Friese Merenproject | |

Gemeente Gaasterlân-Sleat

Friese Merenproject

Zicht op toekomstplannen Luts en Slotermeer

De voorbereidingen voor de trajecten A
(Sneek-Hegermeer-Fluessen-Stavoren) en B
(Galamadammen-Luts-Slotermeer) van het Friese Merenproject zijn in volle gang. Het zijn twee verschillende trajecten, waarbij echter dezelfde partijen betrokken zijn: de gemeenten Nijefurd, Wymbritseradiel en Gaasterlân-Sleat, Wetterskip Fryslân, natuurorganisaties en Recreatieschap de Marrekrite. Daarom wordt bij het maken van de plannen voor beide trajecten samen opgetrokken.

Voor beide trajecten is inmiddels het uitvoeringsprogramma vastgesteld. Het uitvoeringsprogramma bestaat uit 35 projecten die moeten zorgen voor het oplossen van knelpunten in kruisingen van water en wegen, het opwaarderen van watersportkernen zoals Balk en Woudsend, het onderhouden of verdiepen van vaarwegen door baggeren, het opwaarderen en uitbreiden van recreatieve voorzieningen en het koppelen met onderwerpen als waterhuishouding, natuur en landschap.

Op dit moment wordt met de gemeenten Nijefurd en Gaasterlân-Sleat gesproken over de financiën. Met de gemeente Wymbritseradiel is al een financieringsovereenkomst gesloten, zodat daar op dit moment de technische voorbereiding van de projecten al plaats vindt.

Twee van de 35 projecten betreffen nog geen werkzaamheden, maar het maken van een toekomstplan voor de Luts en het Slotermeer. Zowel met het plan voor de Luts als het plan voor het Slotermeer is onlangs ingestemd door Gedeputeerde Staten en de Colleges van B&W en raden van de gemeenten Gaasterlân-Sleat, Wymbritseradiel en Skarsterlân. De komende maanden worden de plannen verder uitgewerkt.

De Luts, breder, hoger en meer motorboten?

Het toekomstplan voor de Luts is gemaakt in opdracht van de provincie en de gemeente Gaasterlân-Sleat. De vaarverbinding vanaf het centrum van Balk tot aan de Alde Karre (Galamadammen) loopt via de Luts, van Swinderenvaart, Spookhoekstervaart en Rijstervaart (genoemd de Luts). In het Provinciaal Verkeer en Vervoersplan is de Luts opgenomen om opgewaardeerd te worden tot DM-klasse. Dat wil zeggen dat er grotere boten gebruik kunnen maken van deze vaarroute. Om te beoordelen of deze opwaardering mogelijk en wenselijk is, is nu het toekomstplan opgesteld.

Vaarwegbreedte voldoende
Arcadis heeft een workshop georganiseerd voor vertegenwoordigers uit de lokale bevolking en ondernemers. Tijdens deze workshop hebben verschillende mogelijke scenarios de revue gepasseerd. Mede naar aanleiding van de uitkomst van de workshop geven gemeente en provincie de voorkeur aan behoud van de huidige doelgroep, namelijk eigenaren van sloepjes, kanos en valkjes met gestreken mast. Daarnaast is het streven om het aantal gebruikers met dit type boten te laten groeien. Daarvoor is de huidige vaarwegbreedte van minimaal 14 meter voldoende. De bruggen blijven op dezelfde hoogte, zodat de laagste vaste brug, met een doorvaarthoogte van 2.12 m, bepalend is. Op een aantal locaties (Balk-Kippenbrug, Van Swinderenvaart, Spookhoekstervaart en de Rijstervaart) wordt de Luts uitgediept. Ook komen er extra aanlegvoorzieningen ter hoogte van Wyldemerk en tussen Wyldemerk en Galamadammen, waardoor het achterland gemakkelijker bereikbaar wordt vanaf het water.

Bijzonder landschap
De natuur op en langs de Luts is mooi en bijzonder. Daarom is niet voor bijvoorbeeld verhoging van bruggen gekozen, waardoor grotere motorboten de Luts op zouden kunnen. In het toekomstplan is ook het aanbrengen van natuurvriendelijke oeverbescherming opgenomen, die passen in het bijzondere landschap. De totale kosten voor de veranderingen bedragen ruim 1,7 miljoen euro.

Het Slotermeer: recreatie en natuur in evenwicht

Het Slotermeer is met een oppervlakte van circa 1.100 ha een van de grotere meren in Zuidwest Fryslân. Er zijn twee vaargeulen: tussen Woudsend en Balk en tussen Woudsend en Sloten. De recreatie rond het Slotermeer is niet sterk ontwikkeld. Oorzaken zijn de beperkte vaarmogelijkheden op het meer vanwege de vaardiepte en de slechte bereikbaarheid van Balk. Ook de voortdurende ophoping van baggerslib in en rond de Lutsmond is een probleem. Hoe kunnen nu de watersportmogelijkheden en voorzieningen het beste verbeterd worden? En hoe zorg je daarbij voor behoud van de natuur? Op deze vragen is een antwoord gegeven in een toekomstplan voor het Slotermeer. Dit toekomstplan is opgesteld door de overheden, Recreatieschap de Marrekrite en Staatsbosbeheer. In februari dit jaar zijn daar de maatschappelijke en natuurorganisaties bij gekomen.

De plannen
In de totaalvisie is het voorstel is om ongeveer 300 ha van het meer tot 2.00 m te verdiepen. Daarnaast zijn in het plan twee eilanden met aanlegvoorzieningen opgenomen. De bestaande voorzieningen in de Lutsmond, zoals aanlegvoorzieningen en zwem- en surfmogelijkheden, worden verbeterd. In het deel van het meer ten oosten van de vaargeul Woudsend-Sloten en aan de noordwestkant van het meer ligt de nadruk op natuur. Door de aanleg van vooroevers worden hier mogelijkheden geboden voor natuurontwikkeling. Datzelfde geldt voor het gebied rond de Wyckeler Hop. Verder is het voorstel om de polder Korte Jerden, via het verplaatsten van de kade, in te richten als boezemland om s winters eventueel te kunnen gebruiken als bergingsgebied, waarmee compensatie wordt geboden voor de aanleg van de twee eilanden in het meer. Ook worden er twee kanoverbindingen voorgesteld in samenhang met de ecologische verbindingszones tussen het Slotermeer en de Koevorder en het Slotermeer en Het Zwin/Fluessen.

Hoe verder?
Tussen de gemeente Gaasterlân-Sleat en de provincie is inmiddels overeenstemming over de uitvoering van een eerste fase van dit plan. Het gaat dan om het verdiepen van de bestaande vaargeulen, het graven van een nieuwe geul van Sloten naar Balk en het aanleggen van één eiland bij Balk. De komende maanden wordt het toekomstplan uitgewerkt tot een concreet plan. Verder moet nog (milieukundig) onderzoek gedaan worden naar onder meer het hergebruik van grond en naar de noodzakelijke procedures. Voor 2008 moeten de verbeteringen klaar zijn. Bij het vervolg blijven maatschappelijke organisaties en belangenbehartigers betrokken en zullen de inwoners regelmatig geïnformeerd worden. De andere onderdelen van het toekomstplan worden op de langere termijn uitgewerkt.

Meer informatie over het Friese Merenproject: www.friesemeren.nl.