Toepsraak van minister Dekker bij de opening van het Electronisch
aanleveren van akten (ELAN) van het Kadaster op 25 oktober 2005.
Dames en heren,
Ik sta vandaag graag met u stil bij een mijlpaal voor het Kadaster en
zijn klanten. Het is tevens een mijlpaal voor een overheid die
burgers, bedrijven en instellingen beter wil faciliteren bij het nemen
van maatschappelijk initiatief. Een 'andere overheid' die helder,
eenvoudig en klantvriendelijk wil zijn. Digitale dienstverlening is
daarin heel belangrijk en het elektronisch aanleveren van
kadastergegevens een essentiële schakel.
Toen ik bij mijn aantreden als minister voor het eerst het woord ELAN
hoorde had ik nog geen voorstelling van de complexe en technische
wereld die achter het electronisch aanleveren van akten (ELAN) schuil
gaat. En dus ook niet hoe belangrijk dit zou kunnen zijn voor klanten
van het Kadaster. Met de introductie van ELAN is het Kadaster uniek in
Europa en daar ben ik als verantwoordelijk bewindspersoon trots op.
Het 'cadeau' (nu nog PM) dat ik zojuist heb mogen ontvangen markeert
symbolisch de overgang naar nieuwe toepassingen van informatie en
communicatietechnologie. Het spreekt tot de verbeelding dat met een
druk op de knop hypotheekakten en akten van levering elektronisch
worden aangeleverd aan het Kadaster en snel worden ingeschreven in het
openbaar register. Met de toepassing van de informatietechnologie kan
zowel het Kadaster als het notariaat de kwaliteit en efficiency van de
dienstverlening verbeteren. Dit is in het voordeel van de burger en
andere klanten van het Kadaster.
Maatschappelijke ontwikkelingen vragen om het bij de 'tijd' brengen
van de wettelijke voorschriften voor openbare registers voor
registergoederen.De start van de elektronische aanlevering is met de
Herziening Kadasterwet I een maand geleden officieel mogelijk
geworden. Ik kijk terug op een intensief wetstraject. Een project dat
bij elkaar ongeveer 8 jaar heeft geduurd. Het uiteindelijk
wetsvoorstel was het waard. Omdat het praktisch is en aansluit op de
wensen van de klanten van het Kadaster, waaronder het notariaat.
Met dit wetsvoorstel wordt het mogelijk dat u akten direkt na
ondertekening aan het Kadaster ter inschrijving aanbiedt. Dit gebeurt
op een veilige zorgvuldige manier die de rechtzekerheid waarborgt.
Essentieel in dit proces is een door u te zetten elektronische
handtekening. Hiermee heeft het Kadaster de primeur in Europa.
Het Kadaster neemt zijn verantwoordelijkheid als internationaal
voorloper en ondersteunt een aantal nieuwe EU-lidstaten (bv Litouwen)
met het moderniseren van hun register. Omdat deze landen relatief
beperkte openbare registers hadden kunnen ze met de ICT-kennis een
snelle inhaalslag maken. Daarbij speelt elektronische uitwisseling een
belangrijke rol. Zo is ELAN ook een 'export'-product.
Veel klanten van het Kadaster zijn aangesloten op geautomatiseerde
openbare registers en registraties. Dit stelt de gebruikers in staat
de actuele bestanden van de registers on line en real-time te
raadplegen. In dit kader zullen de analoge archieven voor zover
mogelijk versneld gedigitaliseerd worden. Stukken ter inschrijving in
de openbare registers worden snel en betrouwbaar digitaal vervaardigd
en opgeslagen. Het Kadaster heeft de interne elektronische
infrastructuur op orde en ondersteunt het proces met een steunpunt.
Ik besef dat het invoeren van ELAN een overgangstermijn vraagt en ook
mischien een andere werkwijze voor u betekent. Elektronische
aanlevering betekent zowel voor het Kadaster als u een efficiënter
proces. In de bedrijfsvoering van het Kadaster zal dit ook merkbaar
zijn. Om elektronische aanlevering verder te stimuleren zal van medio
2006 het ouderwets, dus analoog aanleveren, duurder zijn dan het
digitaal aanleveren.
