Betere resultaten ziekenhuizen 2004 belangrijk voor versterking
(17september)
De Nederlandse ziekenhuizen hebben in 2004 betere financiële
prestaties geboekt dan in de jaren daarvoor. Het financiële resultaat
van de branche bedroeg vorig jaar EUR 135 miljoen, tegenover EUR 48
miljoen in 2003. Dat blijkt uit een analyse van de NVZ vereniging van
ziekenhuizen (NVZ) op basis van de jaarrekeningen van 83 van de 86
algemene ziekenhuizen. Volgens de NVZ zijn de betere resultaten een
belangrijke stap naar nood-zakelijke versterking van de
vermogenspositie. Ziekenhuizen hebben daarvoor in totaal een bedrag
van EUR 600 tot EUR 800 miljoen nodig. Bovendien staan ze de komende
jaren voor grote investeringen en vernieuwingen, om doelmatiger werken
mogelijk te maken.
Cijfers
De omzet van de ziekenhuizen steeg in 2004 met 5% ten opzichte van het
jaar ervoor. Tegelijkertijd stegen de bedrijfslasten iets minder,
namelijk met 4%. De productie - de gewogen som van opnames,
verpleegdagen, dagverpleging en eerste polibezoek - nam in
vergelijking met 2003 met 4,2% toe. Omdat het aantal fte's met 0,7%
slechts licht steeg, nam de arbeidsproductiviteit met 3,5% toe. De
gemiddelde ligduur lag in 2004 op 6,6 dagen tegen 7,0 dagen in 2003.
De daling van de ligduur is al jarenlang een trend, maar zette vorig
jaar fors door. Slechts 5% van de ziekenhuizen schreef in 2004 rode
cijfers; een percentage dat in de periode 2000-2003 jaarlijks minstens
25 bedroeg.
Verklaring
Volgens de NVZ zijn de resultaten toe te schrijven aan toenemend
bedrijfsmatig werken in de ziekenhuizen. Dat is mede het gevolg van de
ontwikkeling naar meer vraagsturing en marktwerking, in combinatie met
de introductie van Diagnose Behandeling Combinaties (DBC's). Ook
hebben de magere conjunctuur van de afgelopen jaren en de matige
financiële resultaten van ziekenhuizen in diezelfde periode
bijgedragen aan een sterkere focus op financieel-economische doelen,
zonder veronachtzaming van het belang van de zorgkwaliteit en van het
werkgeverschap.
Verdere invoering van marktwerking
De ziekenhuizen willen doorgaan op het pad van bedrijfsmatig werken,
waardoor grotere doelmatigheid ontstaat. Meer marktwerking - binnen
bepaalde kaders - is daartoe een geëigend instrument. De NVZ blijft
dan ook bij de overheid pleiten voor verdere invoering van de
marktwerking. Deze weg kan volgens de NVZ bijdragen tot de
beheersbaarheid van de stijging van de zorgbudgetten in de toekomst.
Vermogenspositie
Ondanks de goede financiële resultaten in 2004 is de vermogenspositie
van ziekenhuizen nog altijd onvoldoende. Meer marktwerking brengt
groeiende financiële risico's mee, wat noopt tot een groter
weerstandsvermogen van de instellingen. Cijfers van het Waarborgfonds
voor de Zorgsector (W fZ) laten zien dat de ziekenhuizen die aan dit
fonds deelnemen een gemiddeld weerstandsvermogen van 9,5% hebben. Dit
percentage moet de komende jaren stijgen naar ongeveer 15. Daarvoor is
in totaal een bedrag van EUR 600 tot EUR 800 miljoen nodig.
Voor het realiseren van een beter weerstandsvermogen is het zaak dat
ziekenhuizen hun doelmatigheidsverbetering kunnen behouden. Dat
betekent onder meer dat het van belang is dat de overheid de branche
geen nieuwe kortingen oplegt. Bovendien staan ziekenhuizen de komende
jaren voor grote investeringen en vernieuwingen, om doelmatig werken
mogelijk te maken.