Persbericht
Marcel Crok winnaar Glazen Griffioen 2005
Wetenschapsjournalist Marcel Crok, redacteur van het populair-wetenschappelijke tijdschrift Natuurwetenschap & Techniek is winnaar van de Glazen Griffioen 2005, de aanmoedigingsprijs voor jong talent in de wetenschapsjournalistiek. Crok kreeg de prijs voor zijn artikel Klimaat verandert door foute statistiek, dat februari dit jaar verscheen in het tijdschrift. Tijdens de prijsuitreiking vanmiddag aan de VU in Amsterdam, heeft Crok een glazen kunstobject en een geldbedrag van 10.000 euro ontvangen, uit handen van juryvoorzitter Wim T. Schippers.
In het bekroonde artikel, dat niet toevallig verscheen in de maand waarin het Kyoto-protocol in werking trad, sneuvelen ogenschijnlijk wetenschappelijk gefundeerde vanzelfsprekendheden. Crok durft het aan openlijk te twijfelen aan de populaire stelling dat de aarde opwarmt door menselijke activiteiten. Voor een onderbouwing van zijn standpunt gaat hij te rade bij het kamp der klimaatsceptici, die goede argumenten aandragen voor de bewering dat deze opwarming niet uniek is en evenmin - laat staan uitsluitend - te wijten is aan menselijk handelen. De berekeningen waarop de gangbare theorie is geënt, zijn een statistisch verzinsel, stelt Crok in navolging van twee wetenschappelijke dissidenten. In zijn artikel staat vooral de wetenschap zelf bloot aan kritiek. Het werpt een bedenkelijk licht op de integriteit van het gangbare klimaatonderzoek.
Lef
De jury prees de originaliteit van Croks onderwerpkeuze. Hij heeft lef, bewandelt nieuwe wegen en laat zich niet afschrikken door de gevestigde orde. Hoewel zijn artikel omvangrijk is en enig doorzettingsvermogen vergt van de minder geoefende lezer, slaagt hij erin deze complexe materie toegankelijk weer te geven. Doortastend en overtuigend, oordeelde de jury. Aan de overwinning droeg ook bij dat Croks artikel in vertaling verscheen in de Canadese krant The National Post, en dat hij het publieke debat rond de klimaatproblematiek en de rol van de wetenschap daarin, aantoonbaar gestimuleerd heeft.
De jury, onder leiding van Wim T. Schippers, bestond uit Adriana Esmeijer, directeur Prins Bernhard Cultuurfonds; Peter Karstel, opleidingscoördinator Journalistiek van de Christelijke Hogeschool Windesheim in Zwolle; Govert Schilling, journalist en voorzitter Vereniging van Wetenschapsjournalisten; Wilbert Spooren, hoogleraar Taal en Communicatie aan de Vrije Universiteit; Mark Traa, redacteur wetenschap bij HP/De Tijd en freelance-medewerker van onder andere dagblad Trouw, en Suzanne Weusten, adjunct-hoofdredacteur van de Volkskrant.
Impact
De 21 inzendingen voor de eerste editie van deze prijs strekten zich uit over een groot aantal wetenschapsgebieden. Van natuurwetenschappen tot psychologie en van sociale geneeskunde tot geschiedenis. De inzendingen waren zowel afkomstig van gedrukte media, als van radio, tv en online-media. De jury lette vooral op originaliteit, actualiteit, toegankelijkheid en verifieerbaarheid van de informatie. Maar ook relevantie en een prikkelende standpuntbepaling telden mee. Verder was het bereik van belang, zowel getalsmatig als qua impact op het maatschappelijk debat.
De Glazen Griffioen is een nieuwe, jaarlijkse prijs, die in het leven is geroepen op initiatief van de Vrije Universiteit, het VU medisch centrum, Hogeschool Windesheim en de Vereniging VU-Windesheim. Doel van de Glazen Griffioen is de kwaliteit van de wetenschapsjournalistiek te bevorderen. De organisatie van de Glazen Griffioen is in handen van VU podium.
Vrije Universiteit Amsterdam