Gemeente Sneek
Gemeente Sneek organiseert symposium Toekomst voor de wederopbouw
Op donderdag 17 november 2005 vindt in de Ichthuskerk in Sneek het
symposium Toekomst voor de wederopbouw plaats.
* Programma
* Toelichting
* Over de locatie, trots middelpunt van een wederopbouwwijk
De gemeente Sneek organiseert dit symposium om daarmee een bijdrage te
leveren aan de discussie over de toekomst van het naoorlogse erfgoed
in Fryslân. De gemeente wil verschillende betrokken partijen in
Fryslân met elkaar in gesprek laten komen. Het gaat daarbij om
erfgoedinstellingen, architecten, stedenbouwkundigen,
woningcorporaties, bestuurders, ambtenaren en raadsleden van gemeenten
en provincies.
Programma
13.30 uur: Ontvangst.
14.00 uur: Opening door Anita Andriessen.
Anita Andriessen is sinds 2002 gedeputeerde van de Provincie Fryslân
(PvdA).
Anite Andriessen heeft onder andere Ruimtelijke Ordening en
Volkshuisvesting en Stads- en Dorpsvernieuwing in haar portefeuille.
Lezingen:
Anita Blom. De discussie over het behoud van de Wederopbouw.
Anita Blom is projectcoördinator van het projectteam Wederopbouw van
de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Dit projectteam werkt sinds
2001 aan een overzicht van de stedenbouw en architectuur van de
Wederopbouw. Van hieruit worden een aanwijzingsbeleid ontwikkeld.
Anke Colijn. De relatie tussen gedrag en fysieke omgeving - de
betekenis voor het beleid t.a.v. wederopbouwwijken.
Anke Colijn is mededirecteur van onderzoeks- en ontwerpbureau Feekes
en Colijn in Utrecht. Dit bureau neemt bij haar projecten de dialoog
met de mensen en de locatie als inspiratiebron. Identificatie is
hierbij het kernwoord.
Marcel Tankink. Van wederopbouw naar de wederafbraak.
Marcel Tankink is directeur van KAW architecten, gevestigd in
Groningen, Rotterdam en Nijmegen. Dit bureau heeft verschillende
naoorlogse wijken in o.a. Fryslân aangepakt. Met behulp vaneen slimme
aanpak wil KAW de kwaliteiten van het bestaande benutten.
Forum onder leiding van
Frans Tolsma, architect met als specialisme hergebruik van gebouwen.
Frans Tolsma is momenteel chef bouwtoezicht bij de gemeente Sneek,
waar hij zich sinds 15 jaar inzet voor de monumentenzorg.
Bij het forum schuiven aan
Peter Karstkarel, cultuurhistoricus met specialisatie in de
architectuurgeschiedenis.
Peter Karstkarel publiceert in kranten, tijdschriften en boeken over
zijn vakgebied, in het bijzonder over onderwerpen in Friesland. Verder
is hij (mede)organisator van culturele gebeurtenissen.
Jaap Boekholt, werkzaam bij De Friese Greiden Groep in Bolsward.
Jaap Boekholt is daar betrokken geweest bij diverse herstructureringen
van naoorlogse wijken, waaronder Wijk Zuid in Bolsward en de Oude
Nieuwbuurt in Makkum.
Hans van den Broek, wethouder bij de gemeente Sneek (PvdA).
Hans van den Broek heeft onder andere volkshuisvesting, stads- en
dorpsvernieuwing, cultuur en monumentenzorg in zijn portefeuille.
Toelichting
In de naoorlogse jaren kwam in Nederland een enorme bouwactiviteit op
gang. Rondom veel steden en dorpen verrezen in hoog tempo nieuwe
woonwijken om de woningnood - volksvijand nummer één - te bestrijden.
Tegelijk werden grote aantallen scholen, kerken, fabrieken en
bejaardenhuizen gebouwd. In Fryslân was de wederopbouw misschien
minder groot in cijfers, maar daarom niet minder ingrijpend. Velen
kunnen zich nog levendig het eerste flatgebouw en de eerste
duplexwoning in hun dorp of stad herinneren.
Gemeenschappelijk verleden
De wederopbouw, die kort geleden nog midden in onze werkelijkheid
stond, begint nu deel te worden van ons verleden. Daarmee dringt de
vraag zich op, in hoeverre wij dit gemeenschappelijke verleden willen
behouden. Veel van de bouwproductie uit de wederopbouwperiode is
immers verouderd. Slecht onderhoud en sociale problemen zorgen voor
een negatief imago van naoorlogse woonwijken. De gebouwen voldoen niet
meer aan de moderne eisen, en ook de kwaliteit van de openbare ruimte
is gaandeweg afgenomen.
Aan de andere kant bezit de naoorlogse architectuur een bijzondere
waarde. De gebouwen uit deze periode kenmerken zich door een eigen
stijl, materiaalgebruik en ruimtelijke ordening die in veel opzichten
een doorbraak betekende. Ondoordacht slopen zou de vernietiging van
een tijdperk betekenen.
Slopen of sparen?
Op dit snijvlak tussen slopen en sparen ontspint zich sinds een aantal
jaren een levendige discussie tussen ontwerpers, bestuurders,
ontwikkelaars en monumentenzorgers. Tentoonstellingen en studiedagen
worden her en der in het land georganiseerd en boeken verschijnen over
de betekenis van de jaren vijftig. Hierbij blijken nostalgie en
vooruitgangsdrang telkens weer om voorrang te strijden. Ook Fryslân
ontkomt niet aan het dilemma tussen slopen en sparen. Afbraak en
herstructurering bedreigen immers ook hier het naoorlogse erfgoed.
Over de locatie
Het symposium wordt gehouden in de Ichthuskerk aan Jan van
Nassaustraat 49.
De Ichthuskerk is een in 1960 door de Leeuwarder architect ir. J.J.M.
Vegter ontworpen kerkgebouw, midden in de wederopbouwwijk
Sperkhem-Tuindorp.
De Ichthuskerk werd vlak na de voltooing door een landelijke stichting
geprezen als 'een in menig opzicht bijzonder fraai en voornaam
kerkgebouw'.
Men was er in die tijd, vlak voor de ontkerkelijking van de jaren
zestig, van overtuigddat de kerk een belangrijke rol ging spelen als
bindmiddel in nieuwe woonwijken. De architectuur van deze kerkgebouwen
moest daar dan ook op aansluiten.
De naoorlogse woningen in deze wijk hebben recent plaats gemaakt voor
nieuwbouw, maar de kerk vormt nog steeds het trotse middelpunt van
deze buurt.
Foto © Annelies Vreeken, gemeente Sneek
© copyright 2005 Gemeente Sneek - Laatste wijziging: 13-10-2005