Ik hoop dat u als notarissen de komende jaren zult overstappen op het
digitaal aanleveren van akten. Ik ondersteun de ambitie van het
bestuur van het Kadaster om al in 2007 bereikt te hebben dat 90%
elektronisch wordt aangeleverd. ELAN zie ik ook als een grote stap
naar automatische acceptatie en mutatie in de toekomst.
Elektronische Overheid:
In het Programma Andere Overheid, waarmee het kabinet de werkwijze van
de overheid wil moderniseren, neemt de " Elektronische Overheid" een
prominente plaats in. Toepassingsmogelijkheden op gebied van ICT,
zoals ELAN sluiten aan bij de maatschappelijke vraag naar meer eenvoud
en transparantie in het berichten- en rechtsverkeer tussen burgers en
overheidsinstaties. Zowel in het publieke als private domein.
Het zal u niet verbazen dat ik als coördinerend minister voor
geo-informatie deze ontwikkelingen niet alleen van harte ondersteun,
maar daar ook actief aan bijdraag. Het geo- informatiebeleid is
daarbij niet slechts van belang voor de rechtszekerheid, maar ook voor
een betere band tussen burger en bestuur op beleidsterreinen als
externe veiligheid, digitale uitwisselbare ruimtelijke plannen en de
totstandkoming van één loket voor vragen en vergunningen omtrent de
leefomgeving.
Eén van de belangrijkste onderdelen van de Elektronische Overheid is
het programma stroomlijning basisgegegevens. Dit programma richt zich
op de totstandkoming van een aantal basisregistraties en
gemeenschappelijke voorzieningen voor het gebruik daarvan.
Basisregistraties fungeren straks voor bestuursorganen als enige en
unieke bron van essentiële gegevens. Deze zogenoemde 'authentieke
gegevens' moeten bestuursorganen gebruiken in al het bestuurlijk
verkeer met burgers en bedrijven, die deze gegevens in beginsel dan
maar één keer hoeven te verstrekken.
Omdat alle overheden gebruik moeten maken van deze 'authentieke
gegevens', kunnen de administratieve lasten voor burgers en bedrijven
omlaag. Maar ook voor de publieke sector leidt dit hergebruik van
gegevens tot kostenbesparing en efficiencywinst en dus tot minder
bestuurlijke lasten. Ook zal de eenduidigheid en de kwaliteit van de
binnen de overheid en de semi-overheid gebruikte informatie toenemen,
wat zich vertaalt in een betere dienstverlening, een beter beleid en
een betere handhaving.
Eenheid in registratie draagt verder nog bij aan de rechtszekerheid
van burgers, bedrijven en bestuur, dat hoef ik u hier in dit
gezelschap niet uit te leggen.
VROM werkt op dit moment aan een viertal basisregistraties, te weten
Gebouwen, Adressen, Kadaster en Topografie en voor de potentiële
basisregistraties Grootschalige Basiskaart Nederland en de informatie
over de ondergrond (DINO) loopt thans de besluitvorming.
Begin oktober heb ik een wetsvoorstel inzake de aanwijzing van de
basisregistraties kadaster en topografie voor advies naar de Raad van
State gestuurd. Bij de basisregistratie 'kadaster' gaat het om de
registratie van onroerende zaken en de daarbij behorende
eigendomsrechten en andere zakelijke rechten inclusief de kadastrale
kaart. De basisregistratie 'topografie' bestaat uit de digitale
topografische kaart 1:10.000 van Nederland. Beide registraties hadden
al een wettelijke grondslag, maar door de aanwijzing als
basisregistratie wordt vooral het verplicht gebruik van deze
informatie door de overheid beter geregeld waardoor binnen de overheid
overal van deze basisinformatie wordt uitgegaan.
Binnenkort zal VROM samen met het kadaster ook bij de notarissen
aankloppen om te overleggen over het gebruik van de basisregistraties.
Niet alleen de kadastrale registratie, maar ook de basisregistraties
voor adressen, gebouwen personen en bedrijven gaan een belangrijke rol
spelen bij de registratie van rechtszekerheid. Ik wil u vragen daarbij
actief met ons mee te denken hoe we dit ook bij uw werkzaamheden
kunnen inpassen.
Dames en heren, Raad van Bestuur van het Kadaster, medewerkers en
genodigden,
Nogmaals gefeliciteerd met het bereiken van deze mijlpaal voor het
Kadaster en dank voor uw bijdrage aan het realiseren van een
efficiënter en klantvriendelijker overheid.
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer