat,
andere fysieke klachten als hart- en vaatziekten en psychische
klachten. Werknemers met klachten aan houding- en bewegingsapparaat
gaan relatief het snelste weer aan het werk. Zij die psychische
klachten hebben, hebben de meeste tijd nodig voor hervatting van hun
werk.
Sector en steun bepalen moment van terugkeer
Werknemers uit de sector onderwijs hervatten hun werk het minst snel.
Dit kan komen doordat in het onderwijs minder alternatieve taken
beschikbaar zijn. De steun van de leidinggevende blijkt een omgekeerd
effect te hebben: hoe minder steun, des te sneller de werknemer het
werk weer hervat. Een mogelijke verklaring hiervoor is een combinatie
van de economische neergang en een mogelijk slechte verhouding met de
leidinggevende. Steun van collega's beïnvloedt werkhervatting in
positieve zin. Als zij de werknemer meer steunen, hervat deze eerder
het werk.
Reïntegratieproces
Reïntegratie kan plaatsvinden via een vooropgesteld tijdschema, dan
wel op basis van het verloop van klachten. Uit het onderzoek blijkt
dat deze laatste vorm het meest wordt toegepast. Dit ondanks dat al
eerder is aangetoond dat het tijdschema er juist voor zorgt dat
werknemers sneller weer aan het werk gaan. Verder blijkt uit het
onderzoek dat de termijnen die in de Wet verbetering poortwachter
zijn opgenomen voor de verschillende acties in het reïntegratieproces,
in veel gevallen niet worden gehaald. Post ontdekte dat deze meestal
wel worden gehaald bij werknemers die snel reïntegreren.
Oordeel over arbodiensten
Post onderzocht eveneens het oordeel van de werknemer over de inzet
van de arbodienst tijdens het reïntegratieproces. Dit oordeel blijkt
te zijn gebaseerd op verschillende aspecten van arbodienstverlening,
waaronder de advisering, de professionaliteit van de bedrijfsarts en
de opzet van het spreekuurbezoek.
Curriculum Vitae:
Maaike Post (Almelo, 1973) studeerde Gezondheidwetenschappen in
Maastricht. Zij deed haar promotieonderzoek bij het Noordelijk Centrum
voor Gezondheidsvraagstukken. Zij promoveert tot doctor in de Medische
Wetenschappen bij prof. dr. J.W. Groothoff. De titel van haar
proefschrift is: 'Return to work in the first year of sickness
absence: an evaluation of the Gatekeeper Improvement Act'. Haar
onderzoek is mede mogelijk gemaakt door financiële ondersteuning van
Arbo Unie Nederland. Momenteel werkt zij als adviseur reïntegratie bij
het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties te Den
Haag.
Noot voor de pers
Meer informatie: via Joost Wessels, bureau Voorlichting UMCG, tel
(050) 361 4464, e-mail: j.r.l.wessels@bvl.umcg.nl
Rijksuniversiteit Groningen