Roxatanen met twee discrete toestanden kunnen dienen voor informatieopslag
Promotie Nanotechnologie
vrijdag 30 september 11.00 uur
In de afgelopen vijftig jaar heeft miniaturisatie een grote vlucht genomen, bijvoorbeeld in horloges en camera s. Het meest tot de verbeelding sprekend is hierbij de ontwikkeling van micro-elektronica, die vooral mogelijk is gemaakt door de verfijning van fotolithografische technieken. Moleculen zijn de kleinste deeltjes waaruit een instrument of machine kan worden opgebouwd. Sandro Fazio bestudeerde rotaxanen, moleculaire systemen, die onder invloed van een externe stimulus gerichte, interne bewegingen kunnen uitvoeren. Een rotaxaan bestaat uit een of meerdere ringen waardoor een moleculaire draad loopt. Aan de uiteinden van de draad bevinden zich stoppers die voorkomen dat de ring van de draad afschuift. Door het aanbrengen van specifieke structuren, stations, op een of meerdere posities in de draad kan ervoor gezorgd worden dat de ring zich bij voorkeur op zo n station bevindt. Als er twee of meer stations zijn, stelt zich een thermodynamische evenwichtsverdeling in tussen de toestanden waarbij de ring zich op de verschillende stations bevindt. De verhuizing van de ring tussen twee stations wordt pendelen of shuttling genoemd. De eigenschappen van een van de stations kunnen door een externe stimulus zodanig veranderd worden dat shuttling optreedt. De verandering kan permanent zijn, maar kan ook na enige tijd weer worden opgeheven, zodat het hele systeem terugkeert naar de oorspronkelijke situatie. Zulke rotaxanen hebben dan twee discrete toestanden, gekarakteriseerd door een verschil in ringpositie, waardoor ze in principe zouden kunnen dienen voor informatieopslag en voor het uitvoeren van zogeheten Booleaanse logicaoperaties. Fazio concentreerde zich in zijn onderzoek op roxatanen waarin shuttling kan worden geïnduceerd door een lichtpuls.
S.M. Fazio: Medium Effects on the Photoinduced Dynamics of Rotaxanes. Promotor is prof. dr. J.W. Verhoeven.
Meer informatie over de items in deze agenda kunt u krijgen bij de afdeling Persvoorlichting, tel. 020 - 525 2695, e-mail
Universiteit van Amsterdam