Ouderen verstrikt in complexe regelgeving
Anbo, voor 50-plussers
Utrecht, 20 september 2005
Ouderen verstrikt in complexe regelgeving
Niet-mondige ouderen gaan in de min
De ouderenorganisatie ANBO voor 50-plussers met ruim 160.000 leden moet helaas constateren
dat het nieuwe zorgstelsel vooral is gericht op de kritische, zelfredzame en mondige
consument. De ANBO is van mening dat door het Kabinet te weinig voorwaarden zijn
gecreëerd ter ondersteuning en versterking van de positie van de groep die hiertoe
niet in staat is, de ouderen.
Zullen de veranderingen in ons zorgstelsel en de gevolgen daarvan daadwerkelijk leiden tot
een stelsel dat ouderenproof is?
De ANBO pleit voor het automatisch uitkeren van de zorgtoeslag aan 65-plussers in
Nederland die hiervoor in aanmerking komen. Hiermee kan onderbenutting worden voorkomen.
Uit ervaring blijkt dat veel ouderen ook andere compensatiemogelijkheden waar zij recht
op hebben (zoals bijzondere bijstand en de teruggavenregeling buitengewone uitgaven) niet
verzilveren. Bovendien wordt hiermee een belangrijke extra administratieve last vermeden.
Het lijkt erop dat dit het 'addertje onder het gras' in het nieuwe kabinetsbeleid gaat
worden.
De solidariteit tussen generaties staat volop in de schijnwerpers ook in discussie over de
betaalbaarheid en kwaliteit van de zorg. Naast de nieuwe Zorgverzekeringswet volgen de
ouderenorganisaties nauwgezet de ontwikkeling van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning
en het debat over de toekomst van de AWBZ. De ANBO is van mening dat alles moet worden
gedaan om te voorkomen dat langdurige zorg straks niet meer toegankelijk is voor ouderen
die daar noodgedwongen een beroep op moeten doen.
Het nieuwe zorgstelsel biedt mogelijkheden maar er is ook nog veel onduidelijk. De
Rijksbegroting 2006 beantwoordt op geen enkele manier de angst van de ANBO namelijk: 'Zal
het nieuwe zorgverzekeringsstelsel leiden tot een nieuwe tweedeling in de zorg?' De ANBO
is bang dat ook onder de ouderen het aantal onverzekerden en onderverzekerden toeneemt.
De ANBO zal niet accepteren dat ouderen zullen zijn aangewezen op duurdere verzekeraars,
beperktere pakketen voor de aanvullende verzekering en / of op extra hoge premies en / of
bijbetalingen in ruil voor meer keuzevrijheid.
Daarnaast is de vraag of de kwaliteit van zorg niet het kind van de rekening wordt ten
gunste van een zo goedkoop mogelijk zorgaanbod en hoge productiecijfers. De ANBO vindt in
de huidige plannen geen duidelijke waarborgen om dit te voorkomen.
In tegenstelling tot de beloften van het kabinet gaan de ouderen met de kleinste inkomens
er niet op vooruit. De positie van de 65-plussers zal er in 2006 slechter aan toe zijn,
door de invoering van het nieuwe zorgstelsel en alle andere nog komende veranderingen.
Het stapelen van alle veranderingen, zowel landelijk als ook lokaal, zal negatief werken
op de inkomenspositie van de ouderen.
Het kabinet geeft aan dat de koopkracht van de meeste mensen in 2006 zal stijgen. Ook de
koopkracht van ouderen zal volgens de koopkrachtberekeningen van het kabinet stijgen.
Maar uit de koopkrachtberekeningen die het NIBUD in opdracht van de ouderenorganisaties
gemaakt heeft, blijkt dat een echtpaar met alleen AOW er in koopkracht 0,1% op achteruit
gaat. Dit is voor de ANBO onaanvaardbaar. Deze ouderen kunnen al jaren de eindjes
nauwelijks aan elkaar knopen. De ANBO zal hierover met minister De Geus in gesprek gaan.
Het verschil in uitkomst met de berekeningen van het kabinet is te verklaren. Het kabinet
houdt voor een aantal posten rekening met gemiddelden terwijl de ouderenorganisaties
rekenen met voor ouderen relevante bedragen.