Jaarverslag 2004: vakbondswerk is gevaarlijk werk
Vakbondswerk is gevaarlijk werk. In veel landen worden vakbondsleden
en -leiders geconfronteerd met ontslag, geweld, intimidatie,
onderdrukking en moord. In 2004 werden alleen al 145 mensen vermoord
vanwege hun vakbondswerk. Een stijging van 16 ten opzichte van 2003.
Dit blijkt uit het jaarverslag over 2004 van het Internationaal
Verbond van Vrije Vakverenigingen (IVVV) in Brussel.
Het jaarverslag betreft 136 landen en rapporteert over meer dan 700
gevallen van geweld tegen vakbondsleden en -leiders en bijna 500
doodsbedreigingen. Colombia was wederom het gevaarlijkste land voor
vakbondsmensen: 99 werden in 2004 vermoord.
De vorm die de onderdrukking aanneemt verschilt per regio. In Amerika
gaat het vooral om moorden en doodsbedreigingen. In Azië zit het
grootste aantal vakbondsmensen achter tralies. In het Midden-Oosten
zijn vakbonden vaak verboden en worden leden het slachtoffer van
geweld.
Overheidsbemoeienis
Interventie van de regering in vakbondsaangelegenheden is in een
aantal landen gemeld. In Wit-Rusland probeert het regime van president
Loekasjenko totale controle te krijgen over de vakbeweging. In de
Oekraïne bezoekt de veiligheidsdienst veelvuldig de kantoren van de
onafhankelijke vakbeweging, ondervraagt leden en bezoekt ze zelfs
thuis.
Vrijhandelszones
Werknemers in vrijhandelszones (de meeste zijn vrouwen) hadden veel te
maken met continue onderdrukking van vakbondsactiviteiten. In Namibië
werden honden ingezet in een fabriek om protesten van Chinese
werknemers tegen de arbeidsomstandigheden de kop in te drukken. Een
werkneemster werd gebeten door een hond en moest naar het ziekenhuis.
Het jaarverslag bevat verder rapportages uit vrijhandelszones in Fiji,
India, de Filippijnen en Sri Lanka, als ook Haïti, Nicaragua en
verschillende andere landen op het Amerikaanse continent.
China, Zimbabwe, Colombia, Wit-Rusland
De schendingen van arbeidsrechten zijn talloos in de vier landen
waarop FNV Mondiaal zich concentreert.
In Zimbabwe gaat vakbondswerk hand in hand met intimidatie,
pesterijen, arrestaties, ontslagen en vervolging. Het land is leider
van het Afrikaanse continent in het plegen van
arbeidsrechtenschendingen.
In China zorgen het privatiseringsproces en de daarmee gepaard gaande
corruptie voor veel onrust onder Chinese werknemers. Daarnaast wordt
gerapporteerd over lange gevangenisstraffen die Chinese activisten
krijgen als ze vrijheid van organisatie en vrije vakbonden propageren.
Wit-Rusland is het meest `antivakbond' in de regio. Loekasjenko's
regime probeert totale controle te krijgen over de vakbeweging. De
Internationale Arbeidsorganisatie ILO deed in 2004 onderzoek naar de
vakbondsrechtenschendingen. Vakbondsman Ivan Roman werd aangevallen en
buiten bewustzijn in de sneeuw achtergelaten op de dag dat hij moest
getuigen voor de ILO.
In Colombia werden 445 vakbondsmensen met de dood bedreigd en 99
werden vermoord, 9 meer dan in 2003. Collectieve onderhandelingen, het
stakingsrecht en de sociale dialoog als geheel werden door regering,
werkgevers en rechtbanken ondermijnd, en steeds meer met geweld.
24 oktober 2005
FNV