Beschermen van Intellectuele Eigendom
Center tone consultancy
Rotterdam, 28 oktober 2005
Door Jacqueline Leperf - van der Sluis
Mensen bedenken revolutionaire methoden, technieken, verzinnen aansprekende namen voor hun
waren en diensten of voor hun ondernemingen. In de loop der jaren is de wetgever, voor
steeds meer van deze uitingen van creativiteit bescherming gaan verlenen. Het heeft een
Internationaal karakter en verdragen spelen een belangrijke rol. Sinds de oprichting in
1976 van de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom (WIPO) is men de term
Intellectuele Eigendom (IE) voor o.a. de rechten als handelsnaamrecht, merkenrecht,
auteursrecht, tekeningen- en modellenrecht en octrooirecht gaan gebruiken. Er zijn daarom
diverse mogelijkheden om een product te beschermen.
Gaat het om de bescherming van een handelsnaam dan valt deze onder de bescherming van het
handelsnaamrecht. Een ieder die een onderneming drijft geeft deze een handelsnaam. Door
het gebruik van de naam kan men aanspraak maken op het handelsnaamrecht. De inschrijving
van de handelsnaam wordt bij de Kamer van Koophandel gedaan. Toch zijn er nog steeds
beroepsgroepen die niet verplicht zijn zich in te schrijven. Een psycholoog bijvoorbeeld,
is niet verplicht zich als onderneming in te schrijven. De grote verwarring die nog steeds
bestaat is dat de inschrijving bij de Kamer van Koophandel de bescherming biedt aan de
handelsnamen. Echter, het gebruik van de handelsnaam en de bekendheid bij het publiek
biedt de bescherming, niet de inschrijving. Ook bijbehorende logo's zijn niet beschermd
onder het handelsnaamrecht. Hiervoor kan men een ander recht aanspreken. Zo is daar het
merkenrecht of het auteursrecht.
Gaat het om de bescherming van de naam en/of het logo, dan is merkenregistratie een goede
optie. De gedetailleerde informatie die nodig is en de kosten die daarop betrekking
hebben is afhankelijk van een aantal factoren, namelijk: de waren en diensten
(classificatie) waarin men wil gaan registreren, de soort registratie, de te omschrijven
elementen en de landen waarin bescherming wordt gezocht.
Door middel van een registratie in het merkenregister van een woordmerk verkrijgt men de
exclusieve rechten op het woord. Met een combinatie woord/beeldmerk verkrijgt men de
exclusieve rechten op de schrijfwijze en de kleuren in combinatie met de woorden en/of
tekens. Een registratie van het beeldmerk geeft de exclusieve rechten op het logo.
Om aan te geven dat een merk wettelijk beschermd is kan men het (r)-teken achter het merk
plaatsen. Dit teken geeft een waarschuwing aan derden dat men de exclusieve rechten bezit
op het merk. Beschermingsduur is voor 10 jaar. En kan telkens voor 10 jaar worden
verlengd.
Gaat het om het beschermen van een ontwerp, van een kunstwerk, dan is datering en
registratie van auteursrechten een goede optie. O.a. teksten, kunstwerken,
gebruiksaanwijzingen, boeken, brochures, cursussen, tekeningen en software zijn beschermd
door middel van het auteursrecht. In principe is elk werk dat is ontsprongen uit de geest
automatisch auteursrechtelijk beschermd. Daar hoeft men eigenlijk niets voor te doen.
Maar om deze bescherming daadwerkelijk veilig te stellen is het tegenwoordig van
essentieel belang de werken officieel te laten dateren. Dit is om te voorkomen dat derden
door een document terug te dateren beweren hetzelfde idee eerder te hebben gehad.
Met een officiële datering van het Registratie- en Successieregister verkrijgt men
een registratienummer waarbij men kan nagaan op welke datum documenten geregistreerd
zijn.
Ook het I-depot van het Benelux bureau voor Tekeningen en Modellen is een goede optie. Om
aan te geven dat een werk bescherming geniet onder het auteursrecht wordt onder het
document '(c)', de datum, en de naam van de maker vermeld. Het auteursrecht is een recht
waar men internationaal een beroep op kan doen. De duur van de bescherming onder het
auteursrecht loopt tot 70 jaar na het overlijden van de maker.
Gaat het om de bescherming van een nieuw uiterlijk van een product met een
gebruiksfunctie, dan is Tekeningen en Modellenregistratie een goede optie. Er zijn twee
soorten registraties: het meervoudig depot en het enkelvoudig depot. Het verschil is
afhankelijk van het aantal verschillende tekeningen of modellen.
Bij een meervoudig depot kunnen tot maximaal 50 modellen tezamen worden gedeponeerd. Het
voordeel van een meervoudig depot is de kostenbesparing, bijvoorbeeld serviesgoed.
Bij een enkelvoudig depot zoeken we naar de eenheid van het product (kop en schotel wordt
als eenheid gezien). Eén model kan ook een enkelvoudig model zijn, indien het
product uit afzonderlijke elementen bestaat die door de gebruiksfunctie onlosmakelijk met
elkaar verbonden zijn. Vooraf dient een classificatie plaats te vinden naar de aard van
het product Een vooronderzoek is niet verplicht. Op verzoek en tegen betaling kan men een
identiek tekeningen- en modellen onderzoek uit laten uitvoeren. De resultaten van het
onderzoek zijn informatief.
Na het indienen van het modellen formulier en het voldoen aan alle eisen voor indiening
wordt het depot in het Benelux register ingeschreven. Daarna ontvangt men een bewijs van
inschrijving. Om de tekening of het model openbaar te maken wordt het gepubliceerd in de
officiële maandelijkse uitgave van het Benelux Tekeningen of Modellenblad. Indien
men dit wenst kan bij de aanvraag tegen vergoeding een uitstel van publicatie worden
ingediend tot 12 maanden na de datum van indiening van de registratie. Het model blijft
hierna 12 maanden langer geheim voor derden. De beschermingsduur van een tekening of een
model is 5 jaar met de mogelijkheid vier maal te verlengen voor telkens weer een periode
van 5 jaar. Het geeft u een totale beschermingsduur van 25 jaar.
Gaat het om de bescherming van een nieuwe technische vinding, dan is een Octrooiaanvraag
een goede optie. Het octrooirecht beschermt nieuwe uitvindingen die berusten op de
uitvinderswerkzaamheden en toegepast kunnen worden op het gebied van de nijverheid. Onder
'uitvindingen' worden zowel uitvindingen bestaande uit voortbrengselen, als uitvindingen
bestaande uit werkwijze verstaan. Onder 'nieuw' wordt verstaan dat een uitvinding niet
deel uit mag maken van al hetgeen voor de dag van indiening van de octrooiaanvraag al
openbaar toegankelijk is gemaakt. Er zijn twee soorten octrooien: een met een
geldigheidsduur van 6 jaar. Hierbij is geen onderzoek verplicht. En een met een
geldigheidsduur van 20 jaar. Hierbij is wel een onderzoek verplicht.
Uiteraard zijn er meer rechten die onder het Intellectuele Eigendom vallen, maar hierboven
zijn de meest gebruikte rechten weergegeven. Het handelsnaamrecht biedt bescherming door
het gebruik van de handelsnaam. Merknamen en/of bijbehorende logo's kunnen worden
beschermd door inschrijving en vallen dan onder het merkenrecht. Kunstwerken vinden
bescherming onder het auteursrecht en voor nieuwe technische vindingen is het mogelijk
een octrooi aan te vragen.
Er zijn diverse mogelijkheden om een product te beschermen. Denk vooral aan de kracht van
de combinatiemogelijkheden van deze rechten. Jacqueline Leperf - van der Sluis is
directeur en merkgemachtigde bij Center Tone Consultancy. Meer informatie omtrent de
bescherming van het gehele Intellectuele Eigendom is terug te vinden op de website van
Center Tone Consultancy www.merkenregistratie.nl
Note voor de redactie:
Beschermen van Intellectuele Eigendom is een informatief artikel (nr. 1) en is onderdeel
van een serie artikelen omtrent het IE. De hierna volgende artikelen zullen
thematischandere rechten van het Intellectuele Eigendom behandelen.
Nadere informatie kunt u krijgen bij:
Jacqueline Leperf - van der Sluis, Telefoon: 010-2655335, Mobiel: 06 555 60 893
Center Tone Consultancy - International Trademark Protection
Bezoekadres: Sevillaweg 104, 3047 AL Rotterdam Postadres: Vroesenlaan 41b, 3039 DX
Rotterdam
Telefoonnummer: +31 (0)10 2655335, Faxnummer: +31 (0)10 2655417
Kamer van Koophandel Rotterdam: Stichting 41133170, Rekeningnummer Postbank: 6892598
info@merkenregistratie.nl, www.merkenregistratie.nl