Gemeente Wormerland


Project Wormer- en Jisperwater definitief van start

03 november 2005
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, provincie Noord-Holland, gemeente Wormerland en Vereniging Natuurmonumenten werken samen aan een betere waterkwaliteit in het Wormer- en Jisperwater. Om de samenwerking te bekrachtigen, is op vrijdag 28 oktober een samenwerkingsovereenkomst getekend. In week 46 zal de eerste bagger worden verwijderd. Begonnen wordt in het gebied ten zuiden van de Dorpsstraat in Jisp.

De inwoners van Wormer en Jisp krijgen een dezer dagen een brochure in de bus, waarin veel informatie wordt gegeven over het project Wormer- en Jisperwater. Daarnaast zullen de bewoners van de Dorpsstraat in Jisp afzonderlijk worden geïnformeerd over de baggerwerkzaamheden omdat die ook worden uitgevoerd in de wegsloot en dus enig ongemak met zich mee kunnen brengen. Voor meer informatie over het project Wormer- en Jisperwater, zie de projectpagina op deze site.

Het project Wormer- en Jisperwater
De waterkwaliteit in het Wormer en Jisperveld is al jaren niet naar wens. Het watersysteem heeft in de loop van de jaren veel bagger geproduceerd en er is sprake van algenbloei. Om het tij te keren, is het project 'Wormer- en Jisperwater' gestart. In het project werken Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, provincie Noord-Holland, Gemeente Wormerland en Vereniging Natuurmonumenten samen om de waterkwaliteit in het Wormer- en Jisperveld te verbeteren. Het waterbeheer - en daarmee de waterkwaliteit - wordt beter afgestemd op de natuurdoelen. Uiteraard wordt daarbij ook rekening gehouden met de landschappelijke waarden en de andere gebruiksfuncties in het gebied, zoals landbouw, wonen, werken en recreatie. Een uniek gebied
Het Wormer- en Jisperveld is één van de belangrijkste weidevogelgebieden in Nederland. Het gebied ligt ingesloten tussen de lager gelegen droogmakerijen Beemster, Purmer, Wijde Wormer en Starnmeerpolder. Kenmerkend is de aanwezigheid van natte hooi- en weilanden, een netwerk aan sloten, poelen en drie ondiepe meren: De Marken, De Poel en 't Zwet. Het grondgebruik is gevarieerd. Ongeveer 240 ha is bebouwd, 500 ha is oppervlaktewater en 1.660 ha grasland. De graslanden hebben gedeeltelijk de hoofdfunctie natuur en gedeeltelijk de hoofdfunctie landbouw met nevenfunctie natuur. Een groot deel van het Wormer- en Jisperveld is aangemerkt als speciale beschermingszone in het kader van de Europese Habitat- en Vogelrichtlijn. Er komen onder meer kemphanen, lepelaars, smienten, roerdompen en grutto's voor. De rietzone's langs het open water (kraggen) hebben een hoge waarde, zowel botanisch als voor riet- en moerasvogels. De combinatie van weide- en moerasvogels is uniek voor Europa.

Troebel water
De waterkwaliteit in het Wormer- en Jisperveld verandert. Vroeger vonden regelmatig overstromingen plaats en had het watersysteem in het gebied een brak karakter. Na de omvorming van de Zuiderzee tot IJsselmeer raakte het watersysteem steeds verder verzoet. Met deze verzoeting valt een belangrijk rem op de algenbloei weg. Daarnaast wordt de waterkwaliteit beïnvloed door de kwaliteit van de lucht, ongezuiverde lozingen, de inlaat van water uit het Noord-Hollands Kanaal, het beheer van de graslanden in het gebied en de aanwezigheid van oude zeeklei in de bodem van plassen en sloten. Gevolg is, dat de veenbodem van de sloten, poelen en meren versneld wordt afgebroken en dat veel bagger wordt geproduceerd. De sloten en poelen zijn troebel en de recreatieve vaarroutes slibben dicht. Vooral natuur, recreatie, visserij en landbouw hebben daar veel last van.

Doelen van Wormer- en Jisperwater

- helder water en een betere water- en
natuurkwaliteit

- behoud van de karakteristieke,
landschappelijke waarden

- grondige aanpak van het bagger-
probleem

- betere leefomgeving

- uitdragen van de waarde van het
veld voor natuur, landschap en recreatie

- duurzaam watersysteem (of -beheer)

- betere doorvaarbaarheid (voor landbouw
en recreatie)

Wormer- en Jisperwater
Het project 'Wormer- en Jisperwater' heeft tot doel om de waterkwaliteit én het peilbeheer in het Wormer- en Jisperveld beter af te stemmen op de natuurdoelen en zo min mogelijk afbreuk te doen aan de andere belangen in het gebied. Voor de periode van 2005 tot en met 2007 hebben de projectpartners gezamenlijk een uitvoeringsprogramma opgesteld, dat voorziet in:
- Een tempoversnelling van het uit te voeren baggerwerk;
- Een automatisering van de inlaat aan het Noord-Hollands Kanaal;

- De aanleg van riolering voor ongezuiverde percelen;
- De inrichting van één of twee deelgebieden om ook meer ervaring op te doen met andere maatregelen.
Naast baggeren worden dus ook andere maatregelen getroffen om de waterkwaliteit te verbeteren. Dat is nodig om te voorkomen dat ongeremd nieuwe baggerspecie blijft ontstaan en gedweild wordt met de kraan open. Of het uitvoeringsprogramma ook daadwerkelijk in deze vorm wordt uitgevoerd, hangt met name af van het wel of niet verkrijgen van subsidies en benodigde beschikkingen, vergunningen en ontheffingen.

Werk in uitvoering
In de periode tot en met 2010 worden verschillende werkzaamheden uitgevoerd. De baggerwerkzaamheden beginnen in 'De Zuid' (gebiedsaanduiding geven). Een deel van de vrijkomende bagger wordt daar op de kant gezet. Waar dat niet mogelijk is, wordt de bagger afgevoerd naar speciale baggerdepots. Voor deze depots worden vergunningen en ontheffingen aangevraagd. Gebaggerde gebieden worden voorzien van slibschermen zodat ze niet direct weer vollopen met bagger uit niet gebaggerde gebieden. Na De Zuid komt ook het oosten, midden en noorden van het Wormer- en Jisperveld aan de beurt.

Daarnaast wordt in overleg met de agrariërs en recreatieve belangenorganisaties in het gebied gezocht naar mogelijkheden om één of twee deelgebieden aan te leggen. Deze gebieden zijn bedoeld om gedurende een aantal jaren ervaring op te doen met een flexibeler peilbeheer, baggeren en actief biologisch beheer. Na een grondige evaluatie worden de deelgebieden opgeruimd en worden de maatregelen - afhankelijk van de bereikte effecten - wel of niet opgeschaald naar het gehele Wormer- en Jisperveld. De ligging van de deelgebieden bepalen de projectpartners in overleg met betrokken grondeigenaren, pachters en recreatieve belangenorganisaties. Het kan nodig zijn om een aantal sloten en kleinere poelen van het oppervlaktewater af te sluiten. In dat geval worden speciale voorzieningen getroffen, zodat kano's en pramen het deelgebied kunnen blijven bereiken en schaatsen mogelijk blijft.

Voor de werkzaamheden ná 2007 is op dit moment nog niet genoeg geld beschikbaar. De betrokken initiatiefnemers hebben afgesproken zich te zullen inspannen om het nog benodigde geld via eigen bijdragen en subsidies op tafel te krijgen.

Uw inbreng
Uiteraard zijn uw mening en ideeën, en die van andere belanghebbenden in het veld, voor ons van grote betekenis. Daarom organiseren we regelmatig informatiebijeenkomsten. Ook kunt u zelf contact met ons zoeken. Dat kan bijvoorbeeld als u vragen heeft over de baggeroperatie of het inrichten van deelgebieden. Met agrariërs worden apart afspraken gemaakt over hun rol in de baggeroperatie, zoals bijvoorbeeld de inzet van hun baggerpompen en de ontvangst van baggerspecie op hun land. Daarvoor nemen de projectpartners zelf het initiatief.

Wilt u meer weten over het project?
De rapportages die zijn opgesteld in het kader van Wormer- en Jisperwater kunt u op kantoortijden inzien bij de gemeente Wormerland. Ook kunt u contact opnemen met Gelske van Beusekom (0299-391303) of Wicher Groen (0299-391314) van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Uitvoeringsprogramma Wormer- en Jisperwater