Samenwerken over grenzen heen
Open universiteit nederland
http://www.ou.nl
Promotie: Hulpmiddel om kennisuitwisseling te ondersteunen
In het bedrijfsleven komt het steeds vaker voor dat mensen met heel verschillende
expertises op afstand met elkaar moeten samenwerken. Die multidisciplinaire teams moeten
niet alleen over bedrijfs- of landsgrenzen heen samenwerken, maar ook over de grenzen van
vakgebieden.
Feiten die voor de ene expert vanzelfsprekend zijn, zijn voor dat niet een expert op een
ander vakgebied. De communicatie op afstand vergroot dan ook nog eens de kans op
misverstanden. Toch is het bij samenwerking in multidisciplinaire teams de bedoeling dat
de expertise van álle teamleden in het samenwerkingsproces wordt meegenomen. Dan
krijg je het beste resultaat. Voorwaarde is wel dat de teamleden hun kennis uitspreken
(in vakjargon: eliciteren). Alleen dan kan het team de kennis gebruiken bij het oplossen
van het probleem. Maar hoe bereik je dat de experts de kennis die ze in hun hoofd hebben
ook uiten? Marlies Bitter, medewerker van het Onderwijstechnologisch expertisecentrum van
de Open Universiteit Nederland, heeft geprobeerd een oplossing te vinden. De resultaten
van haar onderzoek zijn vastgelegd in haar proefschrift, getiteld Knowledge elicitation
support for virtual multi-expertise teams, dat zij op vrijdag 21 oktober verdedigde in
Heerlen.
Hulpmiddelen
Marlies Bitter ontwikkelde twee hulpmiddelen om kennisuitwisseling en kennisontwikkeling
in multidisciplinaire teams te ondersteunen. Het eerste was de Ideesticker, een manier om
teamleden ertoe aan te zetten om hun ideeën of voorstellen niet alleen te uiten, maar
er ook extra toelichting bij te geven. Op die manier kunnen de andere teamleden de
voorstellen beter plaatsen en leren ze ook van elkaars expertise.
De evaluatie van de Ideesticker leidde tot een tweede hulpmiddel 'het ACE-scenario'. (ACE
staat voor Augmentation of Collaborative Elicitation, dat wil zeggen stimulering van
kennis co-creatie.) In plaats van één hulpmiddel (de ideesticker) voor alle
fasen van het samenwerkingsproces, biedt het ACE-scenario in elke fase aangepaste stimuli
en hulpmiddelen. Maar steeds met het doel ideeën uit te spreken en de uitgesproken
ideeën te herordenen en te verrijken.
Enthousiast
Bitter heeft getest of die hulpmiddelen ook echt werken: verloopt het proces beter en is
de teamprestatie uiteindelijk ook beter? En wat is het effect op de beleving van de
teamleden? Uit de praktijktest blijken de inderdaad hulpmiddelen te werken. De
proefpersonen zijn enthousiast. Ze vinden dat ze beter presteren, meer gemotiveerd zijn
en zijn van mening dat de kwaliteit van het teamproces en kennisontwikkeling verbeterd.
Marlies Bitter promoveerde op vrijdag 21 oktober aan de Open Universiteit Nederland in
Heerlen. Promotor was prof dr W.M.G. Jochems, toegevoegd promotor dr R.L. Martens.
Noot voor de redactie (