Goede-doelen-organisaties transparant
Den Haag, 28/09/2005 - Vandaag heeft woordvoerder Gerard van As in de Kamer overleg gevoerd over de goede-doelen-organisaties in Nederland met de Staatssecretaris van Financiën en de minister van Justitie. De LPF-bijdrage is als volgt (in afwachting van antwoorden).
De Lijst Pim Fortuyn wil snel meer transparantie in de goede-doelen-wereld. Burgers hebben er recht op te weten wat er gebeurt met hun collectegelden. Met die transparantie willen we ook de uitwassen van topsalarissen, dure kantoren en andere onwenselijke zaken hard bestrijden.
Tevens willen we als fractie dat de overheid de handhaving en controle op misbruik van goededoelenorganisaties met terrorismegelden steviger aanpakt.
Er moet meer transparantie komen in de goede-doelen-wereld, te beginnen bij de overheid.
Het kabinet steunt de gedachte van de werkgroep Moltmaker fiscale faciliteiten uitsluitend toe te kennen aan instellingen die zijn vermeld op een door de Minister van Financiën ingestelde openbare lijst. De Lijst Pim Fortuyn steunt het kabinet hierin. Dit vergroot de transparantie naar de donoren toe. Wanneer gaat het kabinet over tot een openbare lijst zoals in Amerika?
Daarnaast moeten goede-doelen-organisaties die op deze lijst staan verplicht worden hun jaarverslag op hun website te publiceren.
Maar ook willen we meer transparantie over waar het geld blijft. Topsalarissen aan goede-doelen-directeuren, kantoren op peperdure grachtengordellocaties en hoge overheadkosten zijn mij een doorn in het oog. Zo min mogelijk donateursgeld mag aan de strijkstok blijven hangen, zo veel mogelijk geld moet daadwerkelijk naar het goede doel.
Op de Keizersgracht in Amsterdam zitten instellingen als het Aids Fonds, Amnesty International, FairFood en Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Volgens de LPF zijn er goedkopere locaties waar die instellingen kunnen zitten.
De salarissen en totaal van vergoedingen van bestuurders moeten in het jaarverslag terug te vinden zijn. Salarissen mogen niet meer dan een ministerssalaris zijn, liefst nog veel soberder. Het topsalarissenschandaal zoals bij de Nederlandse Hartstichting zijn een ramp voor de goede-doelen zelf en moeten voorkomen worden.
Alarmerend vind ik het bericht van de Donateursvereniging van mei jongstleden dat meer dan de helft van de goede-doelen-organisaties met een CBF-keurmerk op aanvraag geen jaarverslag geeft, hoewel ze dit volgens het keurmerk wel verplicht zijn. Hoe denkt de Staatssecretaris van Financiën hierover?
Over topsalarissen gesproken. Vorig jaar tijdens de Algemene Financiële Beschouwingen heb ik een motie ingediend waarin ik het kabinet verzocht te onderzoeken aan welke goede-doelen-organisaties de overheid belastinggeld geeft, waarvan het salaris van de bestuurders meer is dan die van een minister. Deze motie is met een ruime kamermeerderheid aangenomen.
De LPF wil graag van de staatssecretaris van Financiën weten wat de stand van zaken is van dit onderzoek.
Met betrekking tot terrorismefinanciering en de bestrijding daarvan via goede-doelen-organisaties heeft de stas van Financiën aangegeven in zijn brief van 8 juni 2005 dat na de aanslagen van september 2001 een aantal speciale aanbevelingen zijn aangenomen. In hoeverre worden goede-doelen nu gescreend als dekmantel voor de werving van gelden voor terroristische organisaties en activiteiten? In hoeverre is de AIVD, de FIOD en de belastingdienst hiermee bezig?
Nu zijn er 16.000 instellingen als algemeen nut beogende instelling geregistreerd en doen er jaarlijks 1600 een verzoek om erkend te worden.
Worden en zijn alle organisaties die een art. 24-status aanvragen of aangevraagd en toegekend hebben gekregen gescreend op fondswerving voor vermeende terroristische activiteiten?
Worden niet alleen de aanvragers voor een art. 24-status maar ook de bestuurders van goede-doelen-organisaties gescreend op een strafblad? Bijvoorbeeld veroordeeld vanwege witwasactiviteiten? Diverse maatregelen zijn reeds aangekondigd in de brief van 14 juli
2004.
De nadere uitwerking hiervan wordt binnenkort ruim een jaar na dato - naar de kamer gestuurd. Wanneer is binnenkort en waarom ruim een jaar na dato?
Graag een reactie van het kabinet op al deze vragen?
De fiscale faciliteit voor art. 24-status-organisaties was dat over de donatie eerst 11% werd geheven, nu verlaagd naar 8%. Er zijn zelfs organisaties die 0% betalen die de kunst of wetenschap bevorderen. Is voetbal kunst? Sommige vinden van wel, anderen niet. Maar hoe ziet de belastingdienst dit? Valt een golfclub onder de 0%-tarief? Maar bijvoorbeeld ook Ajax?
Ook is bij de stichting van bijzondere gebouwen het nul-procent-tarief mogelijk. Wat voor bouwwerken vallen daar onder. Kunt u daar een paar voorbeelden van geven?
Vallen daar bouwwerken als de Arena onder, maar ook de geplande gigantische moskee in Leiden? Want dat lijkt me niet de bedoeling. Graag een reactie van de staatssecretaris.
Als laatste willen we de minister van Financiën die hier vandaag helaas niet is nog een compliment geven. Op 11 mei hebben we als LPF-fractie een persbericht uitgegeven (zie onderstaand) met een aantal maatregelen om de transparantie in de goede-doelen-wereld te verbeteren en terrorismegelden harder te bestrijden. We zijn blij dat de minister van Financiën in zijn persbericht daarna van 24 juni jl. onze suggestie heeft ingevuld door stichtingen een publicatieplicht op te leggen over hun balans in de strijd tegen terrorismegelden. De staatssecretaris wil dit compliment vast wel in ontvangst nemen